Ev hanımlarına yaptırılan poşet katlama işinin vergilendirilmesi ve belge düzeni.

Özelge: Poşet katlama faaliyetinde bulunan mükellefin bu
faaliyet kapsamında hizmet aldığı ev hanımlarına ödeyeceği
bedel için düzenleyeceği belge hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.06.18.02-32234-7898-675
Tarih:
27/10/2010
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü)
Sayı : B.07.1.GİB.4.06.18.02-32234-7898-675 27/10/2010
Konu : Ev hanımlarına yaptırılan poşet katlama işinin
vergilendirilmesi ve belge düzeni.
İlgide kayıtlı dilekçenizin incelenmesinden, poşet katlama işi ile iştigal ettiğiniz, malzemenin hizmet
verdiğiniz firma tarafından temin edildiği, bu hizmeti işyerinizdeki işçilere veya evlerinde
evhanımlarına yaptırmak istediğiniz belirtilerek, ev hanımlarına yapılacak ödemelerin gider
pusulası ile belgelendirilip belgelendirilemeyeceği ile belgelendirilmesi halinde stopaj yapılıp
yapılmayacağı, yapılacaksa oranın ne olacağı, ayrıca malzemeleri temin eden firmaya verilen hizmet
karşılığında düzenlenecek faturada KDV oranının ne olacağı ve hesaplanan KDV üzerinden herhangi
bir KDV tevkifatı yapılıp yapılamayacağı ile yapılacaksa oranın ne olacağına ilişkin hususlarda
görüşümüzün istenildiği anlaşılmıştır.
I- GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME:
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 9'uncu maddesinin birinci fıkrasında "Ticaret ve sanat
erbabından aşağıda yazılı şekil ve suretle çalışanlar gelir vergisinden muaftır." denilmiş, fıkranın 6
numaralı bendinde: "Evlerde kullanılan dikiş, nakış, mutfak robotu, ütü ve benzeri makine ve aletler
hariç olmak üzere, muharrik kuvvet kullanmamak ve dışarıdan işçi almamak şartıyla; oturdukları
evlerde imal ettikleri havlu, örtü, çarşaf, çorap, halı, kilim, dokuma mamulleri, kırpıntı, deriden
üretilen mamuller, örgü, dantel, her nevi nakış işleri ve turistik eşya, hasır, sepet, süpürge, paspas,
fırça, yapma çiçek, pul, payet, boncuk işleme, tığ örgü işleri, ip ve urganları, tarhana, erişte, mantı
gibi ürünleri işyeri açmaksızın satanlar. Bu ürünlerin, pazar takibi suretiyle satılması ile ticari, zirai
veya mesleki faaliyetleri dolayısıyla gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olanların düzenledikleri
hariç olmak üzere; düzenlenen kermes, festival, panayır ile kamu kurum ve kuruluşlarınca geçici
olarak belirlenen yerlerde satılması muaflıktan faydalanmaya engel değildir." hükümlerine yer
verilmiştir.
Aynı maddenin ikinci fıkrasında, "Ticari, zirai veya mesleki kazancı dolayısı ile gerçek usulde gelir
vergisine tabi olanlar ile yukarıda sayılan işleri gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine bağlılık arz
edecek şekilde yapanlar esnaf muaflığından faydalanamazlar", beşinci fıkrasında ise "Bu muaflığın,
94'üncü madde uyarınca tevkif suretiyle kesilen vergiye şumulü yoktur." hükümleri yer almaktadır.
Konu ile ilgili olarak 01/05/2007 tarihli ve 26509 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 264 Seri No'lu
Gelir Vergisi Genel Tebliğinin "Esnaf Muaflığı Kapsamında Evlerde Üretilebilecek Ürünler" başlıklı
2.2. bölümünde; "Gelir Vergisi Kanununun Esnaf Muaflığı başlıklı 9'uncu maddesinin birinci
fıkrasının (6) numaralı bendinde yapılan diğer bir düzenlemeyle, esnaf muaflığı kapsamında evlerde
üretilebilecek malların sayısı arttırılmış bulunmaktadır.
Mevcut bentte yer alan ürün çeşitlerine ilave olarak, kırpıntı deriden üretilen mamuller, tarhana,
erişte, mantı, her nevi pul, payet, boncuk işleme, tığ örgü işleri gibi ürün ve mamullerin üretim ve
satışıyla iştigal edenler de esnaf muaflığı kapsamına alınmıştır.
Muafiyet kapsamındaki ürünler, bentte yer alan ürünlerle sınırlı olmayıp bu ürünlere benzerlik
gösteren diğer ürünleri aynı şartlarla üretip satanlar da esnaf muaflığı kapsamında
değerlendirilecektir.
...
Diğer taraftan, anılan bentte sayılan emtianın imali için ödenen hizmet bedelleri de (ücrete ilişkin
unsurları taşımamak kaydıyla) bu bent kapsamında değerlendirilecektir." açıklamalarına yer
verilmiştir.
Yine aynı tebliğin 2.4. bölümünde; "Gelir Vergisi Kanununun 9'uncu maddesinin üçüncü fıkrasında,
5615 sayılı Kanunla değişiklik yapılmadan önce, esnaf muaflığı kapsamında sayılan işlerin gelir ve
kurumlar vergisi mükelleflerine devamlılık ve bağlılık arz edecek şekildeyapılması halinde
muafiyetin kaybedileceği hükmü yer almaktaydı. 5615 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle
"devamlılık" ibaresi fıkra metninden çıkarılmıştır.
Buna göre, esnaf muaflığı kapsamında sayılan işlerin gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine
bağlılık arz etmeyecek şekilde devamlı olarak yapılması muafiyetten yararlanmaya engel teşkil
etmeyecektir." açıklamalarına yer verilmiştir.
Diğer taraftan, Gelir Vergisi Kanununun 94'üncü maddesinin 13numaralı bendi uyarınca; maddenin
birinci fıkrasında sayılanlar tarafından esnaf muaflığından yararlananlara aynı Kanunun 9'uncu
maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinde yer alan emtia bedelleri veya bu emtianın
imalinde ödenen hizmet bedelleri üzerinden % 2 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacağı
belirtilmiştir.
Bu hüküm ve açıklamalara göre; ilgili şahısça ev hanımlarına yaptırılan poşet katlama (şeffaf düz
poşetlerin katlanarak küçük ebatlara getirilmesi ve üzerine bant yapıştırılması) işinin G.V.K.'nun
9'uncu maddesinin 6 numaralı bendi kapsamında değerlendirilmesi ve karşılığında ev hanımlarına
yapılacak ödemelerden, Gelir Vergisi Kanununun 94'üncü maddesinin 13 numaralı bendinin (a) alt
bendi uyarınca % 2 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılması gerekmektedir.
II-KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME:
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1/1 inci maddesinde Türkiye'de ticari, sınai, zirai
faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin katma değervergisine
tabi olacağı ayrıca Kanunun yine 1 inci maddesinde ticari, sınai, zirai ve serbest meslek faaliyetinin
devamlılığı, kasamı ve niteliğinin Gelir Vergisi Kanunu hükümlerine göre; Gelir Vergisi Kanununda
açıklık bulunmadığı hallerde, Türk Ticaret Kanunu ve diğer ilgili mevzuat hükümlerine göre tayin ve
tespit olunacağı hükme bağlanmıştır.
Katma Değer Vergisi Kanununun 17/4-a maddesi ile Gelir Vergisi Kanununa göre vergiden muaf
esnaf ile basit usulde vergilendirilen mükellefler tarafından yapılan teslim ve hizmetler katma değer
vergisinden istisna edilmiştir.
Buna göre, piyasaya poşet katlama (şeffaf düz poşetlerin katlanarak küçük ebatlara getirilmesi ve
üzerine bant yapıştırılması) hizmeti sunan firmanın, bu işin bir kısmını Gelir Vergisi Kanununun 9
uncu maddesinin birinci fıkrasının 6 numaralı bendi kapsamında gelir vergisinden muaf esnaf olan
ev hanımlarına yaptırması katma değer vergisine tabi değildir.
Ayrıca, poşet katlama hizmeti, KDV oranlarını düzenleyen 2007/13033 sayılı Kararname eki
listelerde sayılmadığından %18 oranında KDV'ye tabidir.
Öte yandan, poşet katlama hizmeti, KDV Kanununun 9 uncu maddesinin verdiği yetkiye dayanarak
yayımlanan KDV Genel Tebliğleri ile KDV'si tevkifata tabi tutulması öngörülen işlemler arasında yer
almadığından, söz konusu hizmete ait hesaplanan KDV üzerinden tevkifat yapılmayacaktır.
III-VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME:
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 227'nci maddesinde bu Kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla
olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsik edileceği hükme bağlanmış; 229'uncu ve
müteakip maddelerinde vergi mükelleflerinin düzenleyeceği belgeler sayılmış ve 234'üncü
maddesinde ise; "Birinci ve (4369 sayılı Kanunun 81/A-7'nci maddesiyle değiştirilen ibare)
ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan
serbest meslek erbabının ve çiftçilerin:
...
3.Vergiden muaf esnafa;
Yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları emtia için tanzim edip işi yapana veya emtiayı
satana imza ettirecekleri gider pusulası (4369 sayılı Kanunun 81/A-7'nci maddesiyle
değiştirilen ibare) vergiden muaf esnaf tarafından verilmiş fatura hükmündedir. Bu belge, birinci
ve ikinci sınıf tüccarların, zati eşyalarını satan kimselerden satın aldıkları altın, mücevher gibi
kıymetli eşya için de tanzim edilir.
Gider pusulası, işin mahiyeti, emtianın cins ve nev'i ile miktar ve bedelini ve iş ücretini ve işi
yaptıran ile yapanın veya emtiayı satın alan ile satanın adlarıyla soyadlarını (Tüzel kişilerde
unvanlarını) ve adreslerini ve tarihi ihtiva eder ve iki nüsha olarak tanzim ve bir nüshası işi yapana
veya malı satana tevdi olunur.
(2365 sayılı Kanunun 37'nci maddesiyle eklenen fıkra) Gider pusulaları, seri ve sıra numarası
dahilinde teselsül ettirilir." hükmü yer almıştır.
Buna göre, ev hanımlarına yaptırılan poşet katlama (şeffaf düz poşetlerin katlanarak küçük ebatlara
getirilmesi ve üzerine bant yapıştırılması) işinin esnaf muaflığı kapsamında değerlendirilmesi
nedeniyle, söz konusu hizmet için esnaf muaflığından yararlanan ev hanımlarına yapılan ödemeler
karşılığında gider pusulası düzenlenmesi ve bu kişilere imzalattırılması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
Vergi Dairesi Başkanı a.
Grup Müdürü V.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.