İşyerlerinde çıkan yangın sonucu varlıklarında meydana gelen zararlar nedeniyle, vergi borçlarını ödeyemeyen mükellefin borçlarının terkin edilip edil

Özelge: İşyerlerinde çıkan yangın sonucu varlıklarında
meydana gelen zararlar nedeniyle, vergi borçlarını
ödeyemeyen mükellefin borçlarının terkin edilip
edilemeyeceği hakkında.
Sayı: 
B.07.0.GEL.028/2857-115-920/33804
Tarih: 
18/07/2000
T.C
MALİYE BAKANLIĞI
Gelirler Genel Müdürlüğü
TARİH : 18.07.2000
SAYI : B.07.0.GEL.028/2857-115-920/33804
KONU : İşyerlerinde çıkan yangın sonucu varlıklarında
meydana gelen zararlar nedeniyle, vergi borçlarını ödeyemeyen
mükellefin borçlarının terkin edilip edilemeyeceği hk.
..................... VALİLİĞİ
(Defterdarlık: Usul ve Tahsilat Gelir Müdürlüğüne )
İLGİ: a) ..................... gün ve ..................... sayılı yazımız.
b) ..................... gün ve ..................... sayılı yazınız.
İliniz ..... Vergi Dairesi mükelleflerinden ..... Ltd. Şti.'nin işyerinde 16.06.1996 tarihinde çıkan yangın sonucu varlıklarında
meydana gelen zarar derecesi, ilgi yazınız eki terkin belgelerinin tetkiki sonucu % 84 (yüzde seksen dört) olarak
hesaplanmıştır.
Bu nedenle, afetin zarar verdiği gelir kaynakları ile ilgili bulunan ve ilişik terkin fişlerinde gösterilen 1995 vergilendirme
dönemine ait 207.744.000 _TL. kurumlar vergisi borcunun zarar derecesi ile orantılı olarak (% 84 ) 174.504.000 lirası ve
33.408.000-TL fon payı borcunun 28.062.000 lirası ile 20.000.000-TL. vergi cezası borcunun 16.800.000 lirasının afet
tarihine kadar tahsil edilmemiş olması şartı ile, terkini 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 115 inci maddesi hükmü gereğince
uygun görülmüştür.
Bilindiği üzere, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 115 inci maddesi ve bu maddenin uygulanması ile ilgili olarak yayımlanan
1 Seri No.lu Genel Tebliğinde açıklandığı üzere; yangın, yer sarsıntısı, yer kayması ve su basması gibi tabii afetlere maruz
kalan mükelleflerin bu afetler nedeniyle varlıklarının en az üçte birini (1/3) kaybettikleri takdirde (varlıktan maksat
mükellefin sahip olduğu menkul ve gayrimenkul bütün malları hak ve menfaatleridir.) gelir kaynakları ile ilgili vergi borçları
ve vergi cezalarının zararla mütenasip olarak terkin edileceği, zarar derecesinin ve ilgili gelir kaynağının mahalli idare
heyetlerinin yaptıracağı tahkikat üzerine tesbit edileceği hükme bağlanmıştır.
Bu genel tebliğin 2 numaralı bendinde de terkin edilecek vergilerin afetin zarar verdiği gelir kaynakları ile ilgili bulunan ve
afetin vuku bulduğu tarihe kadar geçen mükellefiyet devrelerine taalluk edip bu tarihe kadar tahsil edilmemiş vergi borçları
ve vergi cezalarından ibaret olduğu açıklanmış bulunmaktadır. Diğer bir ifade ile afet tarihinden önceki vergilendirme
dönemlerine ait olup afet tarihine kadar ödenmiş vergi borçları ve vergi cezaları terkin kapsamına girmemekte, ancak afet
tarihinden önce tahakkuk edip henüz ödenmemiş veya ödeme süresi gelmemiş vergiler terkin kapsamına girmektedir.
Bu açıklamalara göre, adı geçen mükellefe ait işyeri 16.06.1996 tarihinde yandığına göre, 01.01.1995-31.12.1995
vergilendirme dönemi ile daha önceki vergilendirme dönemlerine ait olup ve yangın tarihine kadar (16. 06.1996) ödenmemiş
vergi borçlarının terkin kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmakta olup, yangın tarihi itibarıyla hesap dönemi
henüz kapanmamış olan 1996 vergilendirme dönemine ait vergi borçlarının terkini mümkün bulunmamaktadır.
Öte yandan, nihai bir vergi olmayıp hesap dönemi henüz kapanmayan cari yıl sonunda doğacak matrah üzerinden
hesaplanacak olan vergiden mahsup edilmek üzere hesaplanan 1996 yılı geçici vergisinin de terkini mümkün değildir.
Ancak, 01.01.1995- 31.12.1995 vergilendirme dönemi ile daha önceki vergilendirme dönemlerine ilişkin geçici verginin
terkini mümkün bulunmaktadır.
Diğer taraftan ilgi (a) da kayıtlı yazımızda da belirtildiği üzere, mükellefin terkin edilmesini talep ettiği stopaj vergisi, vergi
sorumluları tarafından istihkak sahiplerinin gelir vergisine mahsuben tevkifat yapılmak suretiyle vergi dairesine
ödendiğinden afetten zarar gören ..... Tic. Ltd. Şti.'nin gelir kaynağı ile ilgili bulunmayan gelir (stopaj) vergisi tevkifatının
terkini mümkün değildir.
Bu nedenle terkin kapsamına girmeyen vergilerin tahsil yoluna gidilmesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini ve gereğini rica ederim.
Bakan a.