Gayrimenkullerin iktisap tarihinden başlayarak dört yıl içinde elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer artışı kazancı olarak vergiye tabi tutulaca

Özelge: Gayrimenkullerin iktisap tarihinden başlayarak dört
yıl içinde elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer
artışı kazancı olarak vergiye tabi tutulacaktır.
Sayı: 
B.07.0.GEL.0.43/4305-188/14869
Tarih: 
04/04/2000
T.C.
MALİYE BAKANLIĞI
Gelirler Genel Müdürlüğü
TARİH : 04.04.2000
SAYI : B.07.0.GEL.0.43/4305-188/14869
KONU : Gayrimenkullerin iktisap tarihinden başlayarak
dört yıl içinde elden çıkarılması halinde, elde edilen kazancın
değer artışı kazancı olarak gelir vergisine tabi tutulup
tutulmayacağı hk.
............ VALİLİĞİ
(Defterdarlık : Vasıtasız Ver. Gel. Müdürlüğüne)
İLGİ : ............ tarih ve............ sayılı yazınız.
İlgi dilekçenizin incelenmesinden, 1998 yılı emlak vergisi beyanname verme süresi bitmeden önce iktisap
edilen ve 1998 yılı genel beyan döneminde emlak vergisi beyannamesi verilmeyen veya ek sürenin
bitiminden sonra cezalı olarak emlak vergisi beyannamesi verilen gayrimenkullerin, 1999 yılında satılması
halinde söz konusu gayrimenkulün maliyet bedelinin nasıl hesaplanacağı hususunda tereddüte düşüldüğü
anlaşılmış, bu konuda aşağıdaki açıklamaların yapılmasına gerek duyulmuştur.
Bilindiği üzere, 4444 sayılı Kanunla 1999-2002 yılları gelirlerinin vergilendirilmesine ilişkin olarak 193 sayılı
Gelir Vergisi Kanununa eklenen geçici 56 ncı maddenin (D) fıkrasının 6 numaralı bendinde "İktisap şekli ne
olursa olsun (ivazsız olarak iktisap edilenler hariç) 70 inci maddenin birinci fıkrasının 1, 2, 4 ve 7 numaralı
bentlerinde yazılı mal (gerçek usulde vergiye tabi çiftçilerin zirai istihsalde kullandıkları gayrimenkuller
dahil) ve hakların, iktisap tarihinden başlayarak dört yıl içinde elden çıkarılmasından doğan kazançların
(kooperatiflerin ortaklarına bu sıfatları dolayısıyla tahsis ettikleri gayrimenkuller tahsis tarihinde ortak
tarafından satın alınmış sayılır.) değer artışı kazancı olarak vergiye tabi tutulacağı hükme bağlanmıştır.
Aynı Geçici maddenin (F) fıkrasında "Değer artışında safi kazanç, elden çıkarma karşılığında alınan para ve
ayınlarla sağlanan ve para ile temsil edilebilen her türlü menfaatlerin tutarından, elden çıkarılan mal ve
hakların maliyet bedelleri ile elden çıkarma dolayısıyla yapılan ve satıcının uhdesinde kalan giderlerin ve
ödenen vergi ve harçların indirilmesi suretiyle bulunur. Hasılatın ayın ve menfaat olarak sağlanan kısmının
tutarı Vergi Usul Kanununun değerleme ile ilgili hükümlerine göre tayin ve tespit olunur." denilmiş; aynı
fıkranın yedinci paragrafında ise "mal ve hakların elden çıkarılmasında iktisap bedeli, elden çıkarılan mal ve
hakların, elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere Devlet İstatistik Enstitüsünce belirlenen toptan eşya fiat
endeksindeki artış oranında artırılarak tespit edilir." şeklinde hükme bağlanmıştır.
Öte yandan, (F) fıkrasının dokuzuncu paragrafında ise; "Değer artışı kazancının hesaplanmasında; 1998 yılı
emlak vergisi beyanname verme süresinin bitmesinden önce iktisap edilen gayrimenkullerin elden
çıkarılması halinde, bunların maliyet bedeli olarak 1998 yılı genel beyan döneminde beyan edilen emlak
vergisi değeri esas alınır." hükmüne yer verilmiştir.
Bu hükümlere göre, gayrimenkullerin iktisap tarihinden başlayarak dört yıl içinde elden çıkarılması halinde,
elde edilen kazancın değer artışı kazancı olarak gelir vergisine tabi tutulması ve bunların maliyet bedeli
olarak 1998 yılı emlak vergisi genel beyan döneminde beyan edilen emlak vergisi değerinin esas alınması
gerekmektedir.
Ancak, 1998 yılı emlak vergisi beyannamesi verme süresinden önce iktisap edilen, ancak emlak vergisi
beyannamesi genel beyan döneminde verilmeyen gayrimenkuller için, maliyet bedelinin yukarıdaki hükümler
çerçevesinde endekslenmek suretiyle artırılan değeri esas alınacak ve endesklenmiş maliyet bedeli ile satış
bedeli arasındaki farkın, 3.500.000.000 lirayı aşması halinde, tespit edilen tutar değer artışı kazancı olarak
vergiye tabi olacaktır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
Bakan a.