Ev hanımlarına yaptırılan poşet katlama işinin vergilendirilmesi ve belge düzeni hk.
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü)
Sayı
: B.07.1.GİB.4.06.18.02-32234-7898-675
Konu :Ev hanımlarına yaptırılan poşet katlama
işinin vergilendirilmesi ve belge düzeni.
27/10/2010
İlgide kayıtlı dilekçenizin incelenmesinden, poşet katlama işi ile iştigal ettiğiniz, malzemenin hizmet verdiğiniz rma
tarafından temin edildiği, bu hizmeti işyerinizdeki işçilere veya evlerinde evhanımlarına yaptırmak istediğiniz belirtilerek,
ev hanımlarına yapılacak ödemelerin gider pusulası ile belgelendirilip belgelendirilemeyeceği ile belgelendirilmesi halinde
stopaj yapılıp yapılmayacağı, yapılacaksa oranın ne olacağı, ayrıca malzemeleri temin eden rmaya verilen hizmet
karşılığında düzenlenecek faturada KDV oranının ne olacağı ve hesaplanan KDV üzerinden herhangi bir KDV tevkifatı
yapılıp yapılamayacağı ile yapılacaksa oranın ne olacağına ilişkin hususlarda görüşümüzün istenildiği anlaşılmıştır.
I- GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME:
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 9'uncu maddesinin birinci fıkrasında "Ticaret ve sanat erbabından aşağıda yazılı şekil
ve suretle çalışanlar gelir vergisinden muaftır." denilmiş, fıkranın 6 numaralı bendinde: "Evlerde kullanılan dikiş, nakış,
mutfak robotu, ütü ve benzeri makine ve aletler hariç olmak üzere, muharrik kuvvet kullanmamak ve dışarıdan işçi
almamak şartıyla; oturdukları evlerde imal ettikleri havlu, örtü, çarşaf, çorap, halı, kilim, dokuma mamulleri, kırpıntı,
deriden üretilen mamuller, örgü, dantel, her nevi nakış işleri ve turistik eşya, hasır, sepet, süpürge, paspas, fırça, yapma
çiçek, pul, payet, boncuk işleme, tığ örgü işleri, ip ve urganları, tarhana, erişte, mantı gibi ürünleri işyeri açmaksızın
satanlar. Bu ürünlerin, pazar takibi suretiyle satılması ile ticari, zirai veya mesleki faaliyetleri dolayısıyla gelir ve kurumlar
vergisi mükelle olanların düzenledikleri hariç olmak üzere; düzenlenen kermes, festival, panayır ile kamu kurum ve
kuruluşlarınca geçici olarak belirlenen yerlerde satılması mua ıktan faydalanmaya engel değildir." hükümlerine yer
verilmiştir.
Aynı maddenin ikinci fıkrasında, "Ticari, zirai veya mesleki kazancı dolayısı ile gerçek usulde gelir vergisine tabi olanlar ile
yukarıda sayılan işleri gelir ve kurumlar vergisi mükelle erine bağlılık arz edecek şekilde yapanlar esnaf mua ığından
faydalanamazlar", beşinci fıkrasında ise "Bu mua ığın, 94'üncü madde uyarınca tevkif suretiyle kesilen vergiye şumulü
yoktur." hükümleri yer almaktadır.
Konu ile ilgili olarak 01/05/2007 tarihli ve 26509 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 264 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel
Tebliğinin "Esnaf Mua ığı Kapsamında Evlerde Üretilebilecek Ürünler" başlıklı 2.2. bölümünde; "Gelir Vergisi Kanununun
Esnaf Mua ığı başlıklı 9'uncu maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinde yapılan diğer bir düzenlemeyle, esnaf
mua ığı kapsamında evlerde üretilebilecek malların sayısı arttırılmış bulunmaktadır.
Mevcut bentte yer alan ürün çeşitlerine ilave olarak, kırpıntı deriden üretilen mamuller, tarhana, erişte, mantı, her nevi
pul, payet, boncuk işleme, tığ örgü işleri gibi ürün ve mamullerin üretim ve satışıyla iştigal edenler de esnaf mua ığı
kapsamına alınmıştır.
Mua yet kapsamındaki ürünler, bentte yer alan ürünlerle sınırlı olmayıp bu ürünlere benzerlik gösteren diğer ürünleri
aynı şartlarla üretip satanlar da esnaf mua ığı kapsamında değerlendirilecektir.
...
Diğer taraftan, anılan bentte sayılan emtianın imali için ödenen hizmet bedelleri de (ücrete ilişkin unsurları taşımamak
kaydıyla) bu bent kapsamında değerlendirilecektir." açıklamalarına yer verilmiştir.
Yine aynı tebliğin 2.4. bölümünde; "Gelir Vergisi Kanununun 9'uncu maddesinin üçüncü fıkrasında, 5615 sayılı Kanunla
değişiklik yapılmadan önce, esnaf mua ığı kapsamında sayılan işlerin gelir ve kurumlar vergisi mükelle erine devamlılık
ve bağlılık arz edecek şekildeyapılması halinde mua yetin kaybedileceği hükmü yer almaktaydı. 5615 sayılı Kanunla
yapılan değişiklikle "devamlılık" ibaresi fıkra metninden çıkarılmıştır.
Buna göre, esnaf mua ığı kapsamında sayılan işlerin gelir ve kurumlar vergisi mükelle erine bağlılık arz etmeyecek
şekilde devamlı olarak yapılması mua yetten yararlanmaya engel teşkil etmeyecektir." açıklamalarına yer verilmiştir.
Diğer taraftan, Gelir Vergisi Kanununun 94'üncü maddesinin 13numaralı bendi uyarınca; maddenin birinci fıkrasında
sayılanlar tarafından esnaf mua ığından yararlananlara aynı Kanunun 9'uncu maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı
bendinde yer alan emtia bedelleri veya bu emtianın imalinde ödenen hizmet bedelleri üzerinden % 2 oranında gelir
vergisi tevkifatı yapılacağı belirtilmiştir.
Bu hüküm ve açıklamalara göre; ilgili şahısça ev hanımlarına yaptırılan poşet katlama (şe af düz poşetlerin katlanarak
küçük ebatlara getirilmesi ve üzerine bant yapıştırılması) işinin G.V.K.'nun 9'uncu maddesinin 6 numaralı bendi
kapsamında değerlendirilmesi ve karşılığında ev hanımlarına yapılacak ödemelerden, Gelir Vergisi Kanununun 94'üncü
maddesinin 13 numaralı bendinin (a) alt bendi uyarınca % 2 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılması gerekmektedir.
II-KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME:
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1/1 inci maddesinde Türkiye'de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek
faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin katma değervergisine tabi olacağı ayrıca Kanunun yine 1 inci
maddesinde ticari, sınai, zirai ve serbest meslek faaliyetinin devamlılığı, kasamı ve niteliğinin Gelir Vergisi Kanunu
hükümlerine göre; Gelir Vergisi Kanununda açıklık bulunmadığı hallerde, Türk Ticaret Kanunu ve diğer ilgili mevzuat
hükümlerine göre tayin ve tespit olunacağı hükme bağlanmıştır.
Katma Değer Vergisi Kanununun 17/4-a maddesi ile Gelir Vergisi Kanununa göre vergiden muaf esnaf ile basit usulde
vergilendirilen mükelle er tarafından yapılan teslim ve hizmetler katma değer vergisinden istisna edilmiştir.
Buna göre, piyasaya poşet katlama (şe af düz poşetlerin katlanarak küçük ebatlara getirilmesi ve üzerine bant
yapıştırılması) hizmeti sunan rmanın, bu işin bir kısmını Gelir Vergisi Kanununun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının 6
numaralı bendi kapsamında gelir vergisinden muaf esnaf olan ev hanımlarına yaptırması katma değer vergisine tabi
değildir.
Ayrıca, poşet katlama hizmeti, KDV oranlarını düzenleyen 2007/13033 sayılı Kararname eki listelerde sayılmadığından
%18 oranında KDV'ye tabidir.
Öte yandan, poşet katlama hizmeti, KDV Kanununun 9 uncu maddesinin verdiği yetkiye dayanarak yayımlanan KDV
Genel Tebliğleri ile KDV'si tevkifata tabi tutulması öngörülen işlemler arasında yer almadığından, söz konusu hizmete ait
hesaplanan KDV üzerinden tevkifat yapılmayacaktır.
III-VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME:
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 227'nci maddesinde bu Kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve
muamelelere ait olan kayıtların tevsik edileceği hükme bağlanmış; 229'uncu ve müteakip maddelerinde vergi
mükelle erinin düzenleyeceği belgeler sayılmış ve 234'üncü maddesinde ise; "Birinci ve (4369 sayılı Kanunun 81/A-7'nci
maddesiyle değiştirilen ibare) ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde
olan serbest meslek erbabının ve çiftçilerin:
...
3.Vergiden muaf esnafa;
Yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları emtia için tanzim edip işi yapana veya emtiayı satana imza ettirecekleri
gider pusulası (4369 sayılı Kanunun 81/A-7'nci maddesiyle değiştirilen ibare) vergiden muaf esnaf tarafından verilmiş
fatura hükmündedir. Bu belge, birinci ve ikinci sınıf tüccarların, zati eşyalarını satan kimselerden satın aldıkları altın,
mücevher gibi kıymetli eşya için de tanzim edilir.
Gider pusulası, işin mahiyeti, emtianın cins ve nev'i ile miktar ve bedelini ve iş ücretini ve işi yaptıran ile yapanın veya
emtiayı satın alan ile satanın adlarıyla soyadlarını (Tüzel kişilerde unvanlarını) ve adreslerini ve tarihi ihtiva eder ve iki
nüsha olarak tanzim ve bir nüshası işi yapana veya malı satana tevdi olunur.
(2365 sayılı Kanunun 37'nci maddesiyle eklenen fıkra) Gider pusulaları, seri ve sıra numarası dahilinde teselsül ettirilir."
hükmü yer almıştır.
Buna göre, ev hanımlarına yaptırılan poşet katlama (şe af düz poşetlerin katlanarak küçük ebatlara getirilmesi ve
üzerine bant yapıştırılması) işinin esnaf mua ığı kapsamında değerlendirilmesi nedeniyle, söz konusu hizmet için esnaf
mua ığından yararlanan ev hanımlarına yapılan ödemeler karşılığında gider pusulası düzenlenmesi ve bu kişilere
imzalattırılması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*)
Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
Vergi Dairesi Başkanı a.
Grup Müdürü V.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu illeriniz dolayısıyla vergi tarh
edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.