Halı ve kilim üzerinde grafik tasarımı yapılması ve halı satın alınıp başka firmalara satılması halinde belge düzeni hk.

Özelge: Halı ve kilim üzerinde grafik tasarımı yapılması ve
halı satın alınıp başka firmalara satılması halinde belge
düzeni hk.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.34.19.02-019.01-903
Tarih: 
08/03/2012
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü
 
   
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.19.02-019.01-903 08/03/2012
Konu : Halı ve kilim üzerinde grafik tasarımı yapılması ve  
halı satın alınıp başka firmalara satılması halinde
belge düzeni.
 
            İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda halı ve kilim desinatörlüğü işi yaptığınızı, yapılacak
işin halı firmalarına halı ve kilim tasarımı yapılması ve gerektiğinde bu konular hakkında
danışmanlık hizmeti verilmesi olduğunu, bu faaliyetiniz yanında halı ve kilim satın alarak bunların
başka firmalara satılacağını da belirterek faaliyetlerinizden elde edilecek kazancın ticari kazanç
veya serbest meslek kazancı olarak mı vergilendirileceği ile fatura veya serbest meslek makbuzu
düzenleme konusunda Başkanlığımız görüşünü talep etmektesiniz.
            193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun Ticari Kazancın Tarifi başlıklı 37'inci maddesinde ‘‘Her
türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançlar ticari kazançtır.'' hükmü yer almaktadır.
            Söz konusu hükümden de anlaşılacağı üzere, ticari faaliyet bir tür emek-sermaye
organizasyonuna dayanmakta olup kazanç sağlama niyet ve kastının bulunup bulunmaması böyle
bir organizasyon tarafından icra edilen faaliyetin ticari faaliyet olma niteliğine etki etmemektedir.
Ancak bir faaliyetin ticari faaliyet sayılabilmesi için kazanç sağlama niyet ve kastı gerekmemekle
birlikte faaliyeti icra eden organizasyonun bütün unsurlarıyla birlikte değerlendirildiğinde kazanç
sağlama potansiyeline sahip olması gerektiği ortaya çıkmaktadır.
            Ticari faaliyette sermaye ve emekten oluşan sürekli bir organizasyon mevcut olup bu
organizasyon içindeki sermaye ve emeğin payı yapılan faaliyetin türüne, niteliğine ve büyüklüğüne
bağlı olarak değişkenlik gösterebilmektedir.
            Aynı Kanun'un 65'inci maddesinde "Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar
serbest meslek kazancıdır.
           Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya
ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk
altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır.'' hükmüne yer verilmiştir.
            Serbest meslek faaliyetinde ise ticari kazançtan farklı olarak sermaye değil şahsi mesai, ilmi
veya mesleki bilgi ya da ihtisas ön plana çıkmaktadır. Dolayısıyla, bir faaliyetin serbest meslek
faaliyeti olduğundan söz edilebilmesi için yalnızca emeğe dayanan bir organizasyonun varlığı yeterli
bulunmamakta, emeğe dayalı olmasının yanı sıra geliri doğuran bu emeğin, ilmi ya da mesleki bilgi
veya ihtisasa da dayalı olması gerekmektedir.
            Bu hükümlere göre, halı firmalarına verilen halı kilim tasarımı ve danışmanlık hizmeti, bilgi
ve ihtisasa dayalı olduğundan yapılan hizmetin serbest meslek kazancı hükümlerine görevergilendirilmesi gerekmektedir.
            Öte yandan, yukarıda belirtilen hizmetin dışında halı ve kilim satın alarak bunları başka
firmalara satılması halinde ise, bu faaliyetten doğan kazancın ticari kazanç hükümlerine göre
vergilendirilmesi gerekeceği de tabiidir.
            213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun Fatura Kullanma Mecburiyetini düzenleyen 232'nci
maddesine göre; birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter
tutmak mecburiyetinde olan çiftçiler: Birinci ve ikinci sınıf tüccarlara; serbest meslek erbabına;
kazançları basit usulde tespit olunan tüccarlara; defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilere;
vergiden muaf esnafa sattıkları emtia veya yaptıkları işler için fatura vermek ve bunlar da fatura
istemek ve almak mecburiyetindedirler.
            Aynı Kanun'un Makbuz Mecburiyeti başlıklı 236'ncı maddesine göre ise serbest meslek
erbabı, mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü tahsilatı için iki nüsha serbest meslek makbuzu
tanzim etmek ve bir nüshasını müşteriye vermek, müşteri de bu makbuzu istemek ve almak
mecburiyetindedir.
            Buna göre; serbest meslek faaliyeti kapsamında yapacağınız her türlü tahsilat için serbest
meslek makbuzu düzenlemeniz zorunludur. Ticari kazanç kapsamında değerlendirilen faaliyetleriniz
için ise fatura düzenlemeniz gerekmektedir.
            Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
   
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.