İş kazası sonucu emekli olan özürlülerin yeni bir işyeri açmaları halinde, söz konusu kişi emekli olduğu için, Gelir Vergisi Kanununun 31 inci maddesi

Özelge: İş kazası sonucu emekli olan özürlülerin yeni bir
işyeri açmaları halinde, söz konusu kişi emekli olduğu için,
Gelir Vergisi Kanununun 31 inci maddesine göre gelir
vergisine ilişkin vergi indiriminden faydalanması kanunen
mümkün değildir ancak, m
Sayı:
B.07.0.GEL.0.44/4405-1319/26089
Tarih:
18/06/2003
T.C.
MALİYE BAKANLIĞI
Gelirler Genel Müdürlüğü
SAYI : B.07.0.GEL.0.44/4405-1319/26089 * 18.06.2003
KONU :
................ VALİLİĞİNE
(Defterdarlık: Gelir Müdürlüğü)
İliniz, .......İlçesi, ....... Mahallesi ikamet eden ........... tarafından Bakanlığımıza gönderilen bir örneği
ekli 20.01.2003 tarihli dilekçede iş kazası sonucu emekli olan özürlülerin yeni bir işyeri açmaları
halinde, vergi indirimi uygulanıp, uygulanmayacağı sorulmaktadır.
4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun (7/2) maddesiyle, Kanuna ekli (II) sayılı listedeki kayıt
ve tescile tabi taşıtlardan, münhasıran aracı sakatlığına uygun hareket ettirici özel tertibatı
bulunanların malul ve sakatlar tarafından beş yılda bir defaya mahsus olarak bizzat kullanılmak
üzere ilk iktisabı Özel Tüketim Vergisi'nden istisna edilmiştir.
Konuyla ilgili açıklamaların yapıldığı 1 Seri No'lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliğinin (7.2.1.)
bölümünde, bu istisna uygulamasında alıcının maluliyetine veya sakatlığına dair tam teşekküllü
devlet hastanesinden alınacak sağlık kurulu raporu ile aracın sakatlığa uygun olarak tadil edildiğine
dair teknik belge ve alıcının "H" sınıfı sürücü belgesinin aranılacağı belirtilmiştir.
Bu hükümlere göre, malul kişiler tarafından iktisap edilecek taşıtların ilk iktisabında ÖTV istisnası
uygulanabilmesi için, taşıt üzerinde aracın sakatlığa uygun hareket ettirici özel tertibat yapılmış
olması ve aracın bizzat istisnadan yararlanacak malul tarafından kullanılması gerekmektedir. Aracı
hareket ettirici özel bir tertibat yapılmaksızın sadece otomatik vitesli olan araçların ilk iktisabında
Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7/2. maddesi kapsamında istisna uygulanması mümkün
bulunmamaktadır.
Öte yandan 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 2348 sayılı Kanunla değişik 4/c
maddesinde, "Bizzat maluller tarafından kullanılan özel tertibatlı olarak imal edilmiş taşıtlar,
motorlu taşıtlar vergisinden müstesnadır." hükmü getirilmiştir.
Bu hükme göre taşıtın özel tertibatlı olarak ilgili sicile malul kişi adına tescil edilmesi halinde
motorlu taşıtlar vergisi istisnanın uygulanması gerekmektedir.
Diğer taraftan, Gelir Vergisi Kanununun 4842 sayılı Kanunla değişik 31 inci maddesinde "çalışma
gücünün asgari % 80'ini kaybetmiş bulunan hizmet erbabı birinci derece sakat, asgari % 60'ını
kaybetmiş bulunan hizmet erbabı ikinci derece sakat, asgari % 40'ını kaybetmiş bulunan hizmet
erbabı ise üçüncü derece sakat sayılır ve aşağıda sakatlık dereceleri itibariyle belirlenen aylık
tutarlar, hizmet erbabının ücretinden indirilir." hükmü yer almakta olup, aynı kanunun 89 uncu
maddesinin 3 numaralı bendi ise, "mesleki faaliyet icra eden veya basit usulde vergilendirilenlerden
tüccar ve ücretli durumuna girmeksizin yapılan imalat, tamirat ve küçük sanat işleriyle uğraşan
özürlülerin gelir vergisi matrahlarına esas kazançlarına, bu Kanunun 31 inci maddesinde yer alan
esaslara göre hesaplanan yıllık indirim uygulanır. Bu indirim bakmakla yükümlü olduğu özürlü kişi
bulunan serbest meslek erbabı ve ücret geliri elde edenler için de uygulanır." hükmüne yer
verilmiştir.
Buna göre, söz konusu kişi emekli olduğu için, Gelir Vergisi Kanununun 31 inci maddesine göre
gelir vergisine ilişkin vergi indiriminden faydalanması kanunen mümkün bulunmamaktadır. Ancak,
mükellefin Gelir Vergisi Kanununun 89 uncu maddesinin 3 numaralı bendi kapsamındaki
faaliyetlerde bulunması halinde, bu kazançlarına 31 inci madde de yer alan indirim
uygulanabilecektir.
Bilgi edinilmesini ve yazımızda belirtilen hususlar hakkında adı geçene bilgi verilmesini rica
ederim.
Bakan a.