İflas müdürlüğünde alacağın kısmi kabul ile sıra cetveline kaydı, kalan kısmın yargılamayı gerektirdiğine karar verilerek reddi halinde, kabul edilmeyen kısmın hesaplanan kurum kazancından indirilmesi
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü
Sayı :B.07.1.GİB.4.34.19.02-019.01-677 21/02/2012
Konu :İ as müdürlüğünde alacağın kısmi kabul
ile sıra cetveline kaydı, kalan kısmın
yargılamayı gerektirdiğine karar verilerek
reddi halinde, kabul edilmeyen kısmın
hesaplanan kurum kazancından
indirilmesi
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda ... İ as Müdürlüğünün ... Dosya ve ... sıra numaralı yazısı üzerine
Kurumunuzun Mü is... Ltd. Şti.den olan alacağının TL tutarındaki kısmının kabul edildiğini ve sıra cetveline alındığını,
alacağın kalan TL tutarındaki kısmının ise alacağın yargılamayı gerektirdiği kararı verilerek reddedildiğini belirterek,
alacağın kabul edilmeyen kısmının kurumlar vergisi hesaplamasında gider kaydedilip kaydedilmeyeceği hususundaki
Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun "Değersiz Alacaklar" başlıklı 322'nci maddesine göre; kazai bir hükme veya
kanaat verici bir vesikaya göre tahsiline artık imkân kalmayan alacaklar değersiz alacaktır. Değersiz alacaklar, bu
mahiyete girdikleri tarihte tasarruf değerlerini kaybederler ve mukayyet kıymetleriyle zarara geçirilerek yok edilirler.
İşletme hesabı esasına göre defter tutan mükelle er aynı madde hükmüne giren değersiz alacakları gider kaydedilmek
suretiyle yok ederler.
Değersiz alacak, söz konusu madde hükmüne göre kazai bir hükme veya kanaat verici bir vesikaya göre tahsiline
artık imkân kalmayan alacaklardır. Kazai hükümden, alacağın borçlusu tarafından ödenme imkânının bulunmadığını
hükme bağlayan bir mahkeme kararının anlaşılması gerekmektedir.
Aynı Kanun'un "Şüpheli Alacaklar" başlıklı 323'üncü maddesinde; "Ticari ve zirai kazancın elde edilmesi ve idame
ettirilmesi ile ilgili olmak şartıyla;
1. Dava veya icra safhasında bulunan alacaklar;
2. Yapılan protestoya veya yazı ile bir defadan fazla istenilmesine rağmen borçlu tarafından ödenmemiş bulunan
dava ve icra takibine değmeyecek derecede küçük alacaklar;
şüpheli alacak sayılır.
Yukarıda yazılı şüpheli alacaklar için değerleme gününün tasarruf değerine göre pasifte karşılık ayrılabilir.
Bu karşılığın hangi alacaklara ait olduğu karşılık hesabında gösterilir. Teminatlı alacaklarda bu karşılık teminattan
geri kalan miktara inhisar eder.
Şüpheli alacakların sonradan tahsil edilen miktarları tahsil edildikleri dönemde kâr-zarar hesabına intikal ettirilir."
hükmü yer almaktadır.
Kanun hükmüne göre ticari ve zirai kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile ilgili olmak şartıyla; dava ve icra
safhasında bulunan alacaklarla, yapılan protestoya veya yazı ile bir defadan fazla istenilmesine rağmen borçlu tarafından
ödenmemiş olan dava ve icra takibine değmeyecek derecede küçük alacaklar şüpheli alacak sayılmakta, bu şartlardan
herhangi birinin mevcut olmaması durumunda ise şüpheli alacak kaydına imkan bulunmamaktadır. Diğer yandan,
şüpheli alacaklar için dava veya icra takibine başlanıldığı yılda karşılık ayrılması gerekmekte olup, şüpheli hale geldiği
hesap döneminde karşılık ayrılmayan alacaklar için daha sonraki dönemlerde karşılık ayrılması mümkün olmamaktadır.
Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalara göre, i as masasına kaydedilen alacaklarınız için i as masasına
kaydedildiği tarih itibariyle diğer bir ifadeyle icra safhasına intikal ettiği hesap döneminde şüpheli alacak karşılığı
ayırmanız mümkündür. İ as halinde de ayrılan şüpheli alacakların sonradan tahsil edilen miktarları tahsil edildikleri
dönemde kar-zarar hesabına intikal ettirilir.
Ayrıca, i as masasınca reddedilen alacaklarınızın alacak vasfını taşıyıp taşımadığı hususunda yargıda alacağın
tespit davası açıldığı anlaşıldığından, söz konusu alacağın daha önce hâsılat hesaplarına intikal ettirilmiş olması şartıyla
davanın açıldığı hesap döneminde şüpheli alacak karşılığı ayırmanız mümkün bulunmaktadır.
Diğer taraftan, ilgili yılda hâsılat kaydedilerek kurumlar vergisi beyannamesinde gösterilmiş ve i as masasınca
reddedilmiş alacağın mahkeme tarafından kabul edilmemesi durumunda ise söz konusu alacağın Vergi Usul Kanunu'nun
322'nci maddesine göre kazai bir hüküm gereği tahsil imkânının kalmaması nedeniyle değersiz alacak olarak kayıtlara
intikal ettirilmesi mümkündür.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu illeriniz dolayısıyla vergi tarh
edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.