Gayrimenkulün emlak vergisine esas değerinin satış bedelinden yüksek olması durumunda değer artış kazancının hesaplanmasında satış bedeli olarak hangi

Özelge: Gayrimenkulün emlak vergisine esas değerinin satış
bedelinden yüksek olması durumunda değer artış
kazancının hesaplanmasında satış bedeli olarak hangi
değerin esas alınması gerektiği hk.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.34.16.01-GVK mük.80-1482
Tarih: 
06/09/2011
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
 
   
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.16.01-GVK mük.80-1482 06/09/2011
Konu : Değer Artış Kazancının Hesaplanmasında Satış Bedelinin  
Belirlenmesi
 
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, 2009 yılında satın aldığınız gayrimenkulünüzü satmak
istediğinizi ve gayrimenkulün emlak vergisine esas değerinin satış bedelinden yüksek olduğunu
belirterek, değer artış kazancının hesaplanmasında satış bedeli olarak hangi değerin esas alınması
gerektiği hususunda Başkanlığımızın görüşünü sorduğunuz anlaşılmıştır.
193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun "Değer Artışı Kazançları" başlıklı Mükerrer 80'inci maddesinde,
"Aşağıda yazılı mal ve hakların elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer artış kazançlarıdır.
......
6. İktisap şekli ne olursa olsun (ivazsız olarak iktisap edilenler hariç) 70'inci maddenin birinci
fıkrasının (1), (2), (4) ve (7) numaralı bentlerinde yazılı mal (gerçek usulde vergiye tâbi çiftçilerin
ziraî istihsalde kullandıkları gayrimenkuller dahil) ve hakların, iktisap tarihinden başlayarak beş yıl
içinde elden çıkarılmasından doğan kazançlar (Kooperatiflerin ortaklarına bu sıfatları dolayısıyla
tahsis ettikleri gayrimenkulleri tahsis tarihinde ortak tarafından satın alınmış sayılır).
Bu maddede geçen "elden çıkarma" deyimi, yukarıda yazılı mal ve hakların satılması, bir ivaz
karşılığında devir ve temliki, trampa edilmesi, takası, kamulaştırılması, devletleştirilmesi, ticaret
şirketlerine sermaye olarak konulmasını ifade eder.
Bir takvim yılında elde edilen değer artışı kazancının, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası
araçlarının elden çıkarılmasından sağlananlar hariç, 8.000 Türk Lirası gelir vergisinden
müstesnadır.
......" hükümleri yer almaktadır.
Aynı Kanun'un "Safi Değer Artışı" başlıklı mükerrer 81'inci maddesinde ise "Değer artışında safi
kazanç, elden çıkarma karşılığında alınan para ve ayınlarla sağlanan ve para ile temsil edilebilen
her türlü menfaatlerin tutarından, elden çıkarılan mal ve hakların maliyet bedelleri ile elden
çıkarma dolayısıyla yapılan ve satıcının uhdesinde kalan giderlerin ve ödenen vergi ve harçların
indirilmesi suretiyle bulunur. Hâsılatın ayın ve menfaat olarak sağlanan kısmının tutarı Vergi Usul
Kanunu'nun değerleme ile ilgili hükümlerine göre tayin ve tespit olunur.
......
Mal ve hakların elden çıkarılmasında iktisap bedeli, elden çıkarılan mal ve hakların, eldençıkarıldığı ay hariç olmak üzere Devlet İstatistik Enstitüsünce belirlenen toptan eşya fiyat
endeksindeki artış oranında artırılarak tespit edilir. Şu kadar ki, bu endekslemenin yapılabilmesi
için artış oranının % 10 veya üzerinde olması şarttır." hükmü yer almaktadır.
Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 298'inci maddesinin (C) bendinde,
"Vergi Kanunlarında yer alan "toptan eşya fiyatları genel endeksi" ibaresi "üretici fiyatları genel
endeksi" ve  "TEFE" ibaresi "ÜFE" olarak uygulanır." hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanun'un 3'üncü maddesinin (B) bendinde, vergilendirmede vergiyi doğuran olayın ve bu olaya
ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu, iktisadi, ticari ve teknik icaplara uymayan
veya olayın özelliğine göre normal ve mutad olmayan bir durumun iddia olunması halinde ispat
külfetinin bunu iddia eden tarafa ait olacağı hüküm altına alınmıştır.
Gayrimenkulün gerçek satış bedelinin, tapu harcına esas matrahı oluşturan emlak vergi değerinden
düşük veya yüksek olduğu durumlarda değer artışı kazancının tespitinde tapu harcına esas teşkil
eden vergi değeri değil, gerçek satış bedelinin dikkate alınacağı tabiidir.
Bu hüküm ve açıklamalara göre; 2009 yılında satın aldığınız gayrimenkulün satışından doğacak
kazancın  değer artış kazancı olarak vergilendirilmesi gerekmekte olup değer artış kazancının
hesabında satış bedeli olarak,  gerçek satış bedelinin dikkate alınması gerekir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
   
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.