İşletme hakkı devredilen limanlara işletici firma tarafından sözleşme sürecince inşa edilen ve işletme hakkı süresi sonunda Kuruma devredilecek olan a
İşletme hakkı devredilen limanlara işletici firma tarafından
sözleşme sürecince inşa edilen ve işletme hakkı süresi
sonunda Kuruma devredilecek olan amortismana tabi
iktisadi kıymetlerin itfası hk.
Sayı:
27575268-105[313-9446]-456706
Tarih:
23/11/2018
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü)
Sayı : 27575268-105[313-9446]-456706 23.11.2018
Konu : İşletme hakkı devredilen limanlara
işletici firma tarafından sözleşme
sürecince inşa edilen ve işletme hakkı
süresi sonunda Kuruma devredilecek
olan amortismana tabi iktisadi
kıymetlerin itfası hk.
İlgide kayıtlı başvurularınızda;
- Özelleştirme Yüksek Kurulu tarafından "İşletme Hakkının Verilmesi" yöntemiyle özelleştirilmesine
karar verilen … Limanlarının 36 yıllığına işletme haklarının verilmesi işlemlerinin yapılarak devir
teslimlerinin yapıldığı,
- Limanların devrinden sonra işletmeci firmaların ambar, sosyal tesis, demiryolu raylarının
kaldırılması, yenilenmesi, binaların ıskat edilmesi gibi konularda İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi
hükümleri çerçevesinde, Teşekkülünüzden yazılı izin alınarak, demiryolunun kaldırıldığı veya
yerinin değiştirildiği, bazı binaların yıkıldığı, bazılarının yerine yenisinin yapıldığı veya daha küçük
hacimli binaların yapıldığı, rıhtımlarda ise ilave dolgu yapılarak rıhtımın genişletildiği veya yıkılarak
rıhtımın kaldırıldığı,
- Teşekkülünüz aktifinde yer alan ancak işletici tarafından kullanılan amortismana tabi iktisadi
kıymetler (bina vs.) kullanımdan kaldırıldığında (ıskat vs.) Teşekkülünüz aktifinden çıkartıldığı
hususlarından bahisle, limanın işletilmesi amacıyla işletici tarafından sözleşme süresince, inşa
edilen gayrimenkuller (bina vs.) ile tesis edilen menkullerin, inşa edildiği yılda maliyet bedeli
üzerinden Teşekkülünüz aktifine alınarak amortismana tabi tutulup tutulamayacağı veya işletme
hakkı süresinin sona ermesinden sonra hangi bedelle Teşekkülünüz aktifine alınacağı hakkında
Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun;
- 267 nci maddesinde emsal bedeli, gerçek bedeli olmayan veya bilinmeyen veyahut doğru olarak
tespit edilemeyen bir malın, değerleme gününde satılması halinde emsaline nazaran haiz olacağı
değer olarak tanımlanmış ve bu maddenin üçüncü sırasında emsal bedelinin ilgililerin müracaatı
üzerine takdir komisyonunca takdir yolu ile belirleneceği,
- 269 uncu maddesinde, iktisadi işletmelere dahil bilumum gayrimenkullerin maliyet bedelleri ile
değerleneceği; bu Kanuna göre, gayrimenkullerin mütemmim cüzüleri ve teferruatı, tesisat ve
makinalar, gemiler ve diğer taşıtlar ile gayrimaddi hakların gayrimenkuller gibi değerleneceği,- 270 inci maddesinde, gayrimenkullerde, maliyet bedeline, satınalma bedelinden başka, makina ve
tesisatta gümrük vergileri, nakliye ve montaj giderlerinin, mevcut bir binanın satın alınarak
yıkılmasından ve arsasının tesviyesinden mütevellit giderlerin de gireceği; noter, mahkeme, kıymet
takdiri, komisyon ve tellaliye giderleri ile Emlak Alım ve Özel Tüketim Vergilerini maliyet bedeline
ithal etmekte veya genel giderler arasında göstermekte mükelleflerin serbest olduğu,
- 272 nci maddesinde, normal bakım, tamir ve temizleme giderleri dışında, gayrimenkulü veya
elektrik üretim ve dağıtım varlıklarını genişletmek veya iktisadi kıymetini devamlı olarak artırmak
maksadıyla yapılan giderlerin, gayrimenkulün veya elektrik üretim ve dağıtım varlıklarının maliyet
bedeline ekleneceği (Bir geminin iktisap tarihindeki süratini fazlalaştırmak, yolcu ve eşya yükleme
ve barındırma tertibatını genişletmek veya değiştirmek suretiyle iktisadi kıymetini devamlı olarak
artıran giderlerle bir motorlu kara nakil vasıtasının kasa veya motorunun yenisi ile değiştirilmesi
veya alımında mevcut olmayan yeni bir tertibatın eklenmesi için yapılan giderler maliyet bedeline
eklenmesi gereken giderlerdendir.); gayrimenkuller kira ile tutulmuş ise veya elektrik üretim ve
dağıtım varlıklarının işletme hakkı verilmiş ise, kiracı veya işletme hakkına sahip tüzel kişi
tarafından yapılan bir ve ikinci fıkralardaki giderlerin bunların özel maliyet bedeli olarak ayrıca
değerleneceği, kiracının veya işletme hakkına sahip tüzel kişinin faaliyetini icra için vücuda
getirdiği tesisata ait giderlerin de bu hükümde olduğu; gayrimenkuller veya elektrik üretim ve
dağıtım varlıkları için yapılan giderlerin hem tamir, hem de kıymet artırma giderlerinden terekküp
ettiği takdirde, mükellefin bu giderlerden maliyet bedeline eklenecek kısmı ayrı göstermek
mecburiyetinde olduğu,
- 313 üncü maddesinde, işletmede bir yıldan fazla kullanılan ve yıpranmaya, aşınmaya veya
kıymetten düşmeye maruz bulunan gayrimenkullerle 269 uncu madde gereğince gayrimenkul gibi
değerlenen iktisadi kıymetlerin, alet, edevat, mefruşat, demirbaş ve sinema filmlerinin birinci
kısımdaki esaslara göre tespit edilen değerinin, bu Kanun hükümlerine göre yok edilmesinin
amortisman mevzuunu teşkil edeceği,
- 315 inci maddesinde, mükelleflerin amortismana tâbi iktisadî kıymetlerini Maliye Bakanlığının
tespit ve ilân edeceği oranlar üzerinden itfa edecekleri, ilân edilecek oranların tespitinde iktisadî
kıymetlerin faydalı ömürlerinin dikkate alınacağı
- 327 nci maddesinde, gayrimenkullerin, elektrik üretim ve dağıtım varlıklarının ve gemilerin
iktisadî kıymetlerini artıran ve 272 nci maddede yazılı özel maliyet bedellerinin, kira veya işletme
hakkı süresine göre eşit yüzdelerle itfa edileceği, kira veya işletme hakkı süresi dolmadan,
kiralanan veya işletme hakkı alınan şeyin boşaltılması veya işletme hakkının herhangi bir sebepten
sona ermesi halinde henüz itfa edilmemiş olan giderlerin, boşaltma veya hakkın sona erdiği yılda bir
defada gider yazılacağı
hükümleri yer almaktadır.
Bu hükümlere göre;
1- Teşekkülünüzün aktifinde yer alan ve işletme hakkı devri yöntemiyle devredilerek işletmeci
tarafından yıkılan ve yerine yenisi inşa edilmeyecek olan amortismana tabi iktisadi kıymetler için
amortisman ayrılmasına son verilmesi ve bu kıymetlerin teşekkül aktifinizden çıkarılması,
2- İşletici tarafından yıkılarak yerine yenisi yapılan amortismana tabi iktisadi kıymetlerin
Teşekkülünüzce amortismanına devam edilmesi, imtiyaz sözleşmesinin süresinin sona ermesi veya
herhangi bir nedenle sözleşmenin feshi durumunda ise devre konu bu kıymetlerin emsal bedeli ile
şirketiniz kayıtlarında devir tarihi itibarıyla yer alan net defter değeri arasındaki farkın söz konusu
kıymetlerin 213 sayılı Kanunun 272 nci maddesi çerçevesinde maliyet bedeline dahil edilmesi,
3- İşletmeci tarafından imtiyaz sözleşmesi çerçevesinde vücuda getirilen ve imtiyaz süresinin sona
ermesi veya herhangi bir nedenle sözleşmenin feshi sebebiyle teşekkülünüze devredilen kıymetlerin
devir tarihi itibarıyla emsal bedelleri üzerinden aktifleştirilmesi
gerekmektedir.Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.