İnternet üzerinden satışlarda belge düzeni ve e-arşiv faturasında yer alan tutarların gider olarak gösterilip gösterilemeyeceği.

T.C.

HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı

Gelir Kanunları Gelir ve Kurumlar Vergileri Grup Müdürlüğü

 

 

 

Sayı

:

 

14.12.2023

Konu

:

İnternet üzerinden satışlarda belge düzeni ve e-arşiv faturasında yer alan tutarların gider olarak gösterilip gösterilemeyeceği.

 

         

 

 

 

 

 

İlgi

:

….

 

 

İlgide kayıtlı özelge talep formunda,

 

- Şirketinizin …. Müdürlüğünün … vergi kimlik numaralı mükellefi …. Şti.'den yapmış olduğu mal alışına istinaden firmanız adına düzenlenen e-arşiv faturasında vergi kimlik numaranız yerine …. numarasına yer verildiği,

 

- Bu durumun anılan firmanın satışlarının nihai tüketicilere olması nedeniyle sistemlerinin kurumsal müşterilere satışları desteklemediğinden kaynaklandığı

 

belirtilmiş olup firmanız adına düzenlenen e-arşiv faturasında yer alan tutarların gider olarak gösterilip gösterilemeyeceği ile satın alınan mala ilişkin KDV'nin indirim konusu yapılıp yapılamayacağı hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

 

 

VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN:

 

213 sayılı Vergi Usul Kanununun;

 

- 3 üncü maddesinin (B) fıkrasında, "B) İspat: Vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti esastır.

 

Vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti yemin hariç her türlü delille ispatlanabilir. Şu kadar ki, vergiyi doğuran olayla ilgisi tabii ve açık bulunmayan şahit ifadesi ispatlama vasıtası olarak kullanılamaz.

 

İktisadi, ticari ve teknik icaplara uymayan veya olayın özelliğine göre normal ve mutad olmayan bir durumun iddia olunması halinde ispat külfeti bunu iddia eden tarafa aittir.",

 

- 227 nci maddesinin birinci fıkrasında, "Bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça, bu Kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburidir.",

 

- 229 uncu maddesinde, "Fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır.",

 

- 230 uncu maddesinde, "Faturada en az aşağıdaki bilgiler bulunur:

 

1. Faturanın düzenlenme tarihi, seri ve sıra numarası;

 

2. Faturayı düzenleyenin adı, varsa ticaret unvanı, iş adresi, bağlı olduğu vergi dairesi ve hesap numarası;

 

3. Müşterinin adı, ticaret unvanı, adresi, varsa vergi dairesi ve hesap numarası;

 

4. Malın veya işin nevi, miktarı, fiyatı ve tutarı;

 

5. Satılan malların teslim tarihi ve irsaliye numarası...",

 

- 231 inci maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinde, "Bu Kanunun 232 nci maddesinin birinci fıkrasına göre fatura düzenlemek zorunda olanlar, müşterinin adı ve soyadı ile bağlı olduğu vergi dairesi ve hesap numarasının doğruluğundan sorumludur. (Ancak bu sorumluluk, aynı maddenin 2 nci fıkrasının uygulandığı halleri kapsamaz.) Fatura düzenleyenin istemesi halinde müşteri kimliğini ve vergi dairesi hesap numarasını gösterir belgeyi ibraz etmek zorundadır.",

 

- 232 nci maddesinin birinci fıkrasında, "Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçiler:

 

1. Birinci ve ikinci sınıf tüccarlara;

 

2. Serbest meslek erbabına;

 

3. Kazançları basit usulde tespit olunan tüccarlara;

 

4. Defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilere;

 

5. Vergiden muaf esnafa

 

Sattıkları emtia veya yaptıkları işler için fatura vermek ve bunlar da fatura istemek ve almak mecburiyetindedirler."

 

hükümlerine yer verilmiştir.

 

Yukarıda yer alan Kanun hükümlerinden de anlaşılacağı üzere, anılan Kanunun 232 nci maddesi uyarınca fatura düzenlemek ve almak zorunda olan mükellefler, münhasıran bu maddenin birinci fıkrasında sayılanlara düzenledikleri faturalarda, müşterinin ad ve soyadı ile bağlı olduğu vergi dairesi ve hesap numarasının doğruluğundan sorumludurlar. Bu itibarla, anılan Kanunun 232 nci maddesinin birinci fıkrasında sayılanlara fatura düzenlenmesi halinde, bu belgelerde vergi kimlik numarası veya T.C. Kimlik numarası bilgisine yer verilmesi zorunludur. Ancak, bu belgelerin mezkur fıkrada sayılmayanlara, örneğin nihai tüketicilere düzenlenmesi halinde vergi kimlik numarası veya T.C. Kimlik numarası bilgisine yer verilme zorunluluğu bulunmamaktadır.

 

Buna göre, somut durumda, şirketiniz tarafından internet üzerinden satın alınan mallara ilişkin olarak şirketiniz adına düzenlenen faturada, şirketinizin vergi kimlik numarasına yer verilmesi gerekmekte olup, bu bilginin eksik olduğu söz konusu fatura vergi kanunları bakımından hiç düzenlenmemiş sayılmaktadır. Ancak, bu durum, düzenlenmemiş sayılan faturanın gerçek bir işleme dayanmadığı, işlemi doğru bir şekilde yansıtması koşuluyla faturada yazılı işlemin gerçekleşmediği anlamına gelmeyeceği gibi, faturaya konu işlemin tevsikinde kullanılmasına da engel teşkil etmemektedir.

 

   KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:

 

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun "Safi kurum kazancı" başlıklı 6 ncı maddesinde; kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı ve safi kurum kazancının tespitinde, Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır.

 

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 37 nci maddesinde, her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançların ticari kazanç olduğu belirtilmiş; 38 inci maddesinin birinci fıkrasında da,

 

"Bilanço esasına göre ticari kazanç, teşebbüsteki öz sermayenin hesap dönemi sonunda ve başındaki değerleri arasındaki müspet farktır. Bu dönem zarfında sahip veya sahiplerce:

 

1-İşletmeye ilave olunan değerler bu farktan indirilir;

 

2-İşletmeden çekilen değerler ise farka ilave olunur.

 

Ticari kazancın bu suretle tesbit edilmesi sırasında, Vergi Usul Kanununun değerlemeye ait hükümleri ile bu kanunun 40 ve 41 inci maddeleri hükümlerine uyulur."

 

hükümlerine yer verilmiştir.

 

Bir masrafın genel gider altında gider yazılabilmesi için; harcamanın yapılmış olması, harcama ile iş arasında açık ve güçlü bir illiyet bağı bulunması, giderin keyfi olmaması yani kazancın elde edilmesi için mecburi olarak yapılması, yapılan gider karşılığında gayrimaddi bir kıymet iktisap edilmemiş olması ve maliyete dahil edilecek giderlerden olmaması ile harcamanın işin önemi ölçüsünde yapılmış olması gerekmektedir.

 

Bu hüküm ve açıklamalara göre; …. Şti tarafından Şirketinize yapılan satışlara ilişkin olarak düzenlenen e-arşiv faturasında belirtilen tutarın, yapılan işin mahiyetine uygun olması, iş hacmi ile mütenasip olması ve Vergi Usul Kanunu hükümlerine uygun tevsik edici belgelerle belgelendirilmesi şartıyla Şirketinizin kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır.

 

   KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:

 

3065 sayılı KDV Kanununun;

 

1/1 inci maddesinde, ticari, sınai, zirai ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde Türkiye'de yapılan teslim ve hizmetlerin KDV ye tabi olduğu,

 

10/a maddesinde; malın teslimi veya hizmetin yapılmasıyla, 10/b maddesinde, malın tesliminden veya hizmetin yapılmasından önce fatura veya benzeri belgeler verilmesi halinde, bu belgelerde gösterilen miktarla sınırlı olmak üzere fatura veya benzeri belgelerin düzenlenmesiyle, 10/c maddesinde kısım kısım mal teslimi veya hizmet yapılması mutad olan veya bu hususlarda mutabık kalınan hallerde, her bir kısmın teslimi veya bir kısım hizmetin yapılmasıyla; vergiyi doğuran olayın meydana geleceği,

 

29/1 inci maddesinde, mükelleflerin yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan KDV'den, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça, faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen KDV'yi indirebilecekleri,

 

29/3 üncü maddesinde, indirim hakkının vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılını takip eden takvim yılı aşılmamak şartıyla, ilgili vesikaların kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde kullanılabileceği,

 

34/1 inci maddesinde, yurt içinden sağlanan veya ithal olunan mal ve hizmetlere ait KDV'nin, alış faturası veya benzeri vesikalar ve gümrük makbuzu üzerinde ayrıca gösterilmek ve bu vesikalar kanuni defterlere kaydedilmek şartıyla indirilebileceği

 

hüküm altına alınmıştır.

 

Buna göre, ….. Şti. tarafından e-fatura kullanıcısı Şirketinize, e-fatura yerine e-arşiv faturası düzenlenmesi, fatura içeriği mal tesliminin yapılmadığı anlamına gelmemekte, KDV açısından vergiyi doğuran olay gerçekleşmektedir. Bu sebeple söz konusu e-arşiv faturada yer alan KDV'nin, vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılını takip eden takvim yılının aşılmaması kaydıyla e-arşiv faturanın kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.

 

Bilgi edinilmesini rica ederim.