İpotek tesisi işleminde damga vergisi ve harç uygulaması hk.
Özelge: İpotek tesisi işleminde damga vergisi ve harç
uygulaması hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.34.18.01-003.01-277
Tarih:
26/07/2010
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.18.01-003.01-277 26/07/2010
Konu : Tapu Harcı
İlgide kayıtlı özelge başvuru formunun incelenmesinden, ... Ltd. Şti.'nin borcuna karşılık ... lehine ...
adına kayıtlı ... Mahallesi ... ada, ... parselde kayıtlı taşınmaz üzerine tapuda yapılan ipotek tesisi
işleminden ne şekilde damga vergisi ve harç aranılması gerektiği hususunda Başkanlığımızdan
görüş talep edildiği anlaşılmıştır.
HARÇLAR KANUNU YÖNÜNDEN:
Bilindiği gibi, 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (4) sayılı tarifenin 7/a maddesinde, ipotek
tesisinde, ipotekle sağlanan borç miktarı üzerinden (2009 yılı için) binde 3,6 oranında harç
aranılacağı hükme bağlanmıştır.
Öte yandan, 492 sayılı Harçlar Kanununun 58/b bendi uyarınca ipotek tesisinde harcı, ipoteği tesis
edenlerin ödemesi gerekmektedir. Burada "ipoteği tesis edenler" ifadesinden; bir borca karşılık,
borcun teminatını teşkil etmek üzere alacaklıya karşı tapuda gayrimenkul üzerine ipotek tesis eden
borçlunun anlaşılması gerekir.
Buna göre, ... Ltd. Şti.'nin ... olan borcunun teminat altına alınmasına yönelik olarak ...'a ait söz
konusu gayrimenkuller üzerine tapuda tesis olunan ipoteğe ait harcın gayrimenkulün malikinden
aranılmasında Kanun hükümlerine aykırı bir husus bulunmamaktadır.
DAMGA VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:
Bilindiği üzere, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı
tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olduğu; 3 üncü maddesinde, damga vergisi
mükellefinin kağıtları imza edenler olduğu; 24 üncü maddesinde, birden fazla kişi tarafından imza
edilen kağıtlara ait vergi ve cezanın tamamından imza edenler müteselsilen sorumlu olduğu, bunlar
arasında vergiden müstesna olanların bulunması damga vergisinin noksan ödenmesini
gerektirmeyeceği, damga vergisinden muaf kuruluşlarca kişilerin anılan Kanuna ekli (1) sayılı
tabloda yer alan işlemleriyle ilgili olarak düzenlenen ve sadece bu kurumların imzasını taşıyan
kağıtlara ait verginin tamamının kişiler tarafından ödeneceği, ancak bu kağıtlara ait verginin hiç
ödenmemesi veya noksan ödenmesi halinde vergi ve cezanın tamamından kişilerle birlikte
kurumlarında müteselsilen sorumlu olacağı; Kanuna ekli (2) sayılı tablonun "V. Kurumlarla ilgili
kağıtlar" başlıklı bölümünün 17 nci fıkrasında ise genel menfaatlere yararlı derneklerin her türlü
işlemlerinde düzenlenen ve Damga Vergisi bu teşekküller tarafından ödenmesi gereken kağıtların
damga vergisinden istisna olduğu hüküm altına alınmıştır.
1606 sayılı Bazı Dernek Ve Kurumların Bazı Vergilerden, Bütün Harç ve Resimlerden Muaf
Tutulmasına İlişkin Kanunun 1 inci maddesinde sayılan kurum, dernek ve vakıfların kendilerine
terettüp eden vergi, harç ve resim mükellefiyetinin kurumlara ait olduğu hallerde bütünvergilerden, harçlardan, resimlerden, hisse ve fonlardan muaf olduğu hükme bağlanmıştır.
Ayrıca 5253 sayılı Dernekler Kanununun 27 nci maddesinde kamu yararına çalışan derneklerin
tespiti düzenlenmiş olup ... de, kamuya yararlı dernekler arasında sayılmıştır.
Buna göre, genel menfaatlere yararlı dernekler arasında sayılan ... 488 sayılı Damga Vergisi
Kanununa ekli (2) sayılı tablonun V/17 fıkrası ile 1606 sayılı Kanun uyarınca muafiyeti
bulunduğundan, ... ile kişiler arasında düzenlenen ipotek işlemine ilişkin olarak düzenlenen ipotek
sözleşmesine ait damga vergisinin kişiler tarafından ödenmesi gerekmektedir. Ancak, bu kağıtlara
ait verginin ödenmemesi veya noksan ödenmesi halinde vergi ve cezanın tamamından kişilerle
birlikte adı geçen dernek müteselsilen sorumlu tutulacaktır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
Vergi Dairesi Başkanı a.
Grup Müdürü V.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.