İngiliz vatandaşının Fethiye'de bulunan evini İngilizlere orada yaşamadığı dönemlerde kiraya vermesi halinde elde edeceği gelirin vergilendirilmesi

Özelge: İngiliz vatandaşının Fethiye'de bulunan evini kiraya
vermesi halinde elde edeceği gelirin vergilendirilmesi hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.48.15.01-48.15.01/GVK-7-14
Tarih:
18/03/2011
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
MUĞLA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü
Sayı : B.07.1.GİB.4.48.15.01-48.15.01/GVK-7-14 18/03/2011
Konu : İngiliz vatandaşının Fethiye'de bulunan evini İngilizlere
orada yaşamadığı dönemlerde kiraya vermesi halinde elde
edeceği gelirin vergilendirilmesi
İlgide kayıtlı özelge talep formunda; emekli bir İngiliz vatandaşı olduğunuz ve herhangi bir
işte çalışmadığınız, Fethiye'de bulunan evinizde yılın çeşitli dönemlerinde kaldığınız ve geri
kalanında İngiltere'de yaşadığınız ve söz konusu evinizi ülkenizden gelen İngilizlere orada
yaşamadığınız dönemlerde kiraya vermek istediğiniz belirtilerek, bu durumda nasıl bir
vergilendirme yapılacağı, T.C. vatandaşı olmanız ya da ikametgah tezkeresi almanız durumunda
Türkiye'de 6 (altı) aydan fazla kalırsanız durumun değişip değişmeyeceği, haftalık ya da aylık kiraya
verilince elde ettiğiniz bu gelirin ticari kazanç mı, yoksa gayrimenkul sermaye iradı mı sayılacağı
hususlarına ilişkin olarak Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 3 üncü maddesine göre, Türkiye'de yerleşmiş sayılan
gerçek kişiler Türkiye içinde ve dışında elde ettikleri kazanç ve iratların tamamı üzerinden
vergilendirilirler. Aynı Kanunun 4 üncü maddesi uyarınca, ikametgahı Türkiye'de bulunanlar
(İkametgah, Kanunu Medeninin 19' uncu ve müteakip maddelerinde yazılı olan yerlerdir) ve bir
takvim yılı içinde Türkiye'de devamlı olarak altı aydan fazla oturanlar (Geçici ayrılmalar Türkiye'de
oturma süresini kesmez.) Türkiye'de yerleşmiş sayılır.
Yine aynı Kanunun 6 ıncı maddesinde, Türkiye'de yerleşmiş olmayan gerçek kişiler dar
mükellef olarak tanımlanmakta ve bunların sadece Türkiye'de elde ettikleri kazanç ve iratları
üzerinden vergilendirileceği hüküm altına alınmış bulunmaktadır. Gelir Vergisi Kanununa göre, dar
mükelleften kasıt, ikametgahı Türkiye'de bulunmayanlar veya bir takvim yılı içinde devamlı olarak
Türkiye'de altı aydan fazla oturmayanlardır.
Ayrıca, Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinin birinci fıkrasında "Aşağıda yazılı mal ve
hakların sahipleri, mutasarrıfları, zilyedleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri veya kiracıları
tarafından kiraya verilmesinden elde edilen iratlar gayrimenkul sermaye iradıdır." denilmiş ve aynı
fıkranın 1 numaralı bendinde, "1. Arazi, bina (Döşeli olarak kiraya verilenlerde döşeme için alınan
kira bedelleri dahildir)..." ibaresine yer verilmiştir.
Anılan Kanunun 21 inci maddesinde; "Binaların mesken olarak kiraya verilmesinden bir
takvim yılı içinde elde edilen hasılatın 2009 ve 2010 takvim yılı gelirlerine uygulanmak üzere 2.600
TL'sı gelir vergisinden müstesnadır. İstisna haddi üzerinde hasılat elde edilip beyan edilmemesi
veya eksik beyan edilmesi halinde, bu istisnadan yararlanılamaz. Ticari, zirai veya mesleki kazancını
yıllık beyanname ile bildirmek mecburiyetinde olanlar ile gelirleri bunlar tarafından bildirilecek
olanlar bu istisnadan faydalanamazlar" denilmiştir.
Buna göre, istisna uygulaması sadece konut olarak kiraya verilen gayrimenkullerden elde
edilen gelirler için söz konusu olacak, işyeri kira gelirine istisna uygulanmayacaktır. Bir mükellefin,
birden fazla konuttan kira geliri elde etmesi halinde, istisna kira gelirleri toplamına bir defa
uygulanacaktır.
Yine aynı Kanununun "Toplama Yapılmayan Haller" başlıklı 86 ncı maddesinin 2 numaralı
bendi uyarınca, dar mükellefiyet esasında vergilendirilmesi gerekenlerin Türkiye'de elde ettiği
gelirin sadece tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücretler, serbest meslek kazançları, menkul ve
gayrimenkul sermaye iratları ile diğer kazanç ve iratlardan ibaret olması halinde gelirin
toplanmayacağı ve beyanname verilmeyeceği hükmü yer almaktadır.
Ancak, gayrimenkullerin mesken olarak kiraya verilmesi ve elde edilen kira gelirinin
yukarıda belirtilen istisna tutarlarını aşması veya gayrimenkullerin tevkif suretiyle
vergilendirilmemiş işyeri kira geliri olması halinde, elde edilen gelir gayrimenkul sermaye iradı
olarak yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edileceği tabiidir.
Diğer taraftan, 103 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin II. Bölümünde; "Turizm
Müesseselerine Ait Vasıflar Yönetmeliğine göre, turizm müessesesi belgesini haiz olup, 1 ve 2 nci
sınıf turistik pansiyon veya turistik ev pansiyon vasfını taşıyan müesseselerin işletilmesinden elde
olunan kazançların, ticari kazanç olarak ve Gelir Vergisi Kanununun ticarî kazancın
vergilendirilmesine ilişkin hükümleri dairesinde gerçek veya götürü usulde vergilendirileceği
tabiidir.
Turizm müessesesi belgesini haiz olmamakla beraber ekseri ahvalde aile işletmesi şeklinde
beliren pansiyonlardan elde olunan kazançların da, ticari kazanç olarak vergilendirilmesi icap eder.
Bunlar dışında, turistik mahallerde evlerinin tamamını veya bir kısım odalarını, turizm
mevsiminde, turistlere möbleli veya möblesiz olarak kiraya veren kimselerin elde ettikleri iratların
gayrimenkul sermaye iradı olarak vergilendirilmesi lazım gelir. Kiranın, yatak başına veya sair
ölçülere göre kararlaştırılmış olması durumu değiştirmez." açıklamalarına yer verilmiştir.
Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, aynı yıl içerisinde Türkiye'de altı aydan daha az
kalmanız ve evinizi Fethiye'de yaşamadığınız dönemlerde haftalık ya da aylık olarak ülkenizden
gelen kişilere kiraya vermeniz halinde dar mükellefiyete tabi olarak sadece Türkiye'de elde
edeceğiniz kazanç ve iratlar üzerinden vergilendirilmeniz, ikametgahınızın Türkiye'de olması veya
aynı yıl içerisinde altı aydan fazla Türkiye'de oturmanız durumunda ise tam mükellefiyete tabi
olarak Türkiye içinde ve dışında elde ettiğiniz kazanç ve iratların tamamı üzerinden
vergilendirilmeniz gerekmektedir.
Öte yandan, sahibi bulunduğunuz evinizin turizm müessesesi belgesi alınarak veya herhangi
bir belge alınmaksızın kiracılara ütü, çamaşır, yemek gibi hizmetlerin verilmesi suretiyle aylık veya
haftalık sürelerde pansiyon olarak kiralanması durumunda elde edeceğiniz kazancın ticari kazanç
olarak, ancak evinizin turizm müessesesi belgesi almaksızın ve kiracılara herhangi bir hizmet
sunulmaksızın aylık veya haftalık sürelerde kiraya verilmesi durumunda ise elde edeceğiniz gelirin
gayrimenkul sermaye iradı olarak vergilendirileceği tabiidir.
Ayrıca, ticari bir organizasyon gerektirmeyecek şekilde evinizi kiraya vermeniz halinde elde
edeceğiniz gayrimenkul sermaye iradıyla ilgili olarak binaların mesken olarak kiraya verimesinde
uygulanan istisnadan yararlanmanız mümkün bulunmaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
Vergi Dairesi Başkanı
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.