Gerçek usulden basit usule geçiş hk.

Özelge: Gerçek usulden basit usule geçiş hk.
Sayı:
38418978-120[46-15/2]-632
Tarih:
11/06/2015
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü
Sayı : 38418978-120[46-15/2]-632 11/06/2015
Konu : Gerçek usulden basit usule geçiş hk.
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, ortaklık olarak şehir içi dolmuş işletmeciliği
faaliyetinizden dolayı mükellef olduğunuz, ortaklardan birinin kepçe alması sonucunda 2010 yılı
itibariyle gerçek usulde vergilendirilmeye başladığınız, ortağınızın söz konusu kepçeyi 12.12.2014
tarihinde sattığı belirtilerek, hangi tarihten itibaren basit usule geçebileceğiniz hususunda
Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 37 nci maddesinde, her türlü ticari ve sınaî
faaliyetlerden doğan kazançların ticari kazanç olduğu belirtildikten sonra, ticari kazancın, Vergi
Usul Kanunu hükümlerine ve Gelir Vergisi Kanununda yazılı gerçek (Bilânço veya işletme hesabı
esası) veya basit usullere göre tespit edileceği hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunun 46 ncı maddesinde;
"47 ve 48 inci maddelerde yazılı şartları topluca haiz olanların ticari kazançları basit usulde
tespit olunur.
...
Aynı işte ortak olarak çalışanlar hakkında 47 nci maddede yazılı yıllık kira bedeli ve 48 inci
maddede yazılı iş hacmi ölçüleri toplu olarak, diğer şartlar ortakların her biri için ayrı ayrı aranır.
Ortaklarından birisi gerçek usule göre gelir vergisine tabi bulunan ortaklıklarda, diğer ortakların
ticari kazancı da gerçek usulde tespit olunur. Adi ortaklık halinde çalışanlardan aynı zamanda diğer
şahsi bir işle de iştigal edenlerin gerçek veya basit usulden hangisine göre vergilendirileceği, 47 nci
maddenin 2 numaralı bendi ile 48 inci maddede yer alan ölçülerden şahsi işine ait olanlara,
ortaklıklardan hissesine düşen miktarların eklenmesi suretiyle tespit olunur. Şahsi işin mevcut
olmaması halinde, muhtelif ortaklıklardaki hisselerin toplanması ile yetinilir.
Basit usule tabi olmanın şartlarından herhangi birini takvim yılı içinde kaybedenler, ertesi
takvim yılı başından itibaren gerçek usulde vergilendirilirler. Basit usulün şartlarını haiz
olanlardan, bu usulden yararlanmak istemediklerini yazı ile bildirenler dilekçelerinde belirttikleri
tarihten veya izleyen takvim yılı başından, yeni işe başlayanlar ise işe başlama tarihinden itibaren
gerçek usulde vergilendirilirler. Gerçek usulde vergilendirilen mükelleflerden, 47 nci maddede
yazılı şartları taşıyanlardan arka arkaya iki hesap döneminin iş hacmi 48 inci maddede yazılı
hadlerden düşük olanlar, yazılı talepleri üzerine bu şartın gerçekleşmesini takip eden takvim
yılından başlayarak basit usule geçebilirler. İşin eş ve çocuklara devri halinde iş hacminin
hesabında devirden önceki süreler de dikkate alınır. Sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı
belge düzenledikleri tespit edilenler hiçbir suretle basit usulde vergilendirilmezler.
Gerçek usulde vergilendirilmekte iken işini terk eden mükellefler ile basit usulün şartlarını
kaybedenlerden gerçek usulde vergilendirilmeye başlamadan önce işini terk eden mükellefler, terk
tarihini takip eden yılın başından itibaren iki yıl geçmedikçe basit usule dönemezler. Bu hüküm, işin
eş veya çocuklara devri halinde de uygulanır.
..." hükümlerine yer verilmiştir.
Gerçek usulden basit usule geçiş ile ilgili ayrıntılı açıklamalar, 27.07.2012 tarihli ve 28366
sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 283 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 18/12/2013 tarihli
ve 93 Seri No.lu Gelir Vergisi Sirkülerinde yapılmıştır.
93 Seri No.lu Gelir Vergisi Sirkülerinde; "Gelir Vergisi Kanununun 47 nci maddesinde
yazılı şartları topluca taşıyan ve arka arkaya son iki yıl alış, satış ve/veya hâsılat tutarlarının her biri
aynı Kanunun 48 inci maddesinde yazılı hadlerden düşük olan gerçek usule tabi mükellefler, bu
şartın gerçekleşmesini izleyen yılın Ocak ayının başından otuz birinci günü akşamına kadar yazılı
olarak bağlı bulundukları vergi dairesine başvurmaları halinde basit usulde vergilendirmeye
geçebileceklerdir.
Söz konusu mükelleflerin, anılan Kanunun 51 inci maddesinde belirtilen faaliyetlerde
bulunmaması ve diğer şartları da topluca taşımaları gerekmektedir." açıklamasına yer verilmiştir.
Diğer taraftan, aynı Kanunun "Basit Usulün Hududu" başlıklı 51 inci maddesinde; basit
usulden faydalanamayacaklar bentler halinde sayılmış olup, anılan maddenin (10) numaralı
bendinde "Şehirlerarası yük ve yolcu taşımacılığı yapanlar ile treyler, çekici ve benzerlerinin sahip
veya işleticileri (Yapısı itibariyle sürücüsünden başka ondört ve daha aşağı oturma yeri olan ve
insan taşımaya mahsus motorlu kara taşıtları ile yolcu taşıyanlar hariç)"nin basit usulden
faydalanamayacakları hüküm altına alınmıştır.
Öte yandan, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 3 üncü maddesinde, "İş makineleri:
Yol inşaat makineleri ile benzeri tarım, sanayi, bayındırlık, milli savunma ile çeşitli kuruluşların iş
ve hizmetlerinde kullanılan; iş amacına göre üzerine çeşitli ekipmanlar monte edilmiş; karayolunda
insan, hayvan, yük taşımasında kullanılamayan motorlu araçlardır." şeklinde tanımlanmıştır.
Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, Gelir Vergisi Kanunun 51 inci
maddesinin 10 numaralı bendi kapsamında bulunan kepçe işletmeciliği faaliyetinin terk edildiği
12.12.2014 tarihini takip eden takvim yılı başından itibaren iki yıl geçmedikçe, diğer bir ifadeyle
01.01.2017 tarihinden önce basit usulde vergilendirmeden yararlanmanız mümkün değildir. Buna
göre, 01.01.2015 tarihinden itibaren gerçek usulden basit usule geçmeye ilişkin tüm şartların
topluca taşınması kaydıyla 01.01.2017 tarihinden itibaren basit usule dönebileceğiniz tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.