İntifa hakkına konu gayrimenkulün kiralanması ve Emlak Vergisinin kim tarafından ödeneceği hk.

Özelge: İntifa hakkına konu gayrimenkulün kiralanması ve
Emlak Vergisinin kim tarafından ödeneceği hk.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.34.18.01-006.01-1539
Tarih: 
08/09/2011
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü
 
   
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.18.01-006.01-1539 08/09/2011
Konu : İntifa hakkına konu gayrimenkulün kiralanması ve Emlak  
Vergisinin kim tarafından ödeneceği hk.
 
İlgide kayıtlı özelge talep formunda; 2009 yılında 2 aylık kira geliri elde edildiği halde kiracının 12
aylık vergi kesintisi yatırdığı taşınmaza ait 2009 yılı için ödenecek vergiden söz konusu vergi
kesintisinin ne kadarının mahsup edileceği, 2009 yılı için mahsup edilmeyen kesintinin 2010 yılı
vergisinden mahsup edilip edilemeyeceği; % 72 si size ait olmak üzere kendi gelirlerinden dolayı
gelir vergisi mükellefi olan 2 aile üyesiyle birlikte ortak olduğunuz bu taşınmazda 16/6/2009
tarihinde  adınıza intifa hakkı tesis ettirdiğiniz belirtilerek, kira gelirleri ile ilgili gelir vergisi
beyannamesinin hangi mükellefler tarafından verileceği hususu ile söz konusu taşınmazın emlak
vergisinin intifa hakkı sahibi tarafından mı, yoksa malik tarafından mı ödeneceği hususundaki
tereddütleriniz hakkında Başkanlığımız görüşü sorulmaktadır. 
1. Emlak Vergisi Yönünden
1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun "Mükellef" başlıklı 3 üncü maddesinde, bina vergisini, binanın
malikinin, varsa intifa hakkı sahibinin, her ikisi de yoksa binaya malik gibi tasarruf edenlerin
ödeyeceği hükme bağlanmıştır.
Bu hükme göre, bir binanın intifa hakkına sahip olunması halinde malik değil, intifa hakkı sahibi
emlak vergisi mükellefi olmaktadır. Bu nedenle, gayrimenkulün intifa hakkına sahip olanın emlak
vergisini ödemesi gerekmektedir.
1319 sayılı Kanunun 33/6 ncı maddesinde bir bina veya arazi mükellefinin değişmesi vergi değerini
tadil eden sebep sayılmış; 23/b maddesinde bu Kanunun 33 üncü maddesinde (8 numaralı fıkra
hariç) yazılı vergi değerini tadil eden sebeplerin doğması halinde değişikliğin vuku bulduğu bütçe
yılı içerisinde emlakın bulunduğu yerdeki ilgili belediyeye emlak vergisi bildirimi verileceği; 9/a
maddesinde bina vergisi mükellefiyetinin 33 üncü maddenin (1) ilâ (7) numaralı fıkralarında yazılı
vergi değerini tadil eden sebeplerin doğması halinde bu değişikliklerin vuku bulduğu tarihi takip
eden bütçe yılından itibaren başlayacağı hükme bağlanmıştır.
Bu hükümler uyarınca, daha önce %72 sinin emlak vergisi mükellefi olunan işyerinde 16/6/2009
tarihinde  intifa hakkı tesis edilmekle intifa hakkı sahibi 2010 yılından itibaren bu işyerinin
tamamının emlak vergi mükellefi olmaktadır.
Bu itibarla, 16/6/2009 tarihinde intifa hakkı tesis edilen söz konusu işyeri için intifa hakkı sahibi
tarafından ilgili belediyeye 31/12/2009 tarihine kadar emlak vergisi bildirimi verilmesi ve 2010
yılından itibaren bu bildirim üzerine tahakkuk edecek emlak vergisinin ödenmesi gerekmektedir.  
2. Gelir Vergisi Yönünden
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde; hangi mal vehakların sahiplerinin,mutasarrıflarının, zilyetlerinin, irtifak ve intifa hakkı sahiplerinin veya kiracıları tarafından kiraya
verilmesinden elde edilen iratlarının gayrimenkul sermaye iradı olduğu sayılmak suretiyle
açıklanmış olup "gayrisafi hasılat" başlıklı 72  nci maddesiyle de gayrimenkul sermaye iratlarında,
gayrisafi hasılatın 70 inci maddede yazılı mal ve hakların kiraya verilmesinden bir takvim yılı içinde
o yıla veya geçmiş yıllara ait olarak nakden veya aynen tahsil edilen kira bedellerinin tutarı olduğu,
gayrimenkul sermaye iradı sahipleri için, ıttıla hasıl etmeleri kaydıyle, namlarına, kamu
müesseselerine, icra dairesine, bankaya, notere veya postaya para yatırılmasının tahsil hükmünde
olduğu hüküm altına alınmıştır.
Diğer taraftan, 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun "İntifa Hakkı ve Diğer İrtifak Hakları" başlıklı 2
nci ayrımında yer alan 794 üncü maddesinde, intifa hakkının, taşınırlar, taşınmazlar, haklar veya bir
malvarlığı üzerinde kurulabileceği, aksine düzenleme olmadıkça bu hakkın, sahibine, konusu
üzerinde tam yararlanma yetkisi sağlayacağı; 795 inci maddesinde, intifa hakkının, taşınırlarda
zilyetliğin devri, alacaklarda alacağın devri, taşınmazlarda tapu kütüğüne tescil ile kurulacağı,
taşınır ve taşınmazlarda intifa hakkının kazanılması ve tescilinde, aksine düzenleme olmadıkça,
mülkiyete ilişkin hükümlerin uygulanacağı; 803 üncü maddesinde, intifa hakkı sahibinin, hakkın
konusu olan malı zilyetliğinde bulundurma, yönetme, kullanma ve ondan yararlanma yetkilerine
sahip olduğu belirtilmiştir.
Bu hükümlere göre, intifa hakkına konu gayrimenkulün kiralanması karşılığında elde edilen
gayrimenkul sermaye iradının intifa hakkı sahipleri tarafından beyan edilmesi gerekmektedir.
193 sayılı Kanunun 86 ncımaddesinde, "Aşağıda belirtilen  gelirler için yıllık beyanname verilmez,
diğer gelirler için beyanname verilmesi halinde bu gelirler beyannameye dahil edilmez."
denilmişolup;
"1. Tam mükellefiyette;
...
c) Vergiye tâbi gelir toplamının [(a) ve (b) bentlerinde belirtilenler hariç] 103 üncü maddede yazılı
tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı aşmaması koşuluyla, Türkiye'de tevkifata tâbi
tutulmuş olan; birden fazla işverenden elde edilen ücretler, menkulsermaye iratları ve gayrimenkul
sermayeiratları" için de beyanname verilmeyeceği hükmü amirdir.
 
Yine aynı Kanunun 121 inci maddesinde ise, yıllık beyannamede gösterilen gelire dahil kazanç ve
iratlardan bu kanuna göre kesilmiş bulunan vergilerin, beyanname üzerinden hesaplanan gelir
vergisinden mahsup edileceği, hükmü mevcuttur.
Diğer taraftan, 252 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği'nin "tevkif yoluyla kesilen vergilerin
mahsup ve iadesinin, beyanname üzerinden hesaplanan vergiye mahsubu"na dair açıklamaların
yapıldığı 1.2.Bölümünde, "Yıllık beyanname ile beyan edilen gelir veya kurum kazancı üzerinden
hesaplanan vergiden yıl içinde tevkif yoluyla kesilen vergiler mahsup edilir. Mahsup işleminin
yapılabilmesi için, tevkif yoluyla kesilen verginin beyannameye dahil edilen gelir veya kazanca
ilişkin olması gerekir." denilmiştir.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, 2009 yılında tahsil edilen iki aylık kira gelirinin hisselerine düşen
tutarların varsa diğer gelirleri ile birlikte Gelir Vergisi Kanununun 86 ncı maddesine göre 2009 yılı
için belirlenen (22.000,00 TL) haddin üzerinde olması halinde beyan edilmesi gerekeceği gibi, söz
konusu tahsil edilen iki aylık kira üzerinden yapılan stopajın mahsubu mümkün olabilecektir.
Ayrıca, 2009 yılında tahsil edilemeyen kira tutarlarının tahsil edildiği yılın geliri olarak beyan
edilmesi gerekmekte olup bu kiralar üzerinden yapılan stopajlar da beyan edilen dönemde mahsup
edilecektir.
Öte yandan, söz konusu gayrimenkule ilişkin olarak intifa hakkının alındığı 16/6/2009 tarihindenönce elde edilen kira gelirlerinin üç ortak tarafından hisseleri oranında beyan edilmesi ve
vergilendirilmesi gerekmektedir. 16/6/2009 tarihinden sonra ise intifa hakkına sahip olan kişi
tarafından beyan edilerek vergilendirilmesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
 
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.