İş hanının müşterek mülkiyetinde bulunan kapı girişinin iş hanın bir kısmında mülk sahibi olarak faaliyet gösteren vakıf tarafından kiraya verilmesi h

Özelge: İş hanının müşterek mülkiyetinde bulunan kapı
girişinin iş hanın bir kısmında mülk sahibi olarak faaliyet
gösteren vakıf tarafından kiraya verilmesi halinde
vergilendirilmesi hk.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.34.16.01-GVK 94-350
Tarih: 
17/09/2010
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
 
   
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.16.01-GVK 94-350 17/09/2010
Konu : İş hanının müşterek mülkiyetinde bulunan kapı girişinin iş  
hanın bir kısmında mülk sahibi olarak faaliyet gösteren
vakıf tarafından kiraya verilmesi halinde vergilendirilmesi.
 
 
İlgide kayıtlı yazınızda, işhanının müşterek mülkiyetinde bulunan kapı girişinin, bu işhanının bir
kısmında mülk sahibi olarak faaliyet gösteren ... Vakfı tarafından 01.01.2002 tarihli protokolle, aynı
işhanında ticari faaliyette bulunan ...'na süresiz olarak kiralandığının ve kiranın bağış olarak
alındığının anlaşıldığı belirtilerek, bina maliklerinin müşterek mülkiyetlerinde olan söz konusu
kısmın anılan vakıfça kiraya verilip verilemeyeceği, kiraya verme imkanı varsa ... tarafından tevkifat
yapılıp yapılmayacağı, tevkifat yapılması halinde vergi mükellefinin kim olacağı kesintinin kim adına
yatırılacağına ilişkin Başkanlığımız görüşleri sorulmaktadır.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, dernekler ve vakıflar kurumlar vergisi
mükellefleri arasında sayılmamakla birlikte, aynı maddenin (ç) bendi ile dernek ve vakıflara ait
iktisadi işletmeler mükellefiyet kapsamına alınmıştır. Kanunun 2 nci maddesinde de dernek veya
vakıflara ait veya bağlı olup faaliyetleri devamlı bulunan ve bu maddenin birinci ve ikinci fıkraları
dışında kalan ticari, sınai ve zirai işletmeler ile benzer nitelikteki yabancı işletmelerin, dernek veya
vakıfların iktisadi işletmeleri olduğu; bunların kazanç amacı gütmemelerinin, faaliyetlerinin kanunla
verilmiş görevler arasında bulunmasının, tüzel kişiliklerinin olmamasının, bağımsız muhasebelerinin
ve kendilerine ayrılmış sermayelerinin veya iş yerlerinin bulunmamasının mükellefiyetlerini
etkilemeyeceği; mal veya hizmet bedelinin sadece maliyeti karşılayacak kadar olması, kar
edilmemesi veya karın kuruluş amaçlarına tahsis edilmesinin bunların iktisadi niteliğini
değiştirmeyeceği hüküm altına alınmıştır.
Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (5/b) bendinde, vakıflara (mazbut
vakıflar hariç) ve derneklere ait gayrimenkullerin kiralanması karşılığında bunlara yapılan kira
ödemelerinden %20 oranında tevkifat yapılacağı hükme bağlanmıştır.
1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin "Dernek veya vakıflara ait taşınmazların kiralanması
karşılığında yapılan kira ödemeleri" başlıklı (15.3.2.2.) bölümünde;
"Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (5) numaralı bendi uyarınca,
vakıflara (mazbut vakıflar hariç) ve derneklere ait taşınmazların kiralanması karşılığında, bunlara
yapılan kira ödemelerinden gelir vergisi kesintisi yapılmaktadır.
Bu kesintinin yapılmasında, kendisine kira ödemesinde bulunulan derneğin, kamuya yararlı dernekya da vakfın Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınmış vakıf olması önem arz etmemektedir.
Başka bir deyişle, mazbut vakıflar hariç, hiçbir ayrım yapılmaksızın tüm dernek veya vakıflara
ödenen kira bedellerinden bu kesintinin yapılması gerekmektedir."
açıklamalarına yer verilmiştir.
Anılan Genel Tebliğin "Diğer kurumlar vergisi mükelleflerine ait taşınmazların kiralanması
karşılığında yapılan kira ödemeleri" başlıklı (15.3.2.3.)  bölümünde ise
"Kurumlar Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde sayılan kurumlar vergisi mükelleflerine
(kooperatifler hariç) ait taşınmazların kiralanması karşılığında bunlara yapılan kira ödemelerinden
vergi kesintisi yapılmayacaktır. Bu kurumların elde ettikleri kira gelirleri ilgili hesap dönemine ait
kurumlar vergisi beyannamesi ile beyan edilecektir.
Dernek veya vakıflara ait taşınmazların bir iktisadi işletme oluşturacak şekilde kiralanması halinde,
oluşacak iktisadi işletme kurumlar vergisi mükellefi olduğundan elde edilen kira gelirleri üzerinden
vergi kesintisi yapılmayacaktır."
açıklamaları yer almaktadır.
Dolayısıyla, dernek ve vakıfların sahibi, mutasarrıfı, zilyedi, irtifak ve intifa hakkı sahibi olduğu
gayrimenkulleri kiralama işlemlerinin sermaye tahsisi, işyeri açılması, personel istihdamı gibi bir
organizasyon dahilinde yapılması durumunda dernek veya vakfa ait bir iktisadi işletme oluşacak ve
iktisadi işletmeyedahil olan bu gayrimenkullerin kiralanması dolayısıyla yapılan kira ödemeleri
üzerinden tevkifat yapılmayacaktır. Söz konusu gayrimenkullerin ticari amaç güdülmeksizin ve belli
bir organizasyon olmaksızın Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında
sayılanlar tarafından kiralanması durumunda ise gelir vergisi tevkifatı yapılacağı tabiidir.
Öte yandan, dernek veya vakıflar ile vergi uygulamalarında dernek veya vakıf olarak
değerlendirilen kurum ve kuruluşların elde ettikleri gelirlerin münhasıran Gelir Vergisi Kanununun
94 üncü maddesinin (5) numaralı bendi ve geçici 67 nci maddesi kapsamında tevkifat suretiyle
vergilendirilen taşınmaz kira gelirlerinden, menkul kıymet alım satım gelirlerinden, menkul
kıymetlerin elde tutulması ile itfasından elde edilen gelirlerden ibaret olması halinde elde edilen bu
gelirler dolayısıyla 1/1/2008-31/12/2015 tarihleri arasında dernek ve vakfa bağlı iktisadi işletme
oluşmayacağından, bu süre zarfında anılan gelirler nedeniyle dernek veya vakıf adına kurumlar
vergisi mükellefiyeti tesis edilmeyecektir. Söz konusu vergi kesintileri dernek veya vakıflar
açısından nihai vergilendirme niteliğinde olacaktır.
Bu düzenleme ile dernek veya vakıflar ile vergi uygulamalarında dernek veya vakıf olarak
değerlendirilen kurum ve kuruluşların elde ettikleri gelirlerin münhasıran Gelir Vergisi Kanununun
94 üncü maddesinin (5) numaralı bendi ve geçici 67 nci maddesi kapsamında kesinti suretiyle
vergilendirilmiş kazanç ve iratlardan ibaret olması halinde, elde edilen bu gelirler dolayısıyla,
1/1/2008 - 31/12/2015 tarihleri arasında dernek veyavakfa bağlı iktisadi işletme oluşması söz
konusu olmayacağından, bu süre zarfında anılan gelirler nedeniyle dernek veya vakıf adına
kurumlar vergisi mükellefiyeti tesis edilmeyecektir.
Buna göre, anılan işhanının kapı girişini ... Vakfından kiralamış olan gerçek usulde gelir vergisi
mükellefi ... tarafından, bağış adı altında da olsa Vakfa yapılan kira ödemeleri üzerinden Gelir
Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (5/b) bendi uyarınca tevkifat yapılarak
beyan edilmesi ve ödenmesi gerekmekte olup anılan Vakıf açısından bu tevkifat nihai vergileme
niteliğinde olacaktır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
  Vergi Dairesi Başkanı a.
Grup Müdürü 
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.