İrsaliyeli fatura düzenlenen işlemlerde ayrıca sevk irsaliyesi ve fatura düzenlenip düzenlenmeyeceği hk.
Özelge: İrsaliyeli fatura düzenlenen işlemlerde ayrıca sevk
irsaliyesi ve fatura düzenlenip düzenlenmeyeceği hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.10.15.02-2010-VUK-127-890-1
Tarih:
03/01/2012
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
BALIKESİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
MÜKELLEF HİZMETLERİ GRUP MÜDÜRLÜĞÜ
Sayı : B.07.1.GİB.4.10.15.02-2010-VUK-127-890-1 03/01/2012
Konu : İRSALİYELİ FATURA
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, ... işinden dolayı İlimiz .....Vergi Dairesi
Müdürlüğünün ....... T.C. kimlik numarasında kayıtlı mükellef olduğunuz, ... yapmaya giderken
imalathanenizde yeteri kadar hamur hazırlayıp bunun yanında ... yapımında kullanılacak ocak, tüp,
yağ gibi malzemeleri de aracınıza yükleyerek irsaliyeli faturayı düzenlediğiniz, öte yandan tüpün
arızalı çıkabileceği veya yağın araçtan indirilirken dökülebileceği gibi gerekçelerle bu tür
malzemeleri aracınıza birer adet fazla koyduğunuz, ancak Başkanlığımız denetim elemanlarınca
aracınızdaki tüm malları gösterir sevk irsaliyesi düzenlemenizin istenildiği belirtilerek, irsaliyeli
fatura düzenlediğinizden dolayı ayrıca sevk irsaliyesi ve fatura da düzenlemeniz gerekip
gerekmediğinin bildirilmesi istenilmektedir.
Bilindiği üzere, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 229 uncu maddesinde; "Fatura, satılan
emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan
veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır.", 230 uncu maddesinin birinci
fıkrasının 5 numaralı bendinde ise; malın alıcıya teslim edilmek üzere satıcı tarafından taşındığı
veya taşıttırıldığı hallerde satıcının, teslim edilen malın alıcı tarafından taşınması veya taşıttırılması
halinde alıcının, taşınan veya taşıttırılan mallar için sevk irsaliyesi düzenlenmesi ve taşıtta
bulundurulmasının şart olduğu, malın, bir mükellefin birden çok iş yerleri ile şubeleri arasında
taşındığı veya satılmak üzere bir komisyoncu veya diğer bir aracıya gönderildiği hallerde de, malın
gönderen tarafından sevk irsaliyesine bağlanması gerektiği, bu bentte yazılı irsaliyeler hakkında
fiyat ve bedel ile ilgili bilgiler hariç olmak üzere, bu madde hükmü ile 231 inci madde hükmü
uygulanacağı ve irsaliyelerde malın nereye ve kime gönderildiği ayrıca belirtileceği hüküm altına
alınmıştır.
Kanunun 231 inci maddenin birinci fıkrasının 5 numaralı bendinde faturanın, malın teslimi
veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenleneceği, bu süre içerisinde
düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılacağı hükmü bulunmaktadır.
Mezkur Kanunun "Fatura Kullanma Mecburiyeti" başlıklı 232 nci maddesinin birinci
fıkrasında; birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak
mecburiyetinde olan çiftçilerin birinci ve ikinci sınıf tüccarlara; serbest meslek erbabına; kazançları
basit usulde tespit olunan tüccarlara; defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilere; vergiden muaf
esnafa sattıkları emtia veya yaptıkları işler için fatura vermek ve bunların da fatura istemek ve
almak mecburiyetinde oldukları, ikinci fıkrasında, bunlar dışında kalanların, birinci ve ikinci sınıf
tüccarlar ile kazancı basit usulde tesbit edilenlerden ve defter tutmak mecburiyetinde olan
çiftçilerden satın aldıkları emtia veya onlara yaptırdıkları iş bedelinin 700, -TL'yi geçmesi veya
bedeli 700, -TL'den az olsa dahi istemeleri halinde emtiayı satanın veya işi yapanın fatura
vermesinin mecbur olduğu hükmüne yer verilmiştir.
Diğer taraftan, Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin verdiği yetkiyedayanılarak 211 sıra no.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile, mükelleflerin faaliyetlerini
aksatmadan yürütmelerini sağlamak ve uygulamayı kolaylaştırmak amacıyla, fatura ve sevk
irsaliyesinin ayrı belgeler olarak değil, isteyen mükellefler açısından "irsaliyeli fatura" adı altında
tek belge olarak düzenlenmesi ve kullanılması imkanı getirilmiştir.
Ayrıca, Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları
Mecburiyeti Hakkında 3100 sayılı Kanunla, perakende mal satan veya hizmet ifa eden birinci ve
ikinci sınıf tüccarlara, Vergi Usul Kanununa göre fatura düzenleme mecburiyeti olmayan satışları ve
hizmet ifaları için ödeme kaydedici cihazları kullanma zorunluluğu getirilmiştir.
Buna göre,
- ... yapımında kullanılacak malzemenin üretim yerine taşınmasında sevk irsaliyesi,
- Vergi Usul Kanununun 232 nci maddesinin birinci fıkrasında sayılanlar dışındakilere bedeli
fatura düzenleme sınırının altında kalan ... satışlarının ödeme kaydedici cihaz fişi ile
belgelendirilmesi, bu sınırın üzeri ile birinci fıkrada sayılanlara yapılan satışlar için fatura,
- ... alıcıya gönderilmek üzere taşındığı veya taşıttırıldığı hallerde ise sevk irsaliyesi veya
irsaliyeli fatura
düzenlenmesi gerekmektedir.
Öte yandan sevk irsaliyesi ile alıcıya gönderilen mal için yedi gün içerisinde fatura
düzenlenmesi gerektiği tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.