İştirak hisseleri ile tersane alanına ilişkin yatırım harcamalarının satışından elde edilen kazancın vergilendirilmesi

İştirak hisseleri ile tersane alanına ilişkin yatırım
harcamalarının satışından elde edilen kazancın
vergilendirilmesi
Sayı:
B.07.1.GİB.4.34.17.01-KDV.17-201021
Tarih:
09/11/2016
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
KDV ve ÖTV Anlaşmalar Uygulama Müdürlüğü
Sayı : 39044742-KDV.17-201021 09.11.2016
Konu : İştirak hisseleri ile tersane alanına
ilişkin yatırım harcamalarının
satışından elde edilen kazancın
vergilendirilmesi
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, Şirketiniz aktifinde en az iki tam yıl süreyle kayıtlı bulunan
…A.Ş. hisselerinin yanı sıra … A.Ş. tarafından hissedarlarına payları nispetinde tahsis edilen
tersane alanına, firmanız tarafından yapılan yatırım harcamalarının satılmasından elde edilen
kazancın %75'lik kısmına kurumlar vergisi ve katma değer vergisi (KDV) istisnası uygulanıp
uygulanmayacağı, tersane alanı üzerinde yapılmış olan yatırım harcamalarının devri için ayrı bir
fatura düzenlenip düzenlenmeyeceği, fatura düzenlenmeyecek ise yatırım harcamalarının iştirak
hissesinin satışında maliyet olarak mı dikkate alınacağı ya da tamamlanmayan yatırım kapsamında
faaliyet gideri olarak mı değerlendirileceği, fatura düzenlenecek ise devredilecek yatırım
harcamaları bütünleyici parça niteliğinde olduğundan ve KDV istisnasından yararlanılamaz ise
devredilecek harcamalara ait faturalarda hesaplanan KDV oranları farklılık arz edeceğinden
harcama nispetine göre ayrı oran uygulamanın mümkün olup olmayacağı hususlarında görüş talep
edilmektedir.
1.Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun "İstisnalar" başlıklı 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (e)
bendinde; kurumların, en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan taşınmazlar ve iştirak hisseleri
ile aynı süreyle sahip oldukları kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan haklarının satışından
doğan kazançların %75'lik kısmının kurumlar vergisinden istisna olduğu, bu istisnanın, satışın
yapıldığı dönemde uygulanacağı ve satış kazancının istisnadan yararlanan kısmının satışın yapıldığı
yılı izleyen beşinci yılın sonuna kadar pasifte özel bir fon hesabında tutulacağı, satış bedelinin,
satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar tahsil edilmesinin şart olduğu, bu
süre içinde tahsil edilmeyen satış bedeline isabet eden istisna nedeniyle zamanında tahakkuk
ettirilmeyen vergilerin ziyaa uğramış sayılacağı, menkul kıymet veya taşınmaz ticareti ve
kiralanmasıyla uğraşan kurumların bu amaçla ellerinde bulundurdukları değerlerin satışından elde
ettikleri kazançların istisna kapsamı dışında olduğu hükme bağlanmıştır.
Bu bentte belirtilen koşulların sağlanması halinde söz konusu taşınmazlar ve iştirak hisseleri ile
kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan haklarının satışından doğan kazançların %75'lik
kısmının istisnadan yararlanması mümkün bulunmakta olup, faaliyet konuları arasında menkul
kıymet ve taşınmaz ticareti ve kiralanması bulunan kurumların bu amaçla ellerinde bulundurdukları
değerlerin satışından elde ettikleri kazançların ise istisnadan yararlanması mümkün
bulunmamaktadır.
1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin "5.6.2.3.1. İki tam yıl süre ile aktifte bulundurulma"
başlıklı bölümünde, istisna uygulamasına konu olacak taşınmazların ve iştirak hisseleri ile kurucu
senetlerinin, intifa senetlerinin ve rüçhan haklarının en az iki tam yıl (730 gün) süreyle kurumun
aktifinde yer alması, diğer bir ifadeyle kurumun bu değerlere iki tam yıl süreyle bilfiil sahip olması
gerektiği ifade edilmiştir.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, …. hisselerinin, aktifte iki yıl bulundurulmuş olması ve diğer
şartların da sağlanması koşuluyla, Şirketiniz tarafından söz konusu hisse satışından elde edilen
kazancın %75 lik kısmı kurumlar vergisinden istisna edilebilecektir.
Ancak, … A.Ş. tarafından tahsis edilen tersane alanına ilişkin yapılan yatırım harcamalarının
satılmasından elde edilen kazancın istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün
bulunmamaktadır.
2.Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
3065 sayılı KDV Kanununun 1/1 inci maddesine göre, Türkiye'de ticari, sınai, zirai faaliyet ve
serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler KDV ye tabidir.
Aynı Kanunun 17/4-r maddesinde,
"Kurumların aktifinde veya belediyeler ile il özel idarelerinin mülkiyetinde, en az iki tam yıl süreyle
bulunan iştirak hisseleri ile taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimler ile
bankalara borçlu olanların ve kefillerinin borçlarına karşılık taşınmaz ve iştirak hisselerinin
(müzayede mahallerinde yapılan satışlar dahil) bankalara devir ve teslimleri.
Bu fıkranın (u) bendi kapsamında varlık kiralama şirketlerine ve (y) bendi kapsamında finansal
kiralama şirketleri, katılım bankaları ile kalkınma ve yatırım bankalarına devredilen taşınmaz ve
iştirak hisselerinin, kaynak kuruluş ve kiracı tarafından üçüncü kişilere satışına ilişkin en az iki tam
yıl aktifte bulundurma süresinin hesabında, bu taşınmaz ve iştirak hisselerinin varlık kiralama
şirketleri, finansal kiralama şirketleri, katılım bankaları ile kalkınma ve yatırım bankalarının
aktifinde bulunduğu süreler de dikkate alınır.
İstisna kapsamındaki kıymetlerin ticaretini yapan kurumların, bu amaçla aktiflerinde
bulundurdukları taşınmaz ve iştirak hisselerinin teslimleri istisna kapsamı dışındadır.
İstisna kapsamında teslim edilen kıymetlerin iktisabında yüklenilen ve teslimin yapıldığı döneme
kadar indirim yoluyla giderilemeyen katma değer vergisi, teslimin yapıldığı hesap dönemine ilişkin
gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınır."
hükmü yer almaktadır.
KDV Genel Uygulama Tebliğinin "II/F-4.16." bölümünde iki tam yıl süreyle sahip olunan iştirak
hisseleri ve taşınmazların satışı ile ilgili açıklamalara yer verilmiştir.
Buna göre, … A.Ş. hisselerinin, şirket aktifinde iki yıl süreyle kayıtlı bulunması ve diğer şartların da
sağlanması koşuluyla, Şirketiniz tarafından söz konusu hisse satış işleminin KDV den istisna olması
mümkün bulunmaktadır. Ancak, … A.Ş. tarafından Şirketinize tahsis edilen alan üzerinde yapılan
yatırımların satışı genel oranda (%18) KDV ye tabidir.
3.Vergi Usul Kanunu Yönünden:
213 sayılı Vergi Usul Kanununun;
227 nci maddesinde; "Bu kanunda aksine hüküm olmadıkça bu kanuna göre tutulan ve üçüncü
şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburidir." hükmü,
229 uncu maddesinde; "Fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı
meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari
vesikadır." hükmü,
231/5 inci maddesinde de; "Fatura, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azamî
yedi gün içinde düzenlenir. Bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır."
hükmü
yer almaktadır.
Buna göre, … A.Ş. hisselerinin Şirketiniz tarafından satışı halinde satış tarihinden itibaren 7 gün
içinde fatura düzenlenmesi gerekmektedir.
Diğer taraftan, … A.Ş. tarafından Şirketinize tahsis edilen ve üzerinde yatırım yapılan tersane
alanının iştirak hissesini satın alacak kişi ya da kuruma devri halinde fatura düzenlenmesi
gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.