: Kamu personeline verilen konaklama ve konaklama yanında zaruri ihtiyaçlar olan kahvaltı ve yemek hizmetinin vergilendirilmesi.

Kamu personeline verilen konaklama ve konaklama yanında
zaruri ihtiyaçlar olan kahvaltı ve yemek hizmetinin
vergilendirilmesi hk.
Sayı:
62030549-125[1-2015/25]-65729
Tarih:
25/05/2016
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
Sayı : 62030549-125[1-2015/25]-65729 25/05/2016
Konu : Kamu personeline verilen konaklama
ve konaklama yanında zaruri
ihtiyaçlar olan kahvaltı ve yemek
hizmetinin vergilendirilmesi.
… Vergi Dairesi Müdürlüğünün … vergi kimlik numaralı mükellefi … Sosyal Tesisi ve Eğitim
Merkezi hakkında ilgi (a)'da kayıtlı yazınız ekinde alınan 15/01/2015 tarihli özelge talep formu ile
ilgi (b)'de kayıtlı yazıda, adı geçen Sosyal Tesis ve Eğitim Merkezi'nin 21/06/2014 tarihinde
misafirhane faaliyetine başladığı, kamu kurumlarının denetim elemanları ile kamu kurumlarının
geçici görevli personeline konaklama ve konaklama yanında zaruri ihtiyaçlar olan kahvaltı ve yemek
hizmetleri verildiği, üçüncü şahıslara ise hizmet verilmediğini belirterek söz konusu faaliyet
nedeniyle kurumlar vergisi ve katma değer vergisi (KDV) yönünden mükellefiyet tesis ettirilip
ettirilmeyeceği ile kamu personelinden makbuz mukabili tahsil edilen konaklama ücretleri ile diğer
ücretlerle ilgili olarak belge düzeni yönünden nasıl bir yol izleneceği hususlarında tereddüt hasıl
olduğu anlaşılmakta olup konu hakkında Başkanlığımız görüşleri aşağıda açıklanmaktadır.
KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi ile
iktisadi kamu kuruluşları kurumlar vergisi mükellefiyeti kapsamına alınmış olup aynı Kanunun 2 nci
maddesinin (6) numaralı bendinde de iktisadi kamu kuruluşlarının kazanç amacı gütmemelerinin,
faaliyetlerinin kanunla verilmiş görevler arasında bulunmasının, tüzel kişiliklerinin olmamasının,
bağımsız muhasebelerinin ve kendilerine ayrılmış sermayelerinin veya iş yerlerinin bulunmamasının
mükellefiyetlerini etkilemeyeceği, mal ve hizmet bedelinin sadece maliyeti karşılayacak kadar
olmasının, kar edilmemesi veya kârın kuruluş amaçlarına tahsis edilmesinin bunların iktisadi
niteliğini değiştirmeyeceği hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi ile genel yönetim kapsamındaki
kamu idarelerine ait olup sadece kamu görevlilerine hizmet veren, kar amacı gütmeyen ve üçüncü
kişilere kiralanmayan kreş ve konukevleri ile askeri kışlalardaki kantinler kurumlar vergisinden
muaf tutulmuş bulunmaktadır.
03.04.2007 tarihli ve 26482 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi
Genel Tebliğinin "Kreş ve konukevleri" başlıklı (4.5.1) bölümünde;
"5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun 3 üncü maddesinde genel yönetim
kapsamındaki idareler belirtilmiş olup, buna göre, anılan Kanuna ekli (1), (2) ve (3) sayılı
cetvellerde yer alan idarelere, sosyal güvenlik kurumlarına, mahallî idarelere (İl özel idaresi ve
belediyeler ile bunlara bağlı veya bunların kurdukları veya üye oldukları birlik ve idareler) ait kreş
ve konukevleri, sadece kamu görevlilerine hizmet vermek, kâr amacı gütmemek ve üçüncü kişilere
kiralanmamak koşuluyla kurumlar vergisinden muaf olacaklardır.
. . .
Konukevi: Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerine ait olup sadece kamu görevlilerine
barınma hizmeti verilen ve barınmanın gerektirdiği kahvaltı ve yemek gibi zaruri ihtiyaçların
karşılandığı konukevleri kurumlar vergisinden muaftır. Bu nedenle, genel yönetim kapsamındaki
kamu idarelerine ait konukevlerinin amaçları dışında faaliyet göstermeleri veya kamu görevlileri
dışındaki kişi ve kuruluşlara hizmet vermeleri ve bu durumun devamlılık arz etmesi halinde, bu
faaliyetlerin kurumlar vergisine tabi tutulması gerekmektedir.
Öte yandan, konukevlerinde berber, kuaför, bar, kafeterya, oyun salonu, çay bahçesi,
pastane, düğün salonu, alakart, fastfood, lokanta, dansing, sauna, yüzme havuzu, fitness ve spor
merkezi ile plaj v.b. yerlerde bir bedel karşılığı verilen hizmetlerin muafiyet kapsamında
değerlendirilebilmesi mümkün değildir."
şeklinde konuya ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.
Buna göre, sadece kamu görevlilerinin barınma ve barınmanın gerektirdiği kahvaltı ve
yemek gibi zaruri ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla faaliyet gösteren … Sosyal Tesisi ve Eğitim
Merkezi'nin, Kurumlar Vergisi Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi
kapsamında kurumlar vergisinden muaf bulunmaktadır.
Ancak, söz konusu tesisin amacı dışında faaliyet göstermesi veya kamu görevlileri dışındaki
kişi ve kuruluşlara da hizmet verilmesi halinde anılan faaliyetler nedeniyle oluşacak iktisadi işletme
nezdinde kurumlar vergisi mükellefiyeti tesis edilecektir.
VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN;
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 'İspat Edici Kağıtlar' başlıklı 227 nci maddesinin birinci
fıkrasında, bu kanunda aksine hüküm olmadıkça bu kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan
münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsikinin mecburi olduğu; 232 nci maddesinde,
birinci ve ikinci sınıf tüccarların sattıkları emtia veya yaptıkları işler için fatura vermek
mecburiyetinde bulundukları hükme bağlanmıştır.
3100 sayılı Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları
Mecburiyeti Hakkında Kanunun 1 inci maddesinde, perakende ticaretle uğraşan veya hizmet ifa
eden birinci ve ikinci sınıf tüccarların ödeme kaydedici cihaz kullanmaya mecbur oldukları
belirtilmiştir.
Öte yandan, Anılan Kanunla ilgili 50 Seri No.lu Genel Tebliğin "Ödeme Kaydedici Cihazların
Satışı" başlıklı A-l/a bölümünde "... perakende satış yapmakla beraber kurumlar vergisinden muaf
olan ve teslimleri katma değer vergisinden istisna olanlar (askeri kantinler vb.) kurumlarınca
düzenlenen ve faaliyet konuları ile neye istinaden vergiden muaf olduklarını belirtir bir yazıyla
birlikte faaliyet gösterdikleri mahallin yetkili bulunduğu vergi dairesinden alacakları yazıyla ödeme
kaydedici cihaz satın alabileceklerdir." denilmiştir.
Buna göre; kamu personelinin barınma ve barınmanın gerektirdiği kahvaltı ile yemek gibi
zaruri ihtiyaçların karşılanması amacıyla faaliyet gösteren … Sosyal Tesisi ve Eğitim Merkezi'ne
bağlı iktisadi işletme oluşmaması durumunda Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belge
düzenleme zorunluluğu bulunmamaktadır. Anılan gelirler dolayısıyla söz konusu kuruma bağlı bir
iktisadi işletme oluşması durumunda elde edilecek gelirler için Vergi Usul Kanunu hükümleri
uyarınca belge düzenlenmesi gerekmektedir.
Diğer taraftan, adı geçen Sosyal Tesis ve Eğitim Merkezi'nin, kurumlar vergisi ile katma
değer vergisi mükellefi olmasa da perakende mal satışları ve hizmet ifaları için isteğe bağlı olarak
ödeme kaydedici cihaz (vergi dairesine kayıt ettirip levhasını almak suretiyle) kullanma imkanı
bulunmaktadır.
KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN;
3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun;
1/1 inci maddesinde, Türkiye'de yapılan ticari, sınai, zirai ve serbest meslek faaliyeti
çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi olduğu,
1/3-g bendinde de; genel ve katma bütçeli idarelere, il özel idarelerine, belediyeler ve köyler
ile bunların teşkil ettikleri birliklere, üniversitelere, dernek ve vakıflara, her türlü mesleki
kuruluşlara ait veya tabi olan veyahut bunlar tarafından kurulan veya işletilen müesseseler ile
döner sermayeli kuruluşların veya bunlara ait veya tabi diğer müesseseler tarafından yapılmasının
durumu değiştirmeyeceği,
hükme bağlanmıştır.
Konu ile ilgili açıklamaların yapıldığı 26/04/2014 tarih ve 28983 sayılı Resmi Gazetede
yayımlanarak 01/05/2014 tarihinde yürürlüğe giren KDV Genel Uygulama Tebliğinin (I/B-2.3)
bölümünde; 3065 sayılı Kanunun (1/3-g) maddesinde sayılan kurum ve kuruluşların ticari, sınaî,
zirai ve mesleki nitelikteki teslim ve hizmetleri KDV ye tabi olduğu; ancak, askeri kışlalardaki
kantinler ile kamu kurumlarına ait misafirhane, kreş, yemekhane, eğitim ve dinlenme tesislerinin
işletilmesi veya yönetilmesi suretiyle yürütülen faaliyetler kar amacı taşımamaları nedeniyle ticari
faaliyet kapsamına girmediğinden, münhasıran ilgili kurum ve kuruluş mensuplarına hitap etmeleri
şartıyla vergiye tabi olmayacağı ve bu kuruluşlara yapılan mal teslimlerinin ve hizmet ifalarının
Katma Değer Vergisi Kanununun genel hükümleri çerçevesinde vergilendirileceğinin tabii olduğu
açıklanmıştır.
Buna göre, … Sosyal Tesisi ve Eğitim Merkezi bünyesinde faaliyet gösteren misafirhanede
verilen hizmetler; kar amacı taşımamak ve münhasıran ilgili kurum mensuplarına hitap etmek
koşuluyla katma değer vergisine tabi tutulmayacak, bunların dışında üçüncü kişilere verilmesi
halinde genel hükümler çerçevesinde KDV ye tabi olacaktır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge
geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla
vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi
hesaplanmayacaktır.