Ev hanımlarına yaptırılan eldiven parmak aralarının kesim işi nedeniyle yapılan ödemeler (hizmet sözleşmesine dayalı olarak işçi – işveren ilişk

Özelge: Ev hanımlarına yaptırılan eldiven parmak aralarının
kesim işi nedeniyle yapılan ödemeler (hizmet sözleşmesine
dayalı olarak işçi – işveren ilişkisi doğuracak şekilde
yaptırılması durumunda) ücret kabul edilerek tevkifat
yapılması gerektiği
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.16.16.01-GKV-2010-9
Tarih: 
12/05/2010
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
BURSA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
MÜKELLEF HİZMETLERİ GELİR GRUP MÜDÜRLÜĞÜ
 
   
Sayı : B.07.1.GİB.4.16.16.01-GKV-2010-9 12/05/2010
Konu : Ev hanımlarına yaptırılan eldiven kesim işi karşılığında  
yapılan ödemelerden yapılacak gelir vergisi tevkifat oranı
 
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, şirketiniz tarafından çok amaçlı olarak kullanılan eldivenlerin
imalatı, dikimi, kesimi ve yarı mamül hale getirilmesi faaliyetiyle iştigal edildiği, makinelerle dikişi
yapılan eldivenlerin parmak aralarının kesilmesi işinin, kendi evlerinde makas kullanılmak suretiyle
ev hanımlarınca yapıldığı belirtilerek, ev hanımlarına bu iş karşılığında yapılan ödemeler üzerinden
hangi oranda gelir vergisi tevkifatı yapılacağı hususunda bilgi talep edilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 9 uncu maddesinde vergiden muaf esnafa ilişkin düzenlemelere
yer verilmiş, kimlerin esnaf muaflığından faydalanacakları da maddede bentler halinde sayılmıştır.
Aynı maddenin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinde, "Evlerde kullanılan dikiş, nakış, mutfak
robotu, ütü ve benzeri makine ve aletler hariç olmak üzere, muharrik kuvvet kullanmamak ve
dışarıdan işçi almamak şartıyla; oturdukları evlerde imal ettikleri havlu, örtü, çarşaf, çorap, halı,
kilim, dokuma mamulleri, kırpıntı deriden üretilen mamuller, örgü, dantel, her nevi nakış işleri ve
turistik eşya, hasır, sepet, süpürge, paspas, fırça, yapma çiçek, pul, payet, boncuk işleme, tığ örgü
işleri, ip ve urganları, tarhana, erişte, mantı gibi ürünleri işyeri açmaksızın satanlar. Bu  ürünlerin,
pazar takibi suretiyle satılması ile ticarî, ziraî veya meslekî faaliyetleri dolayısıyla gelir ve kurumlar
vergisi mükellefi olanların düzenledikleri hariç olmak üzere; düzenlenen kermes, festival, panayır
ile kamu kurum ve kuruluşlarınca geçici olarak belirlenen yerlerde satılması muaflıktan
faydalanmaya engel değildir." hükmü yer almakta olup, maddenin mülga ikinci fıkrasından sonra
gelen üçüncü fıkrasında, ticarî, ziraî veya meslekî kazancı dolayısı ile gerçek usûlde Gelir Vergisine
tâbi olanlar ile yukarıda sayılan işleri Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerine bağlılık arz edecek
şekilde yapanların esnaf muaflığından faydalanamayacakları açıklanmış, son fıkrasında da "Bu
muaflığın Gelir Vergisi Kanununun  94 üncü maddesi uyarınca tevkif suretiyle kesilen vergiye
şümulü yoktur." denilmiştir.
Konu ile ilgili olarak yayımlanan 264 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin "2.2. Esnaf Muaflığı
Kapsamında Evlerde Üretilebilecek Ürünler" bölümünde, anılan bentte sayılan emtianın imali için
ödenen hizmet bedellerinin de ücrete ilişkin unsurları taşımamak kaydıyla, bu bent kapsamında
değerlendirileceği açıklanmıştır.
Diğer taraftan, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 61 inci maddesinde "Ücret, işverene tabi ve
belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve
para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat,
huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir
ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş
bulunması onun mahiyetini değiştirmez." hükmü yer almaktadır.
Aynı Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında, vergi tevkifatı yapmak zorunda olanlar ile
tevkifata tabi tutulacak ödemeler belirtilmiş, 13 numaralı bendinde esnaf muaflığından
yararlananlara mal ve hizmet alımları karşılığında yapılan ödemelerden (2009/14592 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca)
a) 9 uncu maddenin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinde yer alan emtia bedelleri veya bu
emtianın imalinde ödenen hizmet bedelleri üzerinden % 2,
b) Hurda mal alımları için % 2,
c) Diğer mal alımları için % 5,
d) Diğer hizmet alımları (a, b ve c alt bentleri hariç olmak üzere mal ve hizmet bedelinin
ayrılamaması hali de bu kapsamdadır) için % 10,
oranında gelir vergisi tevkifatı yapılması hükme bağlanmıştır.
Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde, eldiven parmak aralarının kesim işinin, bir hizmet
sözleşmesine dayalı olarak işçi - işveren ilişkisi doğuracak şekilde yaptırılması durumunda, yapılan
ödemelerin ücret kabul edilerek Gelir Vergisi Kanununun 61, 94, 103 ve 104 üncü maddelerine
göre vergilendirilmesi gerekmekte olup,aksi takdirde ise söz konusu işin ev hanımları tarafından
evlerinde yapılması Kanunun 9/6 bendi kapsamına girdiğinden, bu kapsamda yapılan ödemeler
üzerinden 94/13/a maddesi uyarınca %2 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacaktır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
  Vergi Dairesi Başkanı a.
Grup Müdürü
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.