Finansal kiralama sözleşmesi kapsamındaki kiracılık sıfatının ve sözleşmeden doğan hak ve yükümlülüklerin üçüncü kişiye devrinde belge düzeni hk.

Finansal kiralama sözleşmesi kapsamındaki kiracılık
sıfatının ve sözleşmeden doğan hak ve yükümlülüklerin
üçüncü kişiye devrinde belge düzeni hk.
Sayı: 
70280967-105[7340858286]-92513
Tarih: 
03/09/2019
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
KOCAELİ VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü
 
   
Sayı : 70280967-105[7340858286]-92513 03.09.2019
Konu : Finansal kiralama sözleşmesinin yeni kiracı 
tarafından devir alınması halinde belge
düzeni
  
İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ile dilekçe ve eklerinin tetkikinden;
- … Finansal Kiralama A.Ş. ile … A.Ş. (Kiracı) arasında yapılan Finansal Kiralama Sözleşmesi ile
kiralanan 2 adet yükleyici araç ile ilgili ve sınırlı olarak tüm hak ve yükümlülüklerin kiracı
tarafından şirketinize devredildiği,
- Anılan taşınırların devir ve teslim alındığı, sözleşmeye ait kira bedellerinin ödeme planına uygun
olarak şirketiniz tarafından ödenmesinin kabul edildiği,
- Sözleşme ve devir işlemleri tamamlanıncaya kadar eski kiracı … A.Ş.'nin hesaplarına makine alım
avansı açıklamasıyla … ABD Doları tutarın yatırıldığı,
- Yapılan bu ödeme nedeniyle ... A.Ş. (eski kiracı) tarafından şirketinize fatura düzenlenip
düzenlenmeyeceği, düzenlenecekse yükleyici araçlara karşılık ödenen tutar kadar mı yoksa devir
sürecine kadar eski kiracının … Finansal Kiralama A.Ş.'ye ödediği taksit tutarı kadar mı fatura
düzenlenmesi gerektiği
hususunda Başkanlığımızdan görüş talep edildiği anlaşılmıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanunun 229 uncu maddesinde faturanın, satılan emtia veya yapılan iş
karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar
tarafından müşteriye verilen ticari vesika olduğu belirtilmiştir.
Anılan Kanunun mükerrer 290 ıncı maddesinde, kira süresi sonunda mülkiyet hakkının kiracıya
devredilip devredilmediğine bakılmaksızın, bir iktisadî kıymetin mülkiyetine sahip olmaktan
kaynaklanan tüm riskler ile yararların kiracıya bırakılması sonucunu doğuran kiralamalar finansal
kiralama olarak kabul edilmiş; finansal kiralamaya konu iktisadî kıymetin kullanma hakkının kiracı
tarafından aktifleştirileceği; kiralama işleminde iktisadî kıymetin mülkiyetinin kira süresi sonunda
kiracıya devredilmesi, kiracıya kira süresi sonunda iktisadî kıymeti rayiç bedelinden düşük bir
bedelle satın alma hakkı tanınması, kiralama süresinin iktisadî kıymetin ekonomik ömrünün
%80'inden daha büyük bir bölümünü kapsaması veya sözleşmeye göre yapılacak kira ödemelerinin
bugünkü değerlerinin toplamının iktisadî kıymetin rayiç bedelinin % 90'ından daha büyük bir değeri
oluşturması hallerinden herhangi birinin varlığı durumunda kiralama işleminin finansal kiralama
olarak kabul edileceği hükme bağlanmış olup, 319 ve 334 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel
Tebliğlerinde de finansal kiralama uygulaması hakkında gerekli açıklamalar yapılmıştır.
Ayrıca, aynı Kanunun 328 inci maddesi uyarınca, devir ve trampanın 213 sayılı Kanunuygulamasında satış hükmünde olduğu belirlenmiştir.
Öte yandan 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun;
- (1/1) maddesinde, ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde Türkiye'de
yapılan teslim ve hizmetlerin KDV'ye tabi olduğu,
- 4 üncü maddesinde, hizmetin teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı dışında kalan işlemler
olduğu; bu işlemlerin bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal etmek, onarmak,
temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek, kiralamak, bir şeyi yapmamayı taahhüt
etmek gibi şekillerde gerçekleşebileceği,
- 20 nci maddesinde, teslim ve hizmet işlemlerinde matrahın, bu işlemlerin karşılığını teşkil eden
bedel olduğu, bedel deyiminin ise malı teslim alan veya kendisine hizmet yapılan veyahut bunlar
adına hareket edenlerden bu işlemler karşılığında her ne suretle olursa olsun alınan veya bunlarca
borçlanılan para, mal ve diğer suretlerde sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve
değerler toplamını ifade ettiği
hüküm altına alınmıştır.
Bu bağlamda, Katma Değer Vergisi Kanununa göre;
- "Teslim" bir malın tasarruf hakkının devrini, hizmet ise teslim ve teslim sayılan haller ile ithalat
dışındaki işlemleri,
- "Bedel" deyimi ise malı teslim alan veya kendisine hizmet yapılan veyahut bunlar adına hareket
edenlerden bu işlemler karşılığında her ne suretle olursa olsun alınan veya bunlarca borçlanılan
para, mal ve diğer suretlerde sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve değerler
toplamını
ifade etmektedir.
Diğer taraftan, 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanununun
"Zilyetliğin ve kiracılık sıfatının devri" başlıklı 26 ncı maddesinde; kiracının, kiracılık sıfatının veya
sözleşmeden doğan hak veya yükümlülüklerinin, kiralayandan yazılı izin alınmak kaydıyla
devredilmesinin mümkün olduğu, bu devir nedeniyle finansal kiralama sözleşmesinde yapılan kiracı
değişikliğinin, ilgisine göre 21 inci veya 22 nci madde çerçevesinde tescil edileceği veya şerh
olunacağı belirtilmektedir.
Buna göre;
1- ... A.Ş.'nin (eski kiracı) 6361 sayılı Kanunun 26 ncı maddesi kapsamında hak ve yükümlülüklerini
(kiracılık sıfatını) şirketinize devretmesi, bir hakkın satışı mahiyetinde olup, söz konusu satış
karşılığında eski kiracıya ödenen toplam bedel üzerinden genel hükümler çerçevesinde %18
oranında KDV hesaplanması gerekmektedir.
2- Vergi Usul Kanunu uygulaması açısından devir satış hükmünde olduğundan, şirketinizce finansal
kiralama yoluyla eski kiracı tarafından aktifleştirilen iktisadi kıymeti kullanma hakkının finansal
kiralama şirketi ile anlaşarak devir alınması işlemi satış olarak kabul edilecek olup, bu işleme ait
bedel (devir öncesinde fatura düzenlenmesi gerekmeyen avans mahiyetinde ilk kiracıya yapılan
ödemeler dahil) ve KDV için, …. A.Ş. (eski kiracı) tarafından adınıza fatura düzenlenmesi
gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
  
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.