Fransa'da bulunan sosyal güvenlik kurumları ve özel kuruluşlardan elde edilen emeklilik ödemelerinin vergilendirilmesi
Fransa'da bulunan sosyal güvenlik kurumları ve özel
kuruluşlardan elde edilen emeklilik ödemelerinin
vergilendirilmesi
Sayı:
B.07.1.GİB.4.06.16.01-120[23-15/9]-928
Tarih:
14/09/2015
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
Sayı : 38418978-120[23-15/9]-928 14/09/2015
Konu : Fransadan elde edilen özel ve devlet
emeklilik gelirinin vergilendirilmesi
hk.
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, Fransa'dan almış olduğunuz özel ve devlet emeklilik
gelirlerinin vergilendirilmesi hususunda Başkanlığımızdan bilgi talep ettiğiniz anlaşılmaktadır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 1 inci maddesiyle gerçek kişilerin gelirleri gelir vergisine
tabi tutulmuş olup, gelirin bir gerçek kişinin bir takvim yılı içinde elde ettiği kazanç ve iratların safi
tutarı olduğu belirtilmiştir. Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde ise
Türkiye'de yerleşmiş olan gerçek kişilerin Türkiye içinde ve dışında elde ettikleri kazanç ve iratların
tamamı üzerinden tam mükellefiyet esasında vergilendirileceği hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunun 4 üncü maddesinde;
"Aşağıda yazılı kimseler Türkiye'de yerleşmiş sayılır:
1-İkametgahı Türkiye'de bulunanlar (İkametgah, Kanunu Medeninin 19 uncu ve müteakip
maddelerinde yazılı olan yerlerdir.)
2- Bir takvim yılı içinde Türkiye'de devamlı olarak altı aydan fazla oturanlar (Geçici
ayrılmalar Türkiye'de oturma süresini kesmez.)"
hükmüne yer verilmiştir.
Bu hükümlere göre, ikametgahı Türkiye'de bulunan veya bir takvim yılı içinde Türkiye'de
devamlı olarak altı aydan fazla oturan gerçek kişiler Türkiye'de yerleşmiş sayılacaklarından, elde
ettikleri gelirlerin tam mükellefiyet esasına göre gelir vergisine tabi tutulması gerekmektedir.
Aynı Kanun'un ücretlerdeki istisnaları düzenleyen 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının 13
numaralı bendine göre, yabancı ülkelerde bulunan sosyal güvenlik kurumları tarafından ödenen
emekli, maluliyet, dul ve yetim aylıkları gelir vergisinden istisna edilmiştir.
Konu ile ilgili olarak 9.2.1986 tarih ve 19014 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 147 seri
no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği'nin "b) Yabancı Ülkelerde Bulunan Sosyal Güvenlik Kurumları
Tarafından Ödenen Emekli, Malûliyet, Dul ve Yetim Aylıkları" başlıklı bölümünde;
"193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesine 3239 sayılı kanunun 42 nci maddesiile eklenen 13 numaralı bent hükmü ile; yabancı ülkelerde bulunan sosyal güvenlik kurumları
tarafından ödenen emekli, malûliyet, dul ve yetim aylıkları vergiden müstesna tutulmuştur.
Bu nedenle, uluslararası kuruluşlar bünyesinde kurulu (Birleşmiş Milletler Teşkilatı, Nato
gibi) sosyal güvenlik kurumları dahil olmak üzere, yabancı ülkelerde bulunan sosyal güvenlik
kurumları tarafından ödenen emekli, malûliyet, dul ve yetim aylıkları, 1 Ocak 1986 tarihinden
itibaren Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinin 11 numaralı bendinde yer alan istisna hükmü
ile ilgilendirilmeksizin tamamı vergiden müstesna tutulacaktır." açıklamasına yer verilmiştir.
193 Sayılı Gelir vergisi Kanunun 61 inci maddesi ile ücretin, işverene tabi ve belirli bir
işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile
temsil edilebilen menfaatler olduğu, ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk
tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar
altında ödenmiş olmasının veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli
bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunmasının onun mahiyetini değiştirmeyeceği hüküm altına
alınmıştır.
Aynı Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında tevkifat yapmak zorunda olan
mükellefler sayılmış, birinci bendinde de hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61 inci maddede
yazılı olup ücret sayılan ödemelerden (istisnadan faydalananlar hariç) Kanunun 103 ve 104 üncü
maddelerine göre gelir vergisi tevkifatı yapılması gerektiği hükmüne yer verilmiş olup, 95 inci
maddenin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde ise ücretlerini yabancı bir memleketteki
işverenden doğrudan doğruya alan hizmet erbabının gelirlerini yıllık beyanname ile bildirecekleri
hüküm altına alınmıştır.
Diğer taraftan, Türkiye ile Fransa arasında 01.01.1990 tarihinden bu yana uygulanmakta
olan "Türkiye Cumhuriyeti ile Fransa Cumhuriyeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte
Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması"nın "Emekli, Dul, Yetim ve Maluliyet Maaşları"nı düzenleyen 18
inci maddesinde;
"1. 19 uncu maddenin 1 inci fıkra hükümleri saklı kalmak üzere, bir Akit Devlet mukimine
geçmiş çalışmalarının karşılığında ödenen emekli maaşları ve bu kişiye sağlanan diğer benzeri
menfaatler, yalnızca bu devlette vergilendirilebilecektir. bu hüküm aynı zamanda bir Akit Devlet
mukimine sağlanan ömür boyu gelire de uygulanacaktır.
2.Uğranılan şahsi zararları tazmin etmek üzere, bir Akit Devlet veya onun bir politik alt
bölümü tarafından ödenen emekle maaşları ve sağlanan ömür boyu gelirler ile yapılan diğer
devamlı veya arızi ödemeler, yalnızca bu Devlette vergilendirilebilir."
hükümleri yer almaktadır.
Bu itibarla, Fransa ile imzalanan çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmasının 18 inci
maddesinin birinci fıkrası hükümlerine istinaden, Türkiye mukimi olarak tarafınıza yapılacak
emeklilik ödemeleri yalnızca Türkiye'de vergilendirilebilecektir.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, Fransa'da bulunan sosyal güvenlik kurumlarından almış
olduğunuz emekli maaşınız Türkiye'de gelir vergisinden istisna edilmiş olup, bu gelirleriniz
dolayısıyla Türkiye'de tevkifat yapılmayacağı gibi yıllık beyanname verilmesine de gerek
bulunmamaktadır.
Ancak, yabancı ülkelerde bulunan Sosyal Güvenlik Kurumları haricinde tarafınıza yapılan
emeklilik ödemelerinin tevkif suretiyle vergilendirilmemiş ücret geliri olarak Gelir Vergisi
Kanununun 95 inci maddesine göre yıllık beyanname ile beyan edilmesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.