Hafriyat sonucu çıkan toprağın taşınması esnasında taşıma irsaliyesi bulundurulması ve sevk irsaliyesi düzenlenmesi hk.
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü
Sayı :B.07.1.GİB.4.34.19.02-105[229-2012/VUK-1- . . .]--1122 22/03/2012
Konu :Hafriyat sonucu çıkan toprağın
taşınması esnasında taşıma irsaliyesi
bulundurulması ve sevk irsaliyesi
düzenlenmesi hk.
İlgide kayıtlı dilekçenizin incelenmesinden, ... Vergi Dairesi Müdürlüğünün ... vergi kimlik numaralı mükelle
olduğunuz, inşaat işi ile iştigal ettiğiniz, ... inşaatı işini aldığınız, bu iş kapsamında hafriyatın nakli işinin de yer aldığı,
nakliyenin şirketinize ait iş makineleri ve kamyonları ile yapılabileceği gibi alt taşeronlara da yaptırılabileceği belirtilerek,
hafriyat alanından çıkarılan toprağın taşınması esnasında şirketiniz ve alt taşeron rmalar tarafından taşıma irsaliyesi ve
sevk irsaliyesi düzenlenip düzenlenmeyeceğine ilişkin görüş talep ettiğiniz anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun "Faturanın Tari " başlıklı 229'uncu maddesinde; faturanın, satılan
emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar
tarafından müşteriye verilen ticari vesika olduğu belirtilmektedir.
Aynı Kanun'un "Faturanın Şekli" başlıklı 230'uncu maddesinin 5'inci fıkrasında; malın alıcıya teslim edilmek üzere
satıcı tarafından taşındığı veya taşıttırıldığı hallerde satıcının, teslim edilen malın alıcı tarafından taşınması veya
taşıttırılması halinde alıcının, taşınan veya taşıttırılan mallar için sevk irsaliyesi düzenlenmesinin ve bu irsaliyenin taşıtta
bulundurulmasının zorunlu olduğu, malın, bir mükelle n birden çok iş yerleri ile şubeleri arasında taşındığı veya satılmak
üzere bir komisyoncu veya diğer bir alıcıya gönderildiği hallerde de, malın gönderen tarafından sevk irsaliyesine
bağlanmasının gerekli olduğu hüküm altına alınmıştır.
Kanunun "Faturanın Nizamı" başlıklı 231'inci maddesinin 5'inci fıkrasında; faturanın, malın teslimi veya hizmetin
yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenlenmesi gerektiği, bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturaların
hiç düzenlenmemiş sayılacağı belirtilmektedir.
Mezkur Kanunun 240'ıncı maddesinde ise; "...A) Taşıma irsaliyeleri: Ücret karşılığında eşya nakleden bütün gerçek
ve tüzel kişiler naklettikleri eşya için, 209'uncu maddede yazılı bilgilerle, sürücünün ad ve soyadı ve aracın plaka
numarasını ihtiva eden ve seri ve sıra numarası dahilinde teselsül eden irsaliye kullanmak zorundadırlar. Bu irsaliyenin
bir nüshası eşyayı taşıttırana, bir nüshası eşyayı taşıyan aracın sürücüsüne veya kaptanına verilir ve bir nüshası da
taşımayı yapan nezdinde saklanır. Bu bent hükmü nakliye komisyoncuları ile acenteleri de kapsar." ,
hükümleri yer almaktadır.
Madde hükümlerinden de anlaşılacağı üzere, mal sevkiyatı yapan veya yaptıran alıcı veya satıcıların sevk irsaliyesi,
ücret karşılığında eşya nakledenlerin ise taşıma irsaliyesi düzenlemeleri gerekmektedir.
Bu açıklamalara göre, ihale yoluyla taahhüdünüz altına aldığınız ... inşaatı işinde;
1-Hafriyat sonucu çıkan toprağın naklinin şirketinizce veya taşeronlarca yapılması sırasında ticari mal
hareketinden söz edilemeyeceğinden sevk irsaliyesi düzenlenmemesi,
2-Hafriyat sonucu çıkan toprağın naklinin şirketinizin akti ne kayıtlı araçlarla şirketinizce yapılması sırasında,
taşıma işinin ... inşaatı işinin bir parçası olmasından dolayı ve ücret karşılığı yapılan müstakil bir taşıma hizmetinden
bahsedilemeyeceğinden taşıma irsaliyesi düzenlenmemesi,
3-Hafriyat sonucu çıkan toprağın naklinin alt taşeron rmalara ücret karşılığında yaptırılması halinde sadece ücret
karşılığında taşımayı yapan bu rmalar tarafından her bir taşıma için taşıma irsaliyesi düzenlenmesi ve araçta
bulundurulması gerekmektedir. Taşeronlara yaptırılacak olan taşıma işinin yatının toplu olarak belirlenmiş olması
hâlinde, her bir taşıma irsaliyesinde taşeronla yapılan sözleşmeye atıfta bulunularak, bu duruma ilişkin açıklama ve toplu
tutarın yer alması,
4- Hafriyat sonucu çıkan toprağın naklinin ücret karşılığında yaptırılması durumunda işin bitimini takip eden yedi
gün içerisinde şirketinize fatura düzenlenmesi,
gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu illeriniz dolayısıyla vergi tarh
edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.