Hattatlık faaliyetinin vergilendirilmesi hk.
Hattatlık faaliyetinin vergilendirilmesi hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.38.15.01-120[9-2015/20-585]-137
Tarih:
11/09/2015
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
KAYSERİ VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü)
Sayı : 50426076-120[9-2015/20-585]-137 11/09/2015
Konu : Hattatlık faaliyetinin gelir
vergisinden (esnaf muaflığı) muaf
olup olmadığı hk.
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, hattat olduğunuz, tablo olarak hazırladığınız eserleri
işyerlerine, şahıslara ve derneklere sattığınız, dini ve sivil mimarilere, duvara hat levhalar
yazdığınız belirtilerek, söz konusu işiniz dolayısıyla gelir vergisinden muaf olup olmadığınız
hususunda Başkanlığımız görüşünün talep edildiği anlaşılmaktadır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 9 uncu maddesinde vergiden muaf esnafa ilişkin
düzenlemelere yer verilmiş, kimlerin esnaf muaflığından faydalanabileceği maddede bentler halinde
sayılmıştır.
Aynı maddenin birinci fıkrasının (8) numaralı bendinde, "Bu Kanunun 47 nci maddesinde
yazılı şartları haiz olanlardan kendi ürettikleri ürünleri satanlara münhasır olmak üzere el dokuma
işleri, bakır işlemeciliği, çini ve çömlek yapımı, sedef kakma ve ahşap oyma işleri, kaşıkçılık,
bastonculuk, semercilik, yazmacılık, yorgancılık, keçecilik, lüle ve oltu taşı işçiliği, çarıkçılık,
yemenicilik, oyacılık ve bunlar gibi geleneksel, kültürel, sanatsal değeri olan ve kaybolmaya yüz
tutan meslek kollarında faaliyette bulunanlar" hükmü yer almaktadır.
Yukarıda yer alan hükme göre, geleneksel, kültürel, sanatsal değeri olan ve kaybolmaya yüz
tutan meslek kolları arasında sayılmayan söz konusu faaliyetinizden dolayı elde edeceğiniz hasılata
münhasır olmak üzere, Gelir Vergisi Kanununun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının 8 numaralı
bendi uyarınca esnaf muaflığından yararlanmanız mümkün bulunmamaktadır.
Diğer taraftan, aynı Kanunun 18 inci maddesinde, "Müellif, mütercim, heykeltraş, hattat,
ressam, bestekar, bilgisayar programcısı ve mucitlerin ve bunların kanuni mirasçılarının şiir,
hikaye, roman, makale, bilimsel araştırma ve incelemeleri, bilgisayar yazılımı, röportaj, karikatür,
fotoğraf, film, video band, radyo ve televizyon senaryo ve oyunu gibi eserlerini gazete, dergi,
bilgisayar ve internet ortamı, radyo, televizyon ve videoda yayınlamak veya kitap, CD, disket, resim,
heykel ve nota halindeki eserleri ile ihtira beratlarını satmak veya bunlar üzerindeki mevcut
haklarını devir ve temlik etmek veya kiralamak suretiyle elde ettikleri hasılat Gelir Vergisinden
müstesnadır. Eserlerin neşir, temsil, icra ve teşhir gibi suretlerle değerlendirilmesi karşılığında alınan
bedel ve ücretler istisnaya dahildir.
Yukarıda yazılı kazançların arızi olarak elde edilmesi istisna hükmünün uygulanmasına engel
teşkil etmez.
Serbest meslek kazançları istisnasının bu Kanunun 94 üncü maddesi uyarınca tevkif
suretiyle ödenecek vergiye şümulü yoktur." hükmü yer almıştır.
Aynı Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında, "Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi
kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve
vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan
etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme
hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak
ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine
mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar" hükmü yer almış olup, aynı fıkranın (2/a) bendinde, 18
inci madde kapsamına giren serbest meslek işleri dolayısıyla yapılan ödemelerden % 17 oranında
tevkifat yapılacağı belirtilmiştir.
Yine aynı Kanunun 86 ncı maddesinin birinci fıkrasının (1/a) bendinde, tam mükellefiyette
kazanç ve iratların istisna hadleri içinde kalan kısımları için yıllık beyanname verilmeyeceği ve
diğer gelirler için beyanname verilmesi halinde de bu gelirlerin beyannameye dahil edilmeyeceği
hüküm altına alınmıştır.
Buna göre, söz konusu hattatlık faaliyetinizin Kültür ve Turizm Bakanlığından alınacak yazı
ile eser niteliği taşıdığının tespit edilmesi halinde elde edeceğiniz hasılata münhasır olmak üzere,
Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesinde yer alan istisnadan faydalanmanız mümkün
bulunmaktadır.
Ayrıca söz konusu istisna kapsamında bulunan çalışmalarınızın Gelir Vergisi Kanununun 94
üncü maddesinin birinci fıkrasına istinaden tevkifat yapmak mecburiyetinde olanlarca satın
alınması halinde, tarafınıza yapılacak ödemelerden gelir vergisi tevkifatı yapılacağı ve istisna
hadleri içinde kalan bu kazançlarınız için yıllık beyanname verilmeyeceği tabiidir.
Söz konusu çalışmalarınız dolayısıyla Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesindeki
istisnadan yararlanmanız ve bu faaliyetlerden elde edeceğiniz gelirin yıllık beyanname ile beyan
edilmeyecek olması dolayısıyla, bu çalışmalarınızı icra etmek için kiralayacağınız atölye için
yapacağınız kira ödemeleri üzerinden herhangi bir tevkifat yapma mecburiyetiniz de
bulunmamaktadır.
Öte yandan serbest meslek erbabının, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 153 üncü maddesi
uyarınca işe başlamayı vergi dairesine bildirme, 172 ve 210 uncu maddeleri uyarınca serbest
meslek kazanç defteri tutma, 236 ncı maddesi uyarınca da mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü
tahsilatları için serbest meslek makbuzu düzenleme mecburiyeti bulunmaktadır.
224 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde ise konuya ilişkin olarak, münhasıran Gelir
Vergisi Kanununun 18 inci maddesinde belirtilen türden faaliyetlerde bulunan ve eserlerini sadece
aynı Kanunun 94 üncü maddesinde belirtilen kişi veya kurumlara teslim eden serbest meslek
erbabından isteyenlerin, defter tastik ettirme ve tutma ile belge düzenleme zorunluluklarının
hasılat tutarına bağlı olmaksızın kaldırıldığı açıklanmıştır.
Buna göre, istisna kapsamındaki eserlerinizin Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinde
sayılanlar dışındakilere de satılması halinde, işe başlama bildiriminde bulunma, serbest meslek
kazanç defteri tutma ve serbest meslek makbuzu düzenleme mecburiyetinde bulunduğunuz tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.