İşhanına ait otopark işletmeciliğinin KDV karşısındaki durumu hk.
Özelge: İşhanına ait otopark işletmeciliğinin KDV
karşısındaki durumu hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.06.17.01-KDV-1-2010-14017-25-962
Tarih:
02/11/2011
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri KDV ve Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü
Sayı : B.07.1.GİB.4.06.17.01-KDV-1-2010-14017-25-962 02/11/2011
Konu : İşhanına ait otopark işletmeciliğinin KDV karşısındaki
durumu
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, işhanınıza ait otoparkın kar amacı gütmeden bina
sahiplerine aidat karşılığı kullandırılması veya üçüncü kişilere kiralanmasının gelir vergisi ve katma
değer vergisine tabi olup olmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşü sorulmaktadır.
GELİR VERGİSİ YÖNÜNDEN
"İşhanı Yöneticiliği" tüzel kişiliğe haiz olmayıp, gelir ve kurumlar vergisine tabi değildir. Ayrıca
kiralanan otopark, işhanı yöneticiliğine ait olmayıp, kat maliklerinin ortak mülkiyetidir. Kat
maliklerinin ortak kullanım alanı olan ve dolayısıyla bunlarca kullanılan otopark ve diğer hizmetler
için ödenen yönetim aidatlarının gelir olarak değerlendirilmesi söz konusu değildir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 37 inci maddesinin birinci fıkrasında, her türlü ticari ve sınai
faaliyetten doğan kazançların ticari kazanç olduğu hükme bağlanmıştır.
Ticari faaliyet, bir tür emek-sermaye organizasyonuna dayanmakta olup kazanç sağlama niyet ve
kastının bulunup bulunmaması böyle bir organizasyon tarafından icra edilen faaliyetin "ticari
faaliyet" olma niteliğine etki etmemektedir. Ancak bir faaliyetin "ticari faaliyet" sayılabilmesi için,
kazanç sağlama niyet ve kastı gerekmemekle birlikte faaliyeti icra eden organizasyonun bütün
unsurlarıyla birlikte değerlendirildiğinde kazanç sağlama potansiyeline sahip olması gerektiği
ortaya çıkmaktadır.
Aynı Kanunun 70 inci maddesinde ise; gayrimenkul sermaye iradının tarifi yapılmıştır. Buna göre
maddede yazılı mal ve hakların sahipleri, mutasarrıfları, zilyetleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri
veya kiracıları tarafından kiraya verilmesinden elde edilen iratların gayrimenkul sermaye iradı
olduğu belirtilmiş ve anılan maddede gayrimenkul sermaye iratları bentler halinde sayılmıştır.
Bu madde hükmüne göre, işhanıyönetiminiz tarafından kiraya verilen otoparkın, hak sahiplerinin
ortak kullanımına mahsus olması, dolayısıyla elde edilen kira gelirinin de hak sahiplerinin geliri
olması nedeniyle, bu kiralama işleminden dolayı yöneticiliğinizin vergilendirilmesi söz konusu
olmayacaktır.
Yine aynı Kanunun "vergi tevkifatı" başlıklı 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında, "Kamu idare ve
müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler,
vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek
gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço
veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri
(avans olarak ödenenler dahil) nakten veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir
vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar." hükmüne yer verilmiş, aynı maddenin 5/a
bendinde ise; 70 inci maddede yazılı mal ve hakların kiralanması karşılığında yapılan ödemelerden
gelir vergisi tevkifatı yapılacağı hükme bağlanmıştır.
Diğer taraftan Gelir Vergisi Kanununun "Toplama Yapılmayan Haller" başlıklı 86 ncı maddesinde;
"Aşağıda belirtilen gelirler için yıllık beyanname verilmez, diğer gelirler için beyanname verilmesi
halinde bu gelirler beyannameye dahi edilemez.
1-Tam mükellefiyette;
a) Gerçek usulde vergilendirilmeyen zirai kazançlar, bu kanunun 75 inci maddesinin (15) numaralı
bendinde yazılı menkul sermaye iratları, kazanç ve iratların istisna hadleri içinde kalan kısmı,
...,
c) Vergiye tabi gelir toplamının ((a) ve (b) bentlerinde belirtilenler hariç) 103 üncü maddede yazılı
tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı aşmaması koşuluyla, Türkiye'de tevkifata tabi
tutulmuş olan; birden fazla işverenden elde edilen ücretler, menkul sermaye iratları ve gayrimenkul
sermaye iratları
d) Bir takvim yılı içinde elde edilen ve toplamı 2010 yılı için 1.090 TL'yi aşmayan, tevkifata ve
istisna uygulamasına konu olmayan menkul ve gayrimenkul sermaye iratları" hükmü yer
almaktadır.
Bu hükümlere göre; iş hanınızın ortak mülkiyetine ait otoparkı kiraya vermek suretiyle elde
edilecek kira geliri, niteliği bakımından maliklerin gayrimenkul sermaye iradı olup, elde edilen
toplam hasılat her bir malike paylaştırılarak maliklerin durumlarına göre değerlendirilme
yapılacaktır. Söz konusu gayrimenkul sermaye iradını sağlayan kiracılarıntevkifat yapma
zorunluluğunun bulunması halinde hak sahibi gerçek kişilere isabet eden gayrisafi tutar üzerinden
Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin 5/a bendi uyarınca tevkifat yapılması, ancak hak
sahibi olarak ticari, zirai veya kurumlar vergisine tabi işletmelere isabet eden gayrisafi tutarı
üzerinden ise elde edilen kira geliri bu işletmelerin ticari, zirai veya kurum kazancının tespitinde
dikkate alınacağından, gelir vergisi tevkifatı yapılmaması gerekmektedir.
Diğer taraftan tevkif suretiyle vergilendirilen işyeri kira gelirine ilişkin olarak;
- 2010 yılında elde edilen ve başkaca geliri bulunmayan kat maliklerinin tevkif suretiyle
vergilendirilmiş kira gelirleri toplamının 22.000 TL yi aşmaması halinde Gelir Vergisi Kanununun
86/1-c maddesine göre işyeri kira gelirleri için beyanname verilmeyecek,
- Maliklerin kira gelirinin yanında başkaca bir gelirlerinin bulunması halinde ise her bir malikin
durumu Gelir Vergisi Kanunu'nun 85 ve 86 ncı maddeleri çerçevesinde ayrı ayrı
değerlendirilecektir.
Ayrıca apartmanın ortak alanlarını kiralayan mükelleflerin Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü
maddesinin birinci fıkrasında belirtilen stopaj yapma zorunluluğunda bulunan kişi ve kuruluşlardan
olmaması durumunda kat maliklerince hisselerine düşen ve tevkif suretiyle vergilendirilmemiş
gayrimenkul sermaye iratlarının 2010 takvim yılı için Gelir Vergisi Kanunu'nun 86 ncı maddesinin
1/d bendine göre 1.090 TL yi aşması durumunda (maliklerin kira gelirinin yanında başkaca bir
gelirlerinin bulunması halinde ise her bir malikin durumunun Gelir Vergisi Kanununun
85 ve 86 ncı maddeleri çerçevesinde ayrı ayrı değerlendirileceği tabiidir.) yıllık gelir vergisi
beyannamesi ile beyanı gerekmektedir.
Diğer yandan, işhanı sakinlerine hizmet vermek amacıyla açılan ve kazanç sağlama potansiyeline
sahip otopark işletmeciliği faaliyetinin üçüncü kişilere kiraya verilmeyerek işhanı yönetim
kurulunuz tarafından yürütülmesi halinde ise, söz konusu faaliyetin adi ortaklık halinde yürütülen
ticari faaliyet olarak vergilendirilmesi gerekmektedir.
KATMA DEĞER VERGİSİ YÖNÜNDEN
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1/1 inci maddesinde Türkiye'de ticari, sınai, zirai
faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin, 1/3-f maddesinde de
Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde belirtilen mal ve hakların kiralanması işlemlerinin
katma değer vergisine tabi olduğu hüküm altına alınmıştır.
Aynı maddenin 2 nci fıkrasında ise bu faaliyetlerin kapsamı, niteliği ve devamlılığının Gelir Vergisi
Kanunu hükümlerine göre, Gelir Vergisi Kanununda açıklık bulunmadığı hallerde Türk Ticaret
Kanunu ve diğer ilgili mevzuat hükümlerine göre tayin ve tespit edileceği hükme bağlanmıştır.
Diğer yandan, Katma Değer Vergisi Kanununun 17/4-d maddesi ile iktisadi işletmelere dahil
olmayan gayrimenkullerin kiralanması işlemleri katma değer vergisinden istisna edilmiştir.
Bütün bu hükümlere göre;
İşhanınıza ait otoparkın işhanıyönetiminiz tarafından sadece işhanı sakinlerine otopark maliyetine
katkı payı (aidata yansıtılarak) karşılığında kullandırılması KDV ye tabi değildir.
Ancak, söz konusu otoparkın işhanı yöneticiliğinizce işletilmesi diğer bir ifadeyle otoparkın işhanı
yöneticiliğiniz tarafından sakinler dışındaki kişilere veya otopark işleten üçüncü kişilere
kullandırılması/kiralanması halinde, bu işlem Katma Değer Vergisi Kanununun 1 inci maddesi
uyarınca KDV ye tabi olacaktır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.