Gravür, Rölyef, Heykel Çalışmalarından Dolayı Serbest Meslek Kazanç İstisnası hk.
Özelge: Gravür, Rölyef, Heykel Çalışmalarından Dolayı
Serbest Meslek Kazanç İstisnası hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.06.16.01-120[18-11/10]-239
Tarih:
20/02/2012
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
Sayı : B.07.1.GİB.4.06.16.01-120[18-11/10]-239 20/02/2012
Konu : Gravür, Rölyef, Heykel Çalışmalarından Dolayı Serbest
Meslek Kazanç İstisnası
İlgide kayıtlı özelge talep formu ve eklerinde; cam, ahşap vb. malzeme kullanarak gravür,
rölyef ve heykel çalışmaları yaptığınız ve Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından söz konusu
çalışmalarınızın eser olarak kabul edildiği belirtilerek, Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesinde
yer alan istisnadan yararlanıp yararlanamayacağınız ile sanat çalışmalarınız için kullanacağınız
atölyenin kira ödemelerinden tevkifat yapma yükümlülüğünüzün bulunup bulunmadığı hususlarında
Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 65 inci ve 66 ncı maddelerine göre, her türlü serbest
meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancı ve serbest meslek faaliyetini mutad
meslek halinde ifa edenler de serbest meslek erbabıdır.
Aynı Kanunun 18 inci maddesinde, "Müellif, mütercim, heykeltraş, hattat, ressam, bestekâr,
bilgisayar programcısı ve mucitlerin ve bunların kanuni mirasçılarının şiir, hikaye, roman, makale,
bilimsel araştırma ve incelemeleri, bilgisayar yazılımı, röportaj, karikatür, fotoğraf, film, video
band, radyo ve televizyon senaryo ve oyunu gibi eserlerini gazete, dergi, bilgisayar ve internet
ortamı, radyo, televizyon ve videoda yayınlamak veya kitap, CD, disket, resim, heykel ve nota
halindeki eserleri ile ihtira beratlarını satmak veya bunlar üzerindeki mevcut haklarını devir ve
temlik etmek veya kiralamak suretiyle elde ettikleri hasılat Gelir Vergisinden müstesnadır.
Eserlerin neşir, temsil, icra ve teşhir gibi suretlerle değerlendirilmesi karşılığında alınan
bedel ve ücretler istisnaya dahildir.
Yukarıda yazılı kazançların arızî olarak elde edilmesi istisna hükmünün uygulanmasına
engel teşkil etmez.
Serbest meslek kazançları istisnasının, bu Kanunun 94'üncü maddesi uyarınca tevkif
suretiyle ödenecek vergiye şümulü yoktur."
hükmü yer almaktadır.
Aynı Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında ise, "Kamu idare ve müesseseleri,
iktisadî kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar,
dernek ve vakıfların iktisadî işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini
beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya ziraî
işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak
ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine
mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar." hükmüne yer verilmiş ve aynı maddenin 2/a bendinde
de 18 inci madde kapsamına giren serbest meslek işleri dolayısıyla yapılan ödemelerden(2009/14592 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı gereğince) %17 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılması
öngörülmüştür.
Yine aynı Kanunun 86 ncı maddesinin birinci fıkrasının (1/a) bendinde, tam mükellefiyette
kazanç ve iratların istisna hadleri içinde kalan kısımları için yıllık beyanname verilmeyeceği ve
diğer gelirler için beyanname verilmesi halinde de bu gelirlerin beyannameye dahil edilmeyeceği
hüküm altına alınmıştır.
Diğer taraftan, ilgide kayıtlı özelge talep formu ekinde yer alan T.C. Kültür ve Turizm
Bakanlığı Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürlüğü'nden alınan 22.07.2011 tarih ve 155217 sayılı
yazıda, cam gravür, rölyef ve heykel çalışmalarınızın 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu
hükümlerine göre eser niteliği taşıdığı anlaşılmıştır.
Bu açıklamalara göre, rölyef ve heykel çalışmalarınızdan dolayı elde edeceğiniz hasılata
münhasır olmak üzere, Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesinde yer alan istisnadan
faydalanmanız mümkün bulunmakta olup, cam gravür uygulaması sonucunda meydana getirilen
eserlerin ise Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesinde sayılan eserlerden olması halinde bu
çalışmalarınızdan elde edeceğiniz hasılata münhasır olmak üzere anılan madde de yer alan
istisnadan faydalanmanız mümkün bulunacaktır.
Söz konusu istisna kapsamında bulunan çalışmalarınızın Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü
maddesinin birinci fıkrasına istinaden tevkifat yapmak mecburiyetinde olanlarca satın alınması
halinde, tarafınıza yapılacak ödemelerden gelir vergisi tevkifatı yapılacağı ve istisna kapsamındaki
bu kazançlarınız için yıllık beyanname verilmeyeceği tabiidir.
Ayrıca, söz konusu çalışmalarınız dolayısıyla Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesindeki
istisnadan yararlanmanız ve bu faaliyetlerden elde edeceğiniz gelirin yıllık beyanname ile beyan
edilmeyecek olması dolayısıyla, bu çalışmalarınızı icra etmek için kiralayacağınız atölye için
yapacağınız kira ödemeleri üzerinden herhangi bir tevkifat yapma mecburiyetiniz de
bulunmamaktadır.
Öte yandan serbest meslek erbabının, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 153 üncü maddesi
uyarınca işe başlamayı vergi dairesine bildirme, 172 ve 210 uncu maddeleri uyarınca serbest
meslek kazanç defteri tutma, 236 ncı maddesi uyarınca da mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü
tahsilatları için serbest meslek makbuzu düzenleme mecburiyeti bulunmaktadır.
Buna göre, serbest meslek faaliyetini mutad meslek halinde ifa edenlerin, 213 sayılı
Kanunun yukarıda belirtilen hükümlerinde yer alan yükümlülükleri yerine getirmesi gerekmektedir.
Ancak, konuya ilişkin olarak 224 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği'nde, münhasıran Gelir
Vergisi Kanununun 18 inci maddesinde belirtilen türden faaliyetlerde bulunan ve eserlerini sadece
aynı Kanunun 94 üncü maddesinde belirtilen kişi veya kurumlara teslim eden serbest meslek
erbabından isteyenlerin, defter tasdik ettirme ve tutma ile belge düzenleme zorunluluklarının
kaldırıldığı açıklanmıştır.
Bu çerçevede, söz konusu faaliyetinizi mutad meslek halinde ifa etmeniz ve istisna
kapsamındaki eserlerinizi Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinde sayılanlar dışındakilere de
satmanız halinde, 213 sayılı Kanunun 153, 172, 210 ve 236 ncı maddeleri uyarınca işe başlama
bildiriminde bulunma, serbest meslek kazanç defteri tutma ve serbest meslek makbuzu düzenleme
mecburiyetiniz bulunmaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.