İştirak hisselerinin kısmi bölünmeye konu edilmesinde iktisap tarihi olarak hangi tarihin dikkate alınacağı hk.

İştirak hisselerinin kısmi bölünmeye konu edilmesinde

iktisap tarihi olarak hangi tarihin dikkate alınacağı hk.

Kanun Numarası

193

Kanun

GELİR VERGİSİ KANUNU

Özelge No

E-62030549-125[19-2025]-

Özelge Tarihi

24.06.2025

T.C.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

İstanbul Defterdarlığı

Gelir Kanunları Gelir Ve Kurumlar Vergileri Grup

Müdürlüğü

Sayı:E-62030549-125[19-2025]-

Konu

İştirak hisselerinin kısmi

bölünmeye konu edilmesinde

iktisap tarihi olarak hangi tarihin

dikkate alınacağı hk.

İilgi :

24.06.2025

İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ve eklerinin incelenmesinden;

Şirketinizin gayrimenkul inşaatı ve alışveriş merkezi kiralama işletmeciliği

faaliyetinde bulunduğu,

- Sınırlı Sorumlu ... İşyeri Yapı Kooperatifinin 31/1/2022 ve ... sayılı Yönetim Kurulu

Kararı ile Şirketinizin anılan Kooperatifte ortak/kooperatif payı sahibi olduğu,

Şirketiniz ile adı geçen kooperatif arasında kooperatif payı ortaklığına ilişkin olarak

1/2/2022 tarihinde ortaklık ön sözleşmesi imzalandığı,

Kooperatif yönetim kurulu kararı ve anılan sözleşmeye istinaden 8/2/2022

tarihinden itibaren Şirketiniz tarafından kooperatif iştirak payı olarak anılan

Kooperatife gönderilen paraların şirketiniz kayıtlarında "242-İştirakler" hesabı yerine

sehven "259-Verilen Avanslar" (259.01.001-...Toplu İşyeri Yapı Kooperatifi) hesabında

izlendiği, yapılan bu hatanın fark edilerek 2025 yılı Ocak ayı içerisinde "259-Verilen

Avanslar" (259.01.001-... Toplu İşyeri Yapı Kooperatifi) hesabında izlenen iştirak payı

tutarının "242-İştirakler" hesabına kaydedildiği

belirtilerek, şirketiniz tarafından kooperatif payı olarak 8/2/2022 tarihinden itibaren

"259-Verilen Avanslar" (259.01.001-...Toplu İşyeri Yapı Kooperatifi) hesabında

aktifleştirilen ve 2025 yılı Ocak ayında "242-İştirakler" hesabına alınan kooperatif

payının Kurumlar Vergisi Kanununun 19 uncu maddesi birinci fıkrasının (b) bendi

kapsamında kısmi bölünmeye konu edilip edilemeyeceği hususunda görüş talep

edildiği anlaşılmaktadır.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun "Devir, bölünme ve hisse değişimi" başlıklı 19

uncu maddesinde,

(3) Aşağıdaki işlemler bölünme veya hisse değişimi hükmündedir:

b) Kısmî bölünme: Tam mükellef bir sermaye şirketinin veya sermaye şirketi

niteliğindeki bir yabancı kurumun Türkiye'deki iş yeri veya daimî temsilcisinin

bilânçosunda yer alan ve en az iki tam yıl süreyle elde tutulan iştirak hisseleri ya da

sahip oldukları üretim veya hizmet işletmelerinin bir veya birkaçını kayıtlı değerleri

üzerinden aynî sermaye olarak mevcut veya yeni kurulacak tam mükellef bir

sermaye şirketine devretmesi, bu Kanunun uygulanmasında kısmî bölünme

hükmündedir. Ancak, üretim veya hizmet işletmelerinin devrinde, işletme bütünlüğü

korunacak şekilde faaliyetin devamı için gerekli aktif ve pasif kalemlerin tümünün

devredilmesi zorunludur. Kısmî bölünmede devredilen varlıklara karşılık edinilen

devralan şirket hisseleri, devreden şirkette kalabileceği gibi doğrudan bu şirketin

ortaklarına da verilebilir. İştirak hisselerinin bu bent kapsamında devrinde, devralan

şirketin hisselerinin devreden şirketin ortaklarına verilmesi halinde, devredilen iştirak

hisselerine iliskin borcların da devri zorunludu

..." hükmü yer almaktadır.

Konuya ilişkin olarak yayımlanan 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin "19.2.2.

Kısmi bölünme" başlıklı bölümde, "Kurumlar Vergisi Kanununun 19 uncu maddesinin

üçüncü fıkrasının (b) bendinde, tam mükellef bir sermaye şirketi veya sermaye

şirketi niteliğindeki yabancı bir kurumun Türkiye'deki işyeri ya da daimi temsilcisinin

bilançosunda yer alan ve en az iki tam yıl süreyle elde tutulan iştirak hisseleri ya da

sahip oldukları üretim veya hizmet işletmelerinin bir veya birkaçının mevcut veya

yeni kurulacak tam mükellef bir sermaye şirketine kayıtlı değerleri üzerinden

sermaye olarak konulması kısmi bölünme olarak kabul edilmiştir.

Bu

ayni

düzenleme ile iştirak hisselerinin kısmi bölünme kapsamında ayni sermaye

olarak konulabilmesi için aktifte yer alan bu kıymetlerin en az iki tam yıl süreyle elde

tutulması şarttır.

Kısmi bölünme işleminde, aktifi ve pasifi düzenleyici hesaplar, ilgili olduğu aktif veya

pasif hesapla birlikte devrolunmak zorundadır." açıklamaları yer almaktadır.

Diğer taraftan, özelge talep formu ekinde yer alan belgelerin incelenmesinden,

31/1/2022 tarihli ...Toplu İşyeri Yapı Kooperatifi yönetim kurulu kararı ile Şirketinizin

kooperatife ortaklık kaydının yapılmasıina ve kooperatifin ortaklar pay defterine

yazılmasına karar verildiği, yevmiye defterinizde yer alan 1 Nisan 2022 - 30

arası işlemlerden ve 14/4/2022 tarihli ve ... no.lu Muhasebe Fişinden, kooperatif

payının bu tarih itibarıyla 259.01.001 hesap kodunda kayda alındığı anlaşılmıştır.

2022

Nisan

Bu hüküm ve açıklamalara göre, Şirketiniz tarafından 14/4/2022 tarihinde muhasebe

kayıtlarına alınarak "259-Verilen Avanslar" (259.01.001 ... Toplu İşyeri Yapı Kooperatifi)

hesabında takip edilen ve halihazırda "242-İştirakler" hesabında kaydı devam ettiği

anlaşılan kooperatif payının, iktisap edildiği tarih olarak muhasebe

kayıtlarına alındığı 14/4/2022 tarihinin dikkate alınması ve 5520 saylı Kurumlar

Vergisi Kanunun 19 uncu maddesi birinci fıkrasının (b) bendine göre aktifte

bulundurma süresinin de buna göre hesaplanması gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.