İnternet üzerinden verilen aracılık ve müzayede hizmetlerinde KDV uygulaması ve belge düzeni hk.
Özelge: İnternet üzerinden verilen aracılık ve müzayede
hizmetlerinde KDV uygulaması ve belge düzeni hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.34.17.01-KDV.1-2495
Tarih:
09/08/2012
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Katma Değer Vergisi Grup Müdürlüğü
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.17.01-KDV.1-2495 09/08/2012
Konu : İnternet üzerinden verilen aracılık ve müzayede
hizmetlerinde KDV uygulaması ve belge düzeni
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, internet üzerinden başkalarına ait 2. el ürünlerin satışını
yaparak aracılık hizmeti vereceğiniz belirtilerek, bu işlemlerde vergi uygulaması ve belge düzeni
konusunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 227 nci maddesinin birinci fıkrasında; "Bu kanunda aksine hüküm
olmadıkça bu kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan
kayıtların tevsiki mecburidir." hükmüne yer verilmiştir.
Mezkur Kanunun 229 uncu maddesinde; faturanın, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında
müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından
müşteriye verilen ticari vesika olduğu, 231 inci maddesinin (5) numaralı bendinde; faturanın malın
teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami 7 gün içinde düzenleneceği, bu süre
içerisinde düzenlenmemiş olan faturaların hiç düzenlenmemiş sayılacağı, 232 nci maddesinde ise,
birinci ve ikinci sınıf tüccarların, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak
mecburiyetinde olan çiftçilerin, birinci ve ikinci sınıf tüccarlara, serbest meslek erbabına,
kazançları basit usulde tespit olunan tüccarlara, defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilere,
vergiden muaf esnafa sattıkları emtia veya yaptıkları işler için fatura vermek ve bunların da fatura
istemek ve almak mecburiyetinde oldukları hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunun 234 üncü maddesinde; birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit
edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan serbest meslek erbabının ve çiftçilerin, vergiden
muaf esnafa yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları emtia için tanzim edip işi yapana veya
emtiayı satana imza ettirecekleri gider pusulasının vergiden muaf esnaf tarafından verilmiş fatura
hükmünde olduğu belirtilmiştir.
Buna göre,
- Firmanızın vergi mükellefi olmayan kişilere ait ikinci el ürünlerin satışına aracılık etmesi nedeniyle
hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde komisyon faturası düzenlemesi,
- İkinci el ürünü satan kişinin vergi mükellefi olmaması, alıcının vergi mükellefi olması halinde,
alıcının gider pusulası düzenleyerek ürünü satan kişiye imzalattırması ve bir nüshasını bu kişiye
vermesi
gerekmektedir.
Öte yandan, vergi mükellefi olmayan kişiler arasında yapılan ikinci el ürünlerin alım satımlarındaherhangi bir belge düzenlenmesine gerek bulunmamaktadır.
Ayrıca, ikinci el ürünleri internet üzerinden satan kişilerin bu faaliyetleri dolayısıyla, adlarına
mükellefiyet tesis edilmesi gerekmesi halinde bu kişilerin yapmış oldukları satışlar dolayısıyla Vergi
Usul Kanununun defter tutma, belge düzenleme ve diğer hükümlerine tâbi olacakları tabiidir.
Ayrıca, ikinci el ürünleri internet üzerinden satan kişilerin ürün satışlarını süreklilik arz edecek
şekilde yapmaları halinde, bu kişiler adına mükellefiyet tesis edilerek elde ettikleri gelirin Gelir
Vergisi Kanununun gerçek usulde ticari kazanca ilişkin hükümleri çerçevesinde vergilendirileceği
tabiidir.
KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun 1/1. maddesinde, Türkiye'de ticari, sınaî, zirai faaliyet ve
serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin, 1/3-d maddesinde müzayede
mahallerinde yapılan satışların KDV'ye tabi olduğu hükme bağlanmıştır.
KDV oranları, KDV Kanununun 28 inci maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak 30.12.2007 tarih ve
26742 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2007/13033sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile
Kararnameye ekli I sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için %1, II sayılı listede yer alan teslim
ve hizmetler için %8, bu listelerde yer almayan vergiye tabi işlemler için % 18 olarak tespit
edilmiştir.
Müzayede mahallinde yapılan satışların KDV karşısındaki durumuna ilişkin 1, 15 ve 45 Seri No.lu
KDV Genel Tebliğlerinde gerekli açıklamalar yapılmıştır.
1 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin I/B-6 bölümünde "Kanuna göre müzayede mahallerinde açık
artırma suretiyle yapılan satışlar ile gümrük depolarında tasfiye amacıyla yapılan satışlar da vergiye
tabi tutulacaktır. Bu arada müzayede yapılan yerin münhasıran müzayede yapımına tahsis edilmiş
olup olmaması durumu değiştirmeyecektir. Bu tür satışlarda vergi kesin satış bedeli üzerinden
hesaplanacaktır. Verginin mükellefi bu satışları düzenleyen özel veya resmi kişi ve kuruluşlardır."
açıklaması yer almaktadır.
15 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin 1-Müzayede Mahallinde Yapılan Satışlar başlıklı bölümünde ise
uygulamanın usul ve esasları aşağıdaki şekilde belirlenmiştir.
"1. KDV Kanununun 1/3-d maddesine göre, cebri icra, izale-i şüyu, ipoteğin paraya çevrilmesi,
tasfiye gibi nedenlerle müzayede mahallerinde yapılan açık artırma, pazarlık ve diğer şekillerdeki
satışlar KDV'ye tabi bulunmaktadır. Ancak sözü edilen Kanunun istisna maddelerine ilişkin
hükümlerinin bu satışlar için de geçerli olacağı tabiidir.
2. Bu satışlarda vergiyi doğuran olay, satışın yapılığı tarihte vuku bulmaktadır. Verginin mükellefi
satışları düzenleyen özel ve resmi kişi ve kuruluşlar olup, KDV Kanununun 23/d maddesi hükmüne
göre satılan malın kesin satış bedeli KDV'nin matrahı olacaktır. Ancak izale-i şüyu çerçevesinde
yapılan satışlarda alıcının hissedarlardan biri olması halinde hissesi, bu hisse için mülkiyet devri söz
konusu olmadığından matrahtan indirilecektir.
3. Müzayede mahallinde yapılan satışlarda giderler dolayısıyla ödenen vergiler, malın kesin satış
bedeli üzerinden hesaplanan vergiden indirilemeyecek, ancak müzayedeyi düzenleyenin komisyonu
üzerinden hesaplanan KDV'den indirilebilecektir. Bir komisyon söz konusu değilse, yüklenilen
vergiler masraf unsuru olarak dikkate alınacaktır.
...
5. Müzayede mahallinde yapılan satışlarda, satışın herhangi bir sebeple gerçekleşmemesi halinde
vergi tahakkuk ettirilmeyecek, tahakkuk ettirilen vergi terkin edilecektir."
Buna göre, Müzayedenin varlığı için fiziki bir mekânın bulunması zorunlu olmadığından, gereklişartların oluşması halinde sanal ortamdaki açık artırma suretiyle yapılan satışlar da müzayede
mahallinde yapılan satışlar kapsamında değerlendirilmektedir. Dolayısıyla, internet sitesinin
münhasıran müzayede yapımına tahsis edilmiş olup olmaması, burada açık artırma suretiyle yapılan
satışların ticari nitelik taşıyıp taşımaması, devamlılık arz edip etmemesi vergilendirmeye etki
etmemektedir.
Bu açıklamalar çerçevesinde, internet sitesinden yapılan satışlarla ilgili olarak aşağıdaki şekilde
hareket edilmesi gerekmektedir.
1. İnternet sitesinde açık artırma fiyatlı satış yöntemi ile yapılan satışlar Kanunun 1/3-d maddesi
uyarınca KDV'ye tabi olacaktır. Satışın yapıldığı tarihte vergiyi doğuran olay meydana
geleceğinden, bu tarih itibariyle tarafınızca kesin satış bedeli üzerinden eşyanın tabi olduğu oranda
KDV hesaplanarak beyan edilecektir.
Diğer taraftan, firmanızın bu satışlara aracılık ettiği kişilere düzenlediği komisyon faturalarında
genel esaslara göre KDV hesaplanıp beyan edilecektir. Firmanın genel giderler dolayısıyla ödediği
KDV, söz konusu satışa ilişkin KDV'den indirilemeyecek ancak komisyon bedeli üzerinden
hesaplanan KDV'den indirebilecektir.
2. Satışa konu ürünlerin KDV mükellefiyeti bulunmayan satıcılar tarafından internet siteniz aracılığı
ile sabit fiyat yöntemi kullanılarak arızi şekilde yapılan satışlar ticari bir nitelik taşımayacağından
KDV'ye tabi olmayacak, ancak internet siteniz aracılığıyla yapılan bu satışlara ilişkin firmanız
tarafından aracılık edilenlere düzenlenen komisyon faturalarında genel oranda (% 18) KDV
hesaplanarak beyan edilecektir.
Diğer taraftan, süreklilik arz eden ve satıcılara tacir sıfatını kazandıracak boyuttaki satışların
KDV'ye tabi olacağı ve bu satışlara ilişkin KDV'nin satıcılar tarafından genel esaslara göre beyan
edileceği tabiidir.
Öte yandan, KDV mükelleflerinin internet siteniz aracılığı ile sabit fiyat yöntemini kullanarak
yaptıkları ürün satışları KDV'ye tabi olacak, hesaplanan KDV bu mükellefler tarafından beyan
edilecektir.
Yine, internet siteniz aracılığıyla yapılan bu satışlara ilişkin firmanız tarafından aracılık edilenlere
düzenlenen komisyon faturalarında genel oranda (% 18) KDV hesaplanarak beyan edileceği tabiidir.
3. Açık artırma fiyatlı satış yöntemiyle satışa sunulan ürünün hemen al seçeneğinin kullanılarak
satılması halinde bu işlem sabit fiyatlı bir satışa dönüşeceğinden, söz konusu satış arızi nitelik
taşıması kaydıyla KDV'ye tabi tutulmayacak, ticari mahiyetteki satışlar ise genel hükümler
çerçevesinde KDV ye tabi olacaktır.
Hemen al seçeneği olan ve açık artırma fiyatlı satış yöntemiyle satışa sunulan bir ürünün hemen al
seçeneği kullanılmadan açık artırma sonucu belirlenen fiyattan satılması halinde ise, bu satış işlemi
Kanunun 1/3-d maddesi kapsamında değerlendirilecektir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.