İkinci el oto alım-satım işinin vergilendirilmesi hk.

Özelge: İkinci el oto alım-satım işinin vergilendirilmesi hk.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.34.16.01-KVK 6-1038
Tarih: 
15/03/2012
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
 
   
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.16.01-KVK 6-1038 15/03/2012
Konu : İkinci el oto alım-satım işinin vergilendirilmesi.  
 
            İlgide kayıtlı özelge talep formunda ... Vergi Dairesi Müdürlüğünün ... vergi kimlik numaralı
mükellefi olduğunuz ve ikinci el oto alım-satım işiyle iştigal ettiğiniz belirtilerek, alım-satım
işlerinde düzenlenen faturada katma değer vergisi oranının %1 olarak gösterilip gösterilmeyeceği,
alım-satım nedeniyle elde edilen kazancın komisyon geliri olarak mı yoksa ticari mal satış kârı
olarak mı değerlendirilmesi gerektiği hususlarında Başkanlığımız görüşü sorulmaktadır.
            KURUMLAR VERGİSİ YÖNÜNDEN;       
            5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunun 6 ncı maddesinde; kurumlar vergisinin, mükelleflerin
bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı, safi kurum
kazancının tespitinde 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun  ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin
uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
            Gelir Vergisi Kanununun "Bilanço Esasında Ticari Kazancın Tespiti" başlıklı 38 inci
maddesinde ise; bilanço esasına göre ticari kazancın, teşebbüsdeki öz sermayenin hesap dönemi
sonunda ve başındaki değerleri arasındaki müsbet fark olduğu, Bu dönem zarfında sahip veya
sahiplerce işletmeye ilave olunan değerler bu farktan indirileceği, işletmeden çekilen değerlerin ise
farka ilave olunacağı, ticari kazancın bu suretle tespit edilmesi sırasında, Vergi Usul Kanununun
değerlemeye ait hükümleri ile bu kanunun 40 ve 41 inci maddeleri hükümlerine uyulacağı hükme
bağlanmıştır. Anılan Kanunun 40 ıncı maddesinde de; safi kazancın tespit edilmesinde indirilecek
giderler sayılmıştır.
            Ticari kazancın tespitinde iki temel ilke geçerlidir. Bunlar "dönemsellik" ve "tahakkuk esası"
ilkeleridir. Tahakkuk esası ilkesinde, gelir veya giderin miktar ve mahiyet itibariyle kesinleşmiş
olması, yani geliri veya gideri doğuran işlemin tekemmül etmesinin yanı sıra, miktarının ve
işlemden kaynaklanan alacağın veya borcun ödeme şartlarının da belirlenmiş olması gereklidir. Bu
esas dikkate alındığında bir gelir unsurunun, özel bir düzenleme bulunmadığı sürece, mahiyet ve
tutar itibariyle kesinleştiği dönem kazancının tespitinde dikkate alınması gerekmektedir.
             Buna göre, şirketiniz tarafından elde edilen kazançlar kurum kazancı olup safi kurum
kazancınız  da 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun  ticari kazanç hakkındaki hükümlerine göre
tespit  edilecektir.
            Bu çerçevede,  ikinci el taşıt alım satımı ile alım satıma aracılıktan elde edilen kazançlar
ticari kazanç mahiyetinde olup taşıt alım satımında ticari kazancın hesaplanmasında satış
bedellerinin hasılat, alış bedellerinin ise maliyet olarak dikkate alınması gerekmektedir. İkinci el 
taşıt satışına aracılık edilmesi nedeniyle elde edilen kazanç ise komisyon geliri olacaktır.
            KATMA DEĞER VERGİSİ YÖNÜNDEN;
            Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun; 1/1 inci maddesine göre, Türkiye'de ticari, sınai,zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler KDV'ye
tabidir.       
            KDV oranları, KDV Kanununun 28 inci maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak yayımlanan
2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesine ekli I sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler
için % 1, II sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için % 8, bu listelerde yer almayan vergiye tabi
işlemler için % 18 olarak tespit edilmiştir.
            Söz konusu Bakanlar Kurulu Kararnamesine ekli I sayılı listenin 9 uncu sırasına göre, Türk
Gümrük Tarife Cetvelinin 87.03 tarife pozisyonundaki binek otomobilleri ve esas itibariyle insan
taşımak üzere imal edilmiş diğer motorlu taşıtlardan kullanılmış olanların teslimi %1 oranında
KDV'ye tabidir. Bu sırada yer alan "kullanılmış" deyimi 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa
göre özel tüketim vergisine tabi olmayan taşıtları ifade etmektedir.
            Diğer taraftan 2008/13426 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesinin 2 nci maddesinde KDV
Kanununun 30/b maddesine göre binek otomobillerin alımında yüklenilen KDV'yi indirim hakkı
bulunan mükelleflerin, kiralamak veya çeşitli şekillerde işletmek üzere iktisap ettikleri ve
31/12/2007 tarihi itibarıyla aktiflerinde veya envanterlerinde bulunan binek otomobillerinin iktisap
tarihinden itibaren 2 yıl geçtikten sonra teslime konu olması halinde bu teslimde % 1  oranında KDV
uygulanacağı ifade edilmiştir.
            Buna göre, KDV Kanununun 30/b maddesine göre binek otomobillerinin alımında
yüklendiğiniz KDV'yi indirim hakkı bulunmaması nedeniyle (araç kiralama, taksi işletmesi gibi)
87.03 TGTC tarife pozisyonunda yer alan kullanılmış binek otolarının satışında % 1 KDV oranı
uygulanacaktır.
            Aynı Kanunun 30/b maddesinde, faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin
kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere
işletmelere ait binek otomobillerinin alış vesikalarında gösterilen KDV'nin vergiye tabi işlemler
üzerinden hesaplanan KDV'den indirilemeyeceği hüküm altına alınmıştır.
            Öte yandan, kullanılmış araç satışında uygulanacak katma değer vergisi oranlarına ilişkin 54
sıra no.lu KDV Sirkülerinde gerekli açıklamalar yapılmış bulunmaktadır.
            Buna göre, aracın binek olup olmadığının Sirküler çerçevesinde değerlendirilmesine
müteakip aracın binek otomobil olması halinde faaliyetlerinize yönelik binek otomobil alımlarınızda;
            -Satıcının mükellef olması ve binek otomobilinin alımında ödenen katma değer vergisini
indirim hakkı bulunması halinde %18 (2008/13426 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesinin 2 nci
maddesindeki hüküm gereğince satıcının kiralamak veya çeşitli şekillerde işletmek üzere iktisap
etiği ve 31/12/2007 tarihi itibarıyla aktifinde veya envanterinde bulunan binek otomobillerinin
iktisap tarihinden itibaren 2 yıl geçmesi halinde ise %1) oranında katma değer vergisi
uygulanacaktır.
            -Satıcının mükellef olması ve binek otomobilin alımında ödenen katma değer vergisini
indirim hakkının bulunmaması halinde %1 oranında katma değer vergisi uygulanacaktır.
            - Satıcının mükellef olmaması halinde ise KDV uygulanmayacaktır.
            Satın alınan kullanılmış binek otomobillerinin işletmeniz kayıtlarına alındıktan sonra
satışında ise alış sırasındaki KDV'nin durumuna bakılmaksızın KDV oranı %1 olarak uygulanacaktır.
İşletmeniz adına kayıt ve tescil ettirilen satışa konu bu otomobillerin alımında yüklenilen KDV'nin
ise Kanunun 30/b maddesi gereğince indirim konusu yapılması mümkün değildir. Ancak bu vergi,
amortismana tabi bir iktisadi kıymet olan taşıta ilişkin olduğu için gider veya maliyet unsuru olarak
dikkate alınabilecektir.
            Söz konusu kullanılmış araçların 54 sıra nolu KDV Sirkülerine göre binek otomobil
kapsamında değerlendirilmemesi halinde tarafınızca alımında ve satımında %18 oranında KDVuygulanacağı tabiidir.
            Ancak binek otomobillerinin satışına aracılık edilmesi halinde teslim satıcı ile alıcı arasında
gerçekleştiğinden satışa aracılık nedeniyle komisyon adı altında tahsil ettiğiniz tutarlar %18 katma
değer vergisine tabi olacak ve tarafınızca beyan edilecektir.
            Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.