Ferdi işletmenin sermaye şirketine dönüşmesi halinde vergilendirme ve e-fatura, e-defter kullunma zorunluluğu hk.

Ferdi işletmenin sermaye şirketine dönüşmesi halinde
vergilendirme ve e-fatura, e-defter kullunma zorunluluğu
hk.
Sayı: 
11395140-105[VUK-1-20925]-E.224287
Tarih: 
18/03/2019
T.C. 
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü
   
 
Sayı :11395140-105[VUK-1-20925]-E.224287 18.03.2019
Konu :Ferdi işletmenin sermaye şirketine  
dönüşmesi halinde vergilendirme ve
e-fatura, e-defter kullanma
zorunluluğu hk.
 
 
İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ile; ferdi işletmenin 28/11/2017 tarihi itibarıyla sermaye
şirketine dönüşmek suretiyle nevi değiştirdiği ve mükellefiyetinin sona erdiği belirtilerek, nevi
değişikliği sonrası sermaye şirketinin e-defter, e-fatura düzenleme zorunluluğunun bulunup
bulunmadığı, nevi değişikliği tarihi itibarıyla stoklar ve maddi duran varlıkların sermaye şirketine
fatura edilmesi halinde katma değer vergisi (KDV) hesaplanıp hesaplanmayacağı hususlarında
Başkanlığımızdan bilgi talep edildiği anlaşılmıştır.
I- GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 37 nci maddesinin birinci fıkrasında; her türlü ticari ve sınai
faaliyetlerden doğan kazançların ticari kazanç olduğu hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunun;
- "Değer Artışı Kazançları" başlıklı Mükerrer 80 inci maddesinin birinci fıkrasının (5) numaralı
bendinde, faaliyeti durdurulan bir işletmenin kısmen veya tamamen elden çıkarılmasından doğan
kazançların değer artış kazancı sayılacağı, ikinci fıkrasında bu maddede geçen "elden çıkarma"
deyiminin mal ve hakların satılmasını, bir ivaz karşılığında devir ve temlikini, trampa edilmesini,
takasını, kamulaştırılmasını, devletleştirilmesini, ticaret şirketlerine sermaye olarak konulmasını
ifade ettiği, son fıkrasında da, faaliyetine devam eden ticari bir işletmenin kısmen veya tamamen
satılmasından veya ticari işletmeye dahil amortismana tabi iktisadı kıymetlerle birinci fıkrada yazılı
hakların elden çıkarılmasından doğan kazançların ticari kazanç sayılacağı ve bunlara ticari kazanç
hakkındaki hükümlerin uygulanacağı,
- "Vergilendirilmeyecek Değer Artışı Kazançları" başlıklı 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (2)
numaralı bendinde, kazancı bilanço esasına göre tespit edilen ferdi bir işletmenin bilançosunun bir
sermaye şirketine aktif ve pasifiyle bütün halinde devrolunması, devralan şirketin bilançosunaaynen geçirilmesi ve devredilen ferdi işletmenin sahip veya sahiplerinin şirketten, devir bilançosuna
göre hesaplanan öz sermayesi tutarında ortaklık payı alması (Bu ortaklık payını temsil eden hisse
senetlerinin nama yazılı olması şarttır.) halinde değer artışı kazancı hesaplanmayacağı, vergileme
yapılmayacağı,
- "Yıllık Beyannamenin Verilmesi" başlıklı 92 nci maddesinde, bir takvim yılına ait beyannamenin
izleyen Mart ayının başından yirmi beşinci günü akşamına kadar, vergiyi tarha yetkili vergi
dairesine verileceği veya taahhütlü olarak posta ile gönderileceği, "Vergilendirme Dönemi" başlıklı
108 inci maddesinde, gelir vergisinde vergilendirme döneminin geçmiş takvim yılı olduğu ve
mükellefiyetin takvim yılı içinde kalkması halinde, vergilendirme döneminin, takvim yılı başından
mükellefiyetin kalkması tarihine kadar geçen süreye inhisar edeceği
hüküm altına alınmıştır.
Buna göre; devir nedeniyle ferdi işletme sona ereceğinden söz konusu işletmenin devir tarihine
kadar olan ticari kazancının ertesi yılın Mart ayının yirmi beşinci günü akşamına kadar bağlı olunan
vergi dairesine verilmesi gerekmektedir. Bahsi geçen şahıs işletmesinin yeni kurulacak limited
şirkete devir işleminde söz konusu devir işleminin Gelir Vergisi Kanunu hükümlerine göre vergi
ertelemesi müessesesinden yararlanmak suretiyle yapılması mümkün bulunmaktadır.
II- KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun;
- (1/1) maddesinde, Türkiye'de yapılan ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti
çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin KDV'ye tabi olduğu,
- (17/4-c) maddesinde, Gelir Vergisi Kanununun 81 inci maddesinde belirtilen işlemler ile Kurumlar
Vergisi Kanununa göre yapılan devir ve bölünme işlemlerinin (Bu kapsamda vergiden istisna edilen
işlemler bakımından Katma Değer Vergisi Kanununun 30 uncu maddesinin (a) bendi hükmü
uygulanmaz. İşlem sonunda faaliyetini bırakan, bölünen veya infisah eden mükelleflerce yüklenilen
ve indirilemeyen vergiler, faaliyete başlayan veya devir ve bölünme sonrasında devredilen veya
bölünen kurumların varlıklarını devralan mükellefler tarafından mükerrer indirime yol açmayacak
şekilde indirim konusu yapılır.) KDV'den istisna olduğu
hüküm altına alınmıştır.
Buna göre, kazancı bilanço esasına göre tespit edilen ferdi işletmenin limited şirkete dönüşmesi
işleminin Gelir Vergisi Kanununun 81 inci maddesi kapsamında gerçekleşmesi halinde, nevi
değişikliği tarihi itibarıyla ferdi işletmenin aktifinde bulunan stok ve maddi duran varlıkların
sermaye şirketine devri Kanunun (17/4-c) maddesi gereğince KDV'den istisna olacaktır.
III- VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 161 inci maddesinde işi bırakma, vergiye tabi olmayı gerektiren
muamelelerin tamamen durdurulması ve sona ermesi şeklinde tanımlanmıştır.
Bu hükme göre, bir ferdi işletmenin aktif ve pasifiyle bir limited şirkete devredilmesi durumunda
şahsi sorumluluk altında yürütülen faaliyet son bulacağından şahıs işletmesi açısından bu durumun
işi bırakma olarak kabul edilmesi gerekmektedir.
Öte yandan, mezkûr Kanununun mükerrer 242 nci maddesinin ikinci fıkrası ile Bakanlığımıza
verilen yetkiye istinaden yayımlanan ve elektronik fatura kullanımına ilişkin usul ve esasları
belirleyen 397 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile anonim ve limited şirketlerin
elektronik fatura oluşturmalarına, alıcısına iletmelerine, muhafaza ve istenildiğinde ibraz
etmelerine izin verilmiştir.
416 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 232 ncimaddesi  kapsamında  fatura  düzenlemek  zorunda  olan  mükelleflere  elektronik  fatura
uygulamasından yararlanma hakkı tanınmıştır.
421 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile bazı mükellef gruplarına elektronik defter tutma
ve elektronik fatura uygulamasına dahil olma zorunluluğu getirilmiştir.
448 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile 421 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel
Tebliğinin "3.1. Kapsama Giren Mükellefler" bölümüne, "3.1.7.Bu Tebliğ kapsamında elektronik
fatura ve elektronik defter uygulamasına geçme zorunluluğu getirilen mükellefler; tam bölünme,
birleşme (devralma şeklinde birleşme ve yeni kuruluş şeklinde birleşme) veya tür (nev'i)
değişikliğine gitmeleri halinde devrolunan veya birleşilen tüzel kişi mükellefler ile tam bölünme
veya tür (nev'i) değişikliği sonucunda ortaya çıkan yeni tüzel kişi mükellefler elektronik fatura
uygulamasına geçmek ve elektronik defter kullanmak zorundadır. Uygulamalara geçme süresi
hiçbir koşulda işlemin ticaret siciline tescil tarihini izleyen ayın başından itibaren 3 ayı geçemez."
bölümü eklenmiştir.
Öte yandan, 454 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin "Elektronik Defter ve Elektronik
Fatura Kullanma Zorunluluğu Getirilen Mükellefler" başlıklı (2.) bölümünde, "421 sıra numaralı
Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile zorunluluk getirilen mükelleflere ilave olarak aşağıda sayılan
mükelleflere elektronik defter tutma ve e-fatura uygulamasına geçme zorunluluğu getirilmiştir.
a) 2014 veya müteakip hesap dönemleri brüt satış hasılatı 10 Milyon TL ve üzeri olan mükellefler.
b) 6/6/2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli I sayılı listedeki malların
imali, ithali, teslimi vb. faaliyetleri nedeniyle Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK)'ndan lisans
alan mükellefler. Bayilik lisansı olanlar, münhasıran bu lisansa sahip olmaları nedeniyle bu bent
kapsamında değerlendirilmeyecektir.
c) Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli III sayılı listedeki malları imal, inşa ve ithal eden
mükellefler.
(a) bendindeki şartı, 2014 hesap döneminde sağlayan mükellefler 1/1/2016 tarihinden itibaren,
…elektronik fatura ve elektronik defter uygulamasına geçmek zorundadır." açıklamalarına yer
verilmiştir.
Buna göre, ferdi işletmeden sermaye şirketine dönüşme işlemi, ferdi işletme açısından işi bırakma
mahiyetinde olup, nevi (tür) değişikliği olarak kabul edilemeyeceğinden, yeni kurulan sermaye
şirketinin e-Fatura ve e-Defter uygulamasına devam etme zorunluluğu bulunmayacaktır.
Öte yandan, yeni kurulan sermaye şirketinin, 454 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile
belirlenen şartları taşıması halinde ilgili Tebliğde belirtilen tarihlerden itibaren e-Fatura ve e-Defter
uygulamasına geçme zorunluluğu bulunmaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
 
 
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.