Hindistan Cumhuriyeti mukiminden alınan danışmanlık hizmetinin vergi kanunları karşısındaki durumu hk.
Hindistan Cumhuriyeti mukiminden alınan danışmanlık
hizmetinin vergi kanunları karşısındaki durumu hk.
Kanun Numarası
193
Kanun
GELİR VERGİSİ KANUNU
Özelge No
E-38418978-299-321125
Özelge Tarihi
11.06.2025
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
Ankara Defterdarlığı
Gelir Kanunları Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü
Sayı : E-38418978-299-321125
Konu :
ilgi:
11.06.2025
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, şirketinizin biyokimya, mikrobiyoloji, moleküler
biyoloji, genetik, biyoteknoloji ve biyoinformatik konularında araştırma, geliştirme,
üretim, ticaret, danışmanlık ve eğitim faaliyetinde bulunduğu, Ar-Ge merkezinin ise
“..." Vergi Dairesi Müdürlüğünün "..." vergi kimlik numaralı mükellefi "...""nin olduğu, ilgili
firmanın yürütmekte olduğu ".." projelerinde ürün geliştirmelerine danışmanlık
hizmeti verdiğiniz, ancak danışmanlık hizmetlerinde bazı konularda “...", Hindistan
adresinde ikamet eden “..." isimli Hindistan vatandaşından ülkemize gelmek suretiyle
veya uzaktan bilgisayar ve mobil uygulamalar üzerinden danışmanlık hizmeti
aldığınız belirtilerek söz konusu kişiden alınan danışmanlık hizmeti karşılığında
tarafınızca yapılacak ödemelerin tevkifata tabi olup olmadığı
hususunda Defterdarlığımız görüşü talep edilmektedir.
GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun "Mükellefler" başlıklı 3 üncü maddesinin birinci
fıkrasının (1) numaralı bendinde, Türkiye'de yerleşmiş olan gerçek kişilerin Türkiye
içinde ve dışında elde ettikleri kazanç ve iratların tamamı
üzerinden vergilendirilecekleri hükme bağlanmış olup anılan Kanunun;
"Türkiye'de yerleşme" başlıklı 4 üncü maddesinde, "Aşağıda yazılı kimseler
Türkiye'de yerleşmiş sayılır:
1. İkametgâhı Türkiye'de bulunanlar (ikametgâh, Kanunu Medeninin 19'uncu ve
müteakip maddelerinde yazılı olan yerlerdir);
2. Bir takvim yılı içinde Türkiye'de devamlı olarak altı aydan fazla oturanlar (Geçicı
ayrılmalar Türkiye'de oturma süresini kesmez.)",
- "Mükellefler ve mevzu" başlıklı 6 ncı maddesinde, Türkiye'de yerleşmiş olmayan
gerçek kişilerin sadece Türkiye'de elde ettikleri kazanç ve iratlar
üzerinden vergilendirileceği,
- "Kazanç ve iradın Türkiye'de elde edilmesi" başlıklı 7 nci maddesinde, "Dar
mükellefiyete tabi kimseler bakımından kazanç ve iradın Türkiye'de elde edildiğı
aşağıdaki şartlara göre tayin olunur:
4. Serbest meslek kazançlarında: Serbest meslek faaliyetlerinin Türkiye'de icra
edilmesi veya Türkiye'de değerlendirilmesi,
Ви таddenin 3 üncü, 4 üncü, 5 inci ve 7 nci bentlerinde sözü edilen
değerlendirmeden maksat, ödemenin Türkiye'de yapılması veya ödeme yabancı
memlekette yapılmışsa, Türkiye'de ödeyenin veya nam ve hesabına ödeme
vapılanin hesan ilmesi veva kârından avrılmasıdır."
-"Serbest meslek kazancının tarifi” başlıklı 65 inci maddesinde, "Her türlü serbest
meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.
Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki
bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmıyan işlerin işverene tabi
olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır.
hükümlerine yer verilmiştir.
Aynı Kanunun "Vergi tevkifatı" başlıklı 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında tevkifat
yapmakla yükümlü olanlar sayılmış olup, aynı fıkranın (2) numaralı bendinin (b) alt
bendinde, yaptıkları serbest meslek işleri dolayısıyla bu işleri icra edenlere yapılan
ödemelerden (2009/14592 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla belirlenen) %20 oranında
gelir vergisi tevkifatı yapılacağı belirtilmiştir.
Bu hükümlere göre, Hindistan Cumhuriyeti mukimi kişiden almış olduğunuz
danışmanlık hizmetinin serbest meslek hizmeti olarak değerlendirilmesi
gerektiğinden, söz konusu danışmanlık hizmeti karşılığında yapacağınız ödemeler
üzerinden Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (2/b) bendi
uyarınca gelir vergi tevkifatı yapmanız gerekmektedir.
ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME ANLAŞMALARI YÖNÜNDEN
Hükümleri 1/1/1994 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanan Türkiye Cumhuriyeti
ile Hindistan Cumhuriyeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte
Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşması"nın
(Anlaşma) "Gayrimaddi Hak Bedelleri ve Teknik Hizmet Ücretleri" başlıklı 12 nci
maddesinde, "I. Bir Akit Devlette doğan ve diğer Akit Devletin bir mukimine ödenen
gayrimaddi hak bedelleri ve teknik hizmet ücretleri, bu diğer Devlette
vergilendirilebilir.
2. Bununla beraber, sözkonusu gayrimaddi hak bedelleri veya teknik hizmet ücretleri
elde edildikleri Akit Devlette ve o Devletin mevzuatına göre de vergilendirilebilir;
ancak, gayrimaddi hak bedeli ve teknik hizmet ücretleri elde eden kişi gayrimaddi
hak bedeli veya teknik hizmet ücretlerinin gerçek lehdarı ise bu şekilde alınacak
vergi, gayrimaddi hak bedelinin veya teknik hizmet ücretlerinin gayrisafi tutarının
yüzde 15'ini aşmayacaktır.
3. Bu maddede kullanılan "gayrimaddi hak bedelleri" terimi, sinema filmleri, radyo -
televizyon yayınlarında kullanılan filmler veya bantlar dahil olmak üzere edebi,
sanatsal, bilimsel her nevi telif hakkının, her nevi patentin, alameti farikanın, desen
veya modelin, planın, gizli formül veya üretim yönteminin kullanımı veya kullanта
hakkı ile sınai, ticari, bilimsel teçhizatın veya sınai, ticari, bilimsel tecrübeye dayalı
bilgilerin kullanımı veya kullanma hakkı karşılığında ödenen her türlü bedelleri
kapsar.
4. Bu maddede kullanılan "teknik hizmet ücretleri" terimi, ödemeleri yapan kişinin
istihdam ettiği kişilere yapılan ödemelerin dışında herhangi bir kişiye yönetim, teknik
veya danışma nitelikli hizmetler karşılığında, diğer personel veya teknik hizmetler
sağlama da dahil ödemeleri ifade eder.
...." hükümlerine yer verilmiştir.
Hindistan mukimi gerçek kişinin şirketinize vermiş olduğu hizmetler karşılığında elde
ettiği gelirlerin Anlaşmanın "Gayrimaddi Hak Bedelleri ve Teknik Hizmet Ücretleri"
başlıklı 12 nci maddesi dördüncü fıkrası kapsamında teknik hizmet ücreti olarak
değerlendirilmesi gerekmektedir.
Buna göre, Hindistan mukimi gerçek kişinin firmanıza vermiş olduğu hizmetler
dolayısıyla elde edeceği gelirleri vergileme hakkı Hindistan'a aittir. Ancak,
Anlaşmanın 12 nci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca Türkiye'nin de söz konusu
ödemeler üzerinden vergi alma hakkı bulunmakta olup; Hindistan mukimi kişinin
gelirin gerçek lehdarı olması durumunda alınacak vergi, teknik hizmet ücretinin
gayrisafi tutarının %15'ini aşamayacaktır. Diğer taraftan, Türkiye'de ödenen vergilerin,
Anlaşmanın "Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi" başlıklı 22 nci maddesinin (2/a)
fıkrası uyarınca Hindistan tarafından mahsup edilmesi yoluyla çifte vergilendirmenin
önlenmesi sağlanmış olacaktır.
Anlaşma hükümlerinin iç mevzuata göre değişiklik getirdiği durumlarda, Anlaşma
hükümlerinden yararlanabilmek için söz konusu Hindistan mukimi gerçek kişinin
Hindistan'da tam mükellef olduğunun ve tüm dünya kazançları üzerinden bu ülkede
vergilendirildiğinin Hindistan yetkili makamlarından alınacak bir belge (mukimlik
belgesi) ile kanıtlanması ve bu belgenin aslı ile birlikte Türkçe tercümesinin noterce
veya bu ülkedeki Türk Konsolosluklarınca tasdik edilen bir örneğinin vergi
sorumlularına ve/veya ilgili vergi dairesine ibraz edilmesi gerekmektedir. Mukimlik
belgesinin ibraz edilememesi durumunda ise ilgili Anlaşma hükümleri yerine iç
mevzuat hükümlerimizin uygulanacağı tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) Inceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge
geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla
vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi
hesaplanmayacaktır.