Holding şirketlerin iştirak hissesi satış kazancı istisnası uygulamasından yararlanıp yararlanamayacağı hk.

Özelge: Holding şirketlerin iştirak hissesi satış kazancı
istisnası uygulamasından yararlanıp yararlanamayacağı hk.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.34.16.01-KVK 5-32
Tarih: 
02/01/2012
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
 
   
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.16.01-KVK 5-32 02/01/2012
Konu : Holding şirketlerinin iştirak hissesi satış kazancı  
istisnası uygulamasından yararlanıp
yararlanamayacağı.
 
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda;
- 2002 yılında sermayesine iştirak etmek suretiyle ... Yat. ve Dan. Tic. A.Ş.'nin hisse senetlerinin
satın alınarak aktifinize dâhil edildiği,
- Söz konusu hisse senetlerinin 05/01/2006 tarihinde satıldığı ve satıştan elde edilen kazancın
13/02/2006 tarihinde sermayenize ilave edildiği,
belirtilmiş olup 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nda yer alan istisna hükmüne göre sermayeye
ilave edilen tutarın beş yıl boyunca işletmeden çekilemeyecek olması nedeniyle beş yıllık sürenin
başlangıç ve bitişinin hangi tarih olması gerektiği ve sermayeye eklenen iştirak hissesi satış kazancı
tutarında sermaye azaltımına gidilmesi durumunda yapılacak vergilendirme işlemleri hususunda
Başkanlığımız görüşü sorulmuştur.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun geçici 1'inci maddesinin (10) numaralı fıkrasında,
Kanun'un yürürlüğünden önceki dönemler itibarıyla 5422 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanmasına
devam olunacağı belirtilmiştir.
1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği'nin "5.6.1. Kurumlar Vergisi Kanununun yayım
tarihinden önce gerçekleşen satış işlemlerinde istisna uygulaması" başlıklı bölümünde;
"...
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 37 nci maddesinde, Kanunun 5 inci maddesinin birinci
fıkrasının (e) bendinin yürürlük tarihi, Kanunun yayım tarihi olan 21/6/2006 tarihi olarak
belirlenmiş ve bu tarih itibarıyla da mülga 5422 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin (5) ve (12)
numaralı bentleri yürürlükten kalkmış bulunmaktadır.
Dolayısıyla, taşınmazlar ve iştirak hisseleri (kurucu senetleri ve intifa senetleri dahil) ile rüçhan
haklarının 21/6/2006 tarihinden önce satışından elde edilen kazançlar için 5520 sayılı Kanunun
geçici 1 inci maddesinin onuncu fıkrası uyarınca, mülga 5422 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin (5)
ve (12) numaralı bentlerinde yer alan hükümler uygulanacaktır..."
açıklamalarına yer verilmiştir.
5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 8'inci maddesinin birinci fıkrasının (12) numaralı
bendinde, dar mükellefiyete tabi kurumlar dâhil olmak üzere kurumların, en az iki tam yıl süreyle
aktiflerinde yer alan iştirak hisseleri ile gayrimenkullerin satışından doğan ve sermayeyeeklenmesine karar verilen kazançlarının kurumlar vergisinden istisna olduğu, sermayeye ilave
edilme işleminin satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar gerçekleştirilmesinin
gerektiği, bu süre içinde sermayeye eklenmeyen kazanç kısmı için uygulanan istisna dolayısıyla
zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergilerin ziyaa uğramış sayılacağı, bu kazançların özel bir fon
hesabında tutulacağı, sermayeye eklenen veya fon hesabında tutulan kazançların beş yıl içinde;
herhangi bir suretle işletmeden çekilmesi, dar mükellef kurumlar tarafından yurt dışına transfer
edilmesi veya bu süre içinde işletmelerin tasfiyesi (devir, birleşme ve bölünme halleri hariç)
halinde, bu kazançların o yılın kazancı sayılarak vergiye tâbi tutulacağı hüküm altına alınmıştır.
51 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği'nin "3. İştirak Hisseleri veya Gayrimenkullerin
Satışından  Doğan  Kazancın  Kurumlar  Vergisinden  Müstesna    Tutulmasında  Gözönünde
Bulundurulması Gereken Hususlar" başlıklı bölümünün;
- "Holding Şirketlerin Durumu" başlıklı (c) ayrımında, Türk Ticaret Kanununa göre, "gayesi esas
itibarıyla başka işletmelere iştirakten ibaret olan" holding şirketlerin iştirak hisseleri satışından
doğan kazançlarına bu istisnanın uygulanmayacağı,
- "Sermayeye Eklenen Kazançların İşletmeden Çekilmesi" başlıklı (e) bölümünde de, sermayeye
eklenen kazançların, beş yıl içinde işletmeden çekilmesi veya bu süre içinde işletmenin tasfiyesi
halinde, daha önce kurumlar vergisinden müstesna tutulmuş olan bu kazançların, işletmeden
çekildiği veya şirketin tasfiye edildiği yılın kazancı sayılarak kurumlar vergisine tabi tutulması
gerektiği, beş yıllık sürenin başlangıç tarihinden, gayrimenkul veya iştirak hissesinin
satışından sağlanan kazancın sermayeye eklendiği tarihin anlaşılması gerektiği
belirtilmiştir.
52 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği'nin "II- Holding Şirketlerde İştirak Hisselerinin
Satışından Doğan Kazançlara İlişkin İstisnanın Uygulanması" ve 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel
Tebliği'nin "5.6.2.3.4.2. Holding şirketlerin durumu" başlıklı bölümlerinde ise, kısa vadeli fiyat
değişimlerinden yararlanarak kâr elde etmek amacıyla, geçici bir süre elde tutulmak üzere alınan
hisse senetleri veya ortaklık paylarının "II-Menkul Kıymetler" hesabında izlendiği, holding
şirketlerin söz konusu hesapta izlenmesi gereken hisse senetleri veya ortaklık paylarının bulunması
halinde, bunların satışından doğan kazançların istisnadan yararlandırılmayacağı, ancak holding
şirketlerin "24-Mali Duran Varlıklar" ana hesabının alt hesaplarında izlenmesi gereken iştirak
hisselerinin satışından doğan kazançların ise anılan bentte yer alan şartları taşıması halinde, sözü
edilen istisnadan yararlanabileceği yönünde açıklamalara yer verilmiştir.
Gelir Vergisi Kanunu'nun 94'üncü maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinin (b) alt bendi,
Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 15'inci maddesinin ikinci fıkrası ile 30'uncu maddesinin üçüncü
fıkrasında kâr payları üzerinden yapılacak vergi kesintisine ilişkin hükümlere yer verilmiştir.
03/02/2009 tarih  ve 2009/14592, 14593 ve 14594 sayılı Bakanlar Kurulu Kararları uyarınca kâr
payları üzerinden yapılacak vergi kesintisi oranları %15 olarak belirlenmiştir.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, kısa vadeli fiyat değişimlerinden yararlanarak kâr elde etmek
amacıyla geçici bir süre elde tutmak üzere aldığınız ve Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği
uyarınca "II-Menkul Kıymetler" hesabında izlenilen hisse senetleri veya ortaklık paylarının
satışından kaynaklanan kazanç dolayısıyla, 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 8'inci
maddesinin birinci fıkrasının (12) numaralı bendinde yer alan istisna hükmünden yararlanmanız
mümkün bulunmamaktadır. Ancak, "24- Mali Duran Varlıklar" ana hesabının alt hesaplarında
izlenmesi gereken iştirak hisselerinin satışından doğan kazançlar ise madde hükmünde belirtilen
diğer şartların da sağlanması kaydıyla söz konusu istisnadan yararlanabilecektir.
Öte yandan, 05/01/2006 tarihinde sattığınız hisse senetleri dolayısıyla elde ettiğiniz kazancın
sermayeye ilave edildiği tarih olan 13/02/2006 tarihinin beş yıllık sürenin başlangıç tarihi olarak;
13/02/2011 tarihinin ise bitiş tarihi olarak dikkate alınması gerekmektedir.
Ayrıca, sermayeye eklenen kazançların beş yıl içinde sermaye azaltımı yoluyla işletmeden çekilmesihalinde, daha önce kurumlar vergisinden müstesna tutulmuş olan bu kazançların, işletmeden
çekildiği yılın kazancı sayılarak kurumlar vergisine tabi tutulması ve kâr dağıtımı hükümleri
çerçevesinde ortakların statüsüne göre vergi kesintisi yapılması; beş yıllık sürenin bitiş tarihinden
sonra sermaye azaltımı yapılması ve vergiden müstesna tutulan kazancın ortaklara dağıtılması
durumunda ise, kâr dağıtımı hükümleri çerçevesinde ortakların statüsüne göre vergi kesintisi
yapılması gerekeceği tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
   
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.