Fizyoterapi faaliyetine ilişkin olarak tutulması gereken defter türü ve ÖKC kullanma zorunluluğu hk.

Fizyoterapi faaliyetine ilişkin olarak tutulması gereken
defter türü ve ÖKC kullanma zorunluluğu hk.
Sayı: 
36486581-120[38404182718]-E.38199
Tarih: 
05/10/2018
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
Diyarbakır Vergi Dairesi Başkanlığı
Gelir Kanunları Grup Müdürlüğü
   
 
Sayı :36486581-120[38404182718]-E.38199 05.10.2018
Konu :Fizyoterapi Hizmetlerinin Vergilendirilmesi  
  
İlgi dilekçeniz ile, 8/1/2018 tarihinde başlamış olduğunuz fizyoterapi hizmetleri (tıp doktorları
dışında yetkili kişilerce sağlanan fizyoterapi, ergoterapi vb.) faaliyetinize ilişkin tutmanız gereken
defter türünün işletme defteri mi, yoksa serbest meslek defteri mi olması gerektiği, işletme defteri
olması durumunda ödeme kaydedici cihaz kullanma zorunluluğunun bulunup bulunmadığı
hususunda Başkanlığımızdan bilgi talep ettiğiniz anlaşılmıştır.
A) GELİR VERGİSİ KANUNU UYGULAMASI
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun;
- 37 nci maddesinin birinci fıkrasında; "Her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançlar ticari
kazançtır." hükmüne yer verilmiş olup dördüncü fıkrasında ise; "Ticari kazanç, Vergi Usul Kanunu
hükümlerine ve bu Kanunda yazılı gerçek (Bilanço veya işletme hesabı esası) veya basit usullere
göre tespit edilir.",
- 65 inci maddesinde; "Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek
kazancıdır. Serbest meslek faaliyeti sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye
veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk
altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır. …",
66 ıncı maddesinin birinci fıkrasında ise; "Serbest meslek faaliyetini mutad meslek halinde ifa
edenler, serbest meslek erbabıdır. Serbest meslek faaliyetinin yanında meslekten başka bir iş veya
görev ile devamlı olarak uğraşılması bu vasfı değiştirmez…"
hükümlerine yer verilmiştir.
Buna göre, fizyoterapi hizmetini ticari bir organizasyon ve sermaye unsuru hakim olmaksızın, şahsi
mesaiye ve ilmi veya mesleki bilgiye dayanarak kendi nam ve hesabınıza devamlılık gösterecek
şekilde yapmanız halinde bu faaliyetinizin serbest meslek faaliyeti kapsamında değerlendirilerek
serbest meslek kazancının tespitine ilişkin hükümlere göre vergilendirilmesi gerekmektedir.
B) VERGİ USUL KANUNU UYGULAMASI213 sayılı Vergi Usul Kanununun 153 üncü maddesinde, "Aşağıda yazılı mükelleflerden işe
başlıyanlar keyfiyeti vergi dairesine bildirmeye mecburdurlar:
1. Vergiye tabi ticaret ve sanat erbabı;
2. Serbest meslek erbabı;
..."
210 uncu maddesinde, "Serbest meslek erbabı bir (Kazanç defteri) tutarlar.
Bu defterin bir tarafına giderler, diğer tarafına da hasılat kaydolunur.
Defterin gider tarafına, yapılan giderlerin nev'i ile yapıldığı tarih ve hasılat tarafına ise ücretin
alındığı tarih ve miktarı ile kimden alındığı yazılır.
Hekimler diledikleri takdirde, yukarıda yazılı malumatı protokol defterinde göstermek şartiyle ayrı
kazanç defteri tutmıyabilirler."
236 ncı maddesinde, "Serbest meslek erbabı, mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü tahsilatı için iki
nüsha serbest meslek makbuzu tanzim etmek ve bir nüshasını müşteriye vermek, müşteri de bu
makbuzu istemek ve almak mecburiyetindedir."
hükümlerine yer verilmiştir.
Buna göre, serbest meslek erbabı, mesleki faaliyetine ilişkin olarak tahsil ettiği bedeller için serbest
meslek makbuzu düzenlemek ve mesleki faaliyetlerine ilişkin olarak serbest meslek kazanç defteri
tutmak zorundadır.
Diğer taraftan, 379 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile serbest meslek faaliyeti icra
eden hekimlerin (diş hekimleri ile veteriner hekimler dahil), iş yerlerinde anılan Tebliğde belirtilen
özellikleri haiz kredi kartı okuyucuları (POS) bulundurmaları ve kredi kartı ile yapılan ödemelerde
bu cihazları kullanmaları zorunluluğu getirilmiş ve bu cihazlarla düzenlenecek POS fişlerinin, anılan
mükelleflerce yürütülen serbest meslek faaliyetlerinde Vergi Usul Kanunu uyarınca düzenlenmiş
"serbest meslek makbuzu" olarak kabul edilmesi uygun görülmüştür.
Yukarıda yapılan açıklamalardan da anlaşılacağı üzere, serbest meslek erbabının müşterilerine
verdiği hizmetten dolayı tahsil ettiği bedeller için serbest meslek makbuzu düzenlemesi zorunlu
olup, sadece serbest meslek faaliyeti icra eden hekimlerin (diş hekimleri ile veteriner hekimler
dahil) iş yerlerinde bulundurmak ve kullanmak zorunda oldukları POS cihazları ile düzenlenen POS
fişleri serbest meslek makbuzu olarak kabul edilmiştir.
Öte yandan, fizyoterapi hizmetleri verenlerin sabit veya seyyar POS cihazları ile tahsilat yapıp
yapamayacakları konusunda vergi mevzuatında bir belirleme yapılmamıştır. Ancak kullanılması
durumunda tahsilat gerçekleşmiş sayılacağından mesleki faaliyet ücretine tekabül eden kısım için
serbest meslek makbuzu düzenlenmesi zorunludur.
C) ÖDEME KAYDEDİCİ CİHAZ UYGULAMASI
Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti
Hakkında 3100 sayılı Kanunla perakende ticaretle uğraşan veya hizmet ifa eden birinci ve ikinci
sınıf tacirlere Vergi Usul Kanununa göre fatura verme mecburiyeti olmayan satışlarının
belgelendirilmesi için ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyeti getirilmiştir.
2001/1 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları
Mecburiyeti Hakkında İç Genelgede, yeminli mali müşavir, avukat, mimar, mühendis, doktor gibi
kişilerin serbest meslek erbabı olmaları sebebiyle 3100 sayılı Kanun kapsamına girmediklerinden
ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyetlerinin bulunmadığı açıklanmış bulunmaktadır.Öte yandan 483 Sıra No.lu VUK Genel Tebliğinin ÖKC'lerden düzenlenebilecek diğer belgeler
başlıklı 12 nci maddesinde "(1) … ÖKC fişi dışında kalan ve 213 sayılı Kanun kapsamına giren
fatura, gider pusulası, giriş ve yolcu taşıma biletleri, müstahsil makbuzu, serbest meslek makbuzu
belgelerinin de düzenlenebilmesi ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Bu nedenle, Bakanlığımıza tanınan
yetkiler çerçevesinde, 213 sayılı Kanun kapsamına söz konusu belgelerin, bu belgelerde yer alması
gereken zorunlu bilgileri ihtiva etmesi, düzenlenen belgelerin bir örneklerinin ÖKC'nin ilgili
elektronik hafıza birimlerinde belge türleri itibariyle ayrımı yapılabilecek şekilde muhafaza edilmesi
ve ÖKC mali raporlarında bu belgelere ilişkin mali bilgilerin de ayrıca gösterilmesi şartıyla,
1/7/2018 tarihinden itibaren bilgisayar bağlantılı sistem mahiyetindeki eski nesil ÖKC'ler ve YN
ÖKC'lerden de düzenlenebilecektir…" denilmektedir.
Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde, bağımsız ticari bir faaliyetle uğraşmamanız ve ticari bir
organizasyona dahil olmamanız halinde, serbest meslek faaliyetiniz dolayısıyla ödeme kaydedici
cihaz kullanma mecburiyetiniz bulunmamakta olup mesleki faaliyetinize ilişkin yapacağınız her
türlü tahsilat için serbest meslek makbuzu düzenlemeniz zorunludur. Ancak 483 Sıra No.lu VUK
Genel Tebliğinde de belirtildiği üzere 1/7/2018 tarihinden itibaren ÖKC'lerden serbest meslek
makbuzu düzenlenebilmesi mümkün bulunduğundan isteğe bağlı olarak ödeme kaydedici cihaz
kullanabileceğiniz tabidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.       
 
 
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.