İnternet sitesi üzerinden aracılık hizmeti veren firmanın vergilendirilmesi ve belge düzeni.
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü
Sayı :11395140-019.01-1457 06/09/2013
Konu :İnternet sitesi üzerinden aracılık hizmeti
veren rmanın vergilendirilmesi ve belge
düzeni.
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, sahibi olduğunuz internet sitesi üzerinden başka rmaların konaklama,
kuaför, yemek vb. hizmetlerinin satışını yapacağınız, söz konusu hizmetleri satın alan müşterilerin cep telefonuna SMS
yoluyla kupon gönderileceğini, müşterilerin bu kuponlar ile ilgili hizmetten yararlanacağını, bu hizmetlere ilişkin
ödemelerin şirketinize ait POS cihazları kullanılmak suretiyle tahsil edileceğini, tahsil edilen hizmet bedelinden şirketinize
ait komisyon tutarı düşüldükten sonra bakiye kısmın müşteriye hizmeti sunan rmaya gönderileceğini belirterek;
- Yapılan bu işlemlerde belge düzeninin nasıl olacağı,
- Hizmeti pazarlanan rmaya komisyon faturası düzenlendikten sonra tüketiciye faturanın kim tarafından
düzenleneceği,
- Sitenize müşteri kazandıran üyelerinize ay sonlarında ciro üzerinden prim ödeneceği, hesaplara havale şeklinde
gönderilecek primler için gider pusulası mı düzenleneceği, banka dekontlarının yeterli olup olmayacağı,
- Sitenizden alım yapan müşterilere aldıkları hizmetin %10'u oranında diğer alışverişlerinde kullanmak üzere
hediye çeki verileceğini, bu işlemlerle ilgili olarak stopaj uygulayıp uygulanmayacağı,
hususlarında Başkanlığımızdan görüş talep ettiğiniz anlaşılmıştır.
I-KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinde, kurumlar vergisinin, mükelle erin bir hesap dönemi
içinde elde ettikleri sa kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı ve sa kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi
Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
Gelir Vergisi Kanununun 38 inci maddesinde, bilanço esasına göre ticari kazancın teşebbüsteki öz sermayenin
hesap dönemi sonundaki ve başındaki değerleri arasındaki müspet fark olduğu; bu dönem zarfında sahip veya
sahiplerce işletmeye ilave olunan değerlerin bu farktan indirileceği, işletmeden çekilen değerlerin ise farka ilave
olunacağı, ticari kazancın bu suretle tespit edilmesi sırasında, Vergi Usul Kanununun değerlemeye ait hükümleri ile bu
kanunun 40 ve 41 inci maddeleri hükümlerine uyulacağı hükümlerine yer verilmiştir.
Ticari kazancın tespitinde "dönemsellik" ve "tahakkuk esası" olmak üzere iki temel ilke geçerlidir. Tahakkuk esası
ilkesi, gelir veya giderin tahsil edildikleri ve ödendikleri döneme bakılmaksızın miktar ve mahiyet itibarıyla kesinleşmiş
olmasını ifade eder. Bu esas dikkate alındığında bir gelir unsurunun, mahiyet ve tutar itibarıyla kesinleştiği dönem
kazancının tespitinde dikkate alınması gerekmektedir. Bunun yanında bir faaliyetin ticari kazanç olarak
değerlendirilmesinde işin devamlılık kasıt ve niyetiyle yapılması da önem arz etmektedir.
Gelir Vergisi Kanununun 82 nci maddesinin birinci fıkrasının birinci bendinde belirtildiği üzere, arızî olarak ticarî
muamelelerin icrasından veya bu nitelikteki muamelelere tavassuttan elde edilen kazançlar arızi kazançtır. Aynı
maddenin ikinci fıkrası hükmü uyarınca, maddenin (1), (2), (3) ve (4) numaralı bentlerinde yazılı olan kazançlar (henüz
başlamamış olan ticarî, ziraî veya meslekî bir faaliyete hiç girişilmemesi ile ihale, artırma ve eksiltmelere iştirak
edilmemesi karşılığında elde edilen kazançlar hariç) toplamının 2013 yılı için 21.000 TL'lik kısmı gelir vergisinden
müstesnadır.
Diğer taraftan, Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında sayılanların bu fıkranın bentlerinde
yazılı ödemeleri avans olarak ödenenler de dahil olmak üzere nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak
sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapması gerekmektedir.
Bu hüküm ve açıklamalara göre;
- Başka rmalarca verilen hizmetlerin (konaklama, kuaför, yemek vb.) kupon düzenlenmek suretiyle internet
üzerinden satılmasına aracılık eden şirketinizin bu faaliyetine ilişkin olarak elde edilecek komisyon gelirlerinin tahakkuk
ettiği dönem itibarıyla kurum kazancınızın tespitinde dikkate alınması gerekmektedir.
- İnternet sitenize müşteri kazandırdığı için ay sonlarında hesaba havale şeklinde prim ödemesi yapacağınız üyenin
müşteri kazandırma faaliyetini arızi olarak yapmaları halinde elde edecekleri kazancın arızi ticari kazanç olarak
vergilendirilmesi gerekmekte olup, söz konusu ödemeler üzerinden vergi kesintisi yapılmayacaktır.
- Müşteri kazandıran üyenizin bu işi mutad meslek halinde veya süreklilik arz edecek şekilde yürütmesi halinde ise
elde edecekleri bu kazanç ticari kazancın genel hükümlerine göre vergilendirilmesi gerekmekte olup, söz konusu ödeme
üzerinden de şirketinizce vergi kesintisi yapılmayacaktır.
- İnternet sitenizden alım yapan müşterilere diğer alışverişlerinde kullanılmak üzere, aldıkları hizmet bedelinin
%10'u oranında sisteme kaydedilmek suretiyle Şirketiniz tarafından verilecek hediye çeki tutarlarının ticari kazancın elde
edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderler kapsamında değerlendirilerek ilgili dönem kurum kazancınızın
tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır.
- Söz konusu hediye çeki uygulamasında hediye çeki bedelleri üzerinden vergi kesintisi yapılmayacaktır.
II-VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN:
213 sayılı Vergi Usul Kanununun;
229 uncu maddesinde; "Fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı
göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır." ,
231 inci maddesinin 5 inci bendinde, "Fatura, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azamî yedi gün
içinde düzenlenir. Bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır.",
232 nci maddesinde, "Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak
mecburiyetinde olan çiftçiler:
1. Birinci ve ikinci sınıf tüccarlara;
2. Serbest meslek erbabına;
3. Kazançları basit usulde tespit olunan tüccarlara;
4. Defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilere;
5. Vergiden muaf esnafa.
Sattıkları emtia veya yaptıkları işler için fatura vermek ve bunlar da fatura istemek ve almak mecburiyetindedirler.
Yukarıdakiler dışında kalanların, birinci ve ikinci sınıf tüccarlar ile kazancı basit usulde tespit edilenlerden ve defter
tutmak mecburiyetinde olan çiftçilerden satın aldıkları emtia veya onlara yaptırdıkları iş bedelinin (2013 yılı) için 800 TL'yi
geçmesi veya bedeli 800 TL'den az olsa dahi istemeleri halinde emtiayı satanın veya işi yapanın fatura vermesi
mecburidir."
234 üncü maddesinde, "Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak
mecburiyetinde olan serbest meslek erbabının ve çiftçilerin: vergiden muaf esnafa yaptırdıkları işler veya onlardan satın
aldıkları emtia için tanzim edip işi yapana veya emtiayı satana imza ettirecekleri gider pusulası vergiden muaf esnaf
tarafından verilmiş fatura hükmündedir. Bu belge, birinci ve ikinci sınıf tüccarların, zâti eşyalarını satan kimselerden satın
aldıkları altın, mücevher gibi kıymetli eşya için de tanzim edilir.
Gider pusulası, işin mahiyeti, emtianın cins ve nev'i ile miktar ve bedelini ve iş ücretini ve işi yaptıran ile yapanın
veya emtiayı satın alan ile satanın adlarıyla soyadlarını (Tüzel kişilerde unvanlarını) ve adreslerini ve tarihi ihtiva eder ve
iki nüsha olarak tanzim ve bir nüshası işi yapana veya malı satana tevdi olunur. Gider pusulaları, seri ve sıra numarası
dahilinde teselsül ettirilir."
hükümleri yer almaktadır.
Buna göre;
- Müşterilerinize başka rmaların hizmetlerine ilişkin kuponları bedel karşılığında teslim ettiğinizde, tarafınızca bir
mal teslimi veya hizmet ifası söz konusu olmadığından müşteriler adına vergi mevzuatına göre belge
düzenlenmeyecektir. Ancak, kuponların süresinde kullanılmaması sebebiyle bedelin tarafınızda kaldığı durumlarda gelir
yazılacak bu tutar için müşteri adına fatura düzenlemeniz mümkündür.
- Şirketiniz tarafından internet ortamında verilen söz konusu hizmetler karşılığında üye işyerlerinden alınan
komisyon tutarları üzerinden, şirketinizce hizmetin yapıldığı tarihten itibaren yedi gün içinde, kuponların kullanılıp
kullanılmadığına bakılmaksızın, üye işyerleri adına fatura düzenlemeniz gerekmektedir.
- Müşterilerin internet sitenizden satın aldığı kuponları kullanmak suretiyle anlaşmalı işyerlerinden mal veya
hizmet satın almaları halinde, işyerlerince müşterilere yapılan teslim ve hizmetler için müşteri adına fatura veya ödeme
kaydedici cihaz şi düzenlenmesi gerekmektedir.
- İnternet üzerinden yapılan satışlarda sitenize müşteri kazandıran üyelerinize ay sonlarında yapılacak prim
ödemeleri için; prim ödemesi yapılan üyenin vergi mükelle olması durumunda şirketiniz adına fatura düzenlenmesi,
vergi mükelle olmaması durumunda ise şirketiniz tarafından gider pusulası düzenlenmesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu illeriniz dolayısıyla vergi tarh
edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.