Kamuya Yararlı Dernek tarafından yapılacak hizmet binasının 2464 sayılı kanun kapsamında istisna tutulup tutulmayacağı hk.

Özelge: Kamuya Yararlı Dernek tarafından yapılacak hizmet
binasının 2464 sayılı kanun kapsamında istisna tutulup
tutulmayacağı hk.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.34.16.01-KVK 2-966
Tarih: 
13/07/2011
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
 
   
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.16.01-KVK 2-966 13/07/2011
Konu : Derneğin kurumlar vergisi muafiyeti.  
 
İlgide kayıtlı yazınızda, ... Derneğinin 19.01.2006 tarih ve 2006-9982 sayılı Bakanlar Kurulu
kararıyla "kamu yararına çalışan dernek" statüsüne sahip olduğu, anılan Derneğin yapacak olduğu
hizmet binası inşaatlarının diğer kamu hizmet binası ve diğer kamu binaları statüsünde
değerlendirilerek 2464 sayılı  Belediye Gelirleri Kanunu gereği alınan vergi, resim ve harçlardan
istisna tutulup tutulamayacağı hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendi ile dernek
veya vakıflara ait iktisadi işletmeler vergi mükellefiyeti kapsamına alınmış olup aynı Kanunun 2 nci
maddesinin beşinci fıkrasında da dernek veya vakıflara ait veya bağlı olup faaliyetleri devamlı
bulunan sermaye şirketi ve kooperatif statüsünde bulunmayan ticari, sınai ve zirai işletmelerin
iktisadi işletme olduğu; altıncı fıkrasında ise dernek veya vakıflara ait iktisadi işletmelerin kazanç
amacı gütmemeleri, faaliyetlerinin kanunla verilmiş görevler arasında bulunması, tüzel kişiliklerinin
olmaması, bağımsız muhasebelerinin ve kendilerine ayrılmış sermayelerinin veya iş yerlerinin
bulunmamasının mükellefiyetlerini etkilemeyeceği; mal veya hizmet bedelinin sadece maliyeti
karşılayacak kadar olması, kâr edilmemesi veya kârın kuruluş amaçlarına tahsis edilmesinin
bunların iktisadi niteliğini değiştirmeyeceği  hüküm altına alınmıştır.
03.04.2007 tarih ve 26482 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel
Tebliğinin "Dernek veya vakıflara ait iktisadi işletmeler" başlıklı (2.4) bölümünde iktisadi işletmenin
tanımı içinde yer alan ve devamlı olarak yapılan ticari, sınai veya zirai faaliyetten söz edebilmek için
bu işletmenin tedavül ekonomisine katılması, başka bir ifadeyle işletmede üretilen veya alınan
malların veya verilen hizmetin bir bedel karşılığı satılmış olması gerektiği, aksi halde diğer unsurlar
var olsa dahi bir iktisadi işletmenin varlığından söz edilemeyeceği öte yandan, derneklerin kamuya
yararlı derneklerden sayılması veya vakıflara Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınmış olması,
bunlara bağlı iktisadi işletmelerin vergilendirilmesine engel teşkil etmeyeceği ifade edilmiştir.
2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun Ek 1 inci maddesinde; "Belediye sınırlan ve mücavir
alanlar içinde yapılan her türlü bina inşaatı (ilave ve tadiller dâhil), inşaat veya tadilat ruhsatının
alınmasında Ek Madde 6'da yer alan tarifede gösterilen nispet ve hadlerde bina inşaat harcına
tabidir." hükmü yer almaktadır.
Aynı Kanunun "İstisnalar" başlıklı Ek 2 inci maddesinin (a) fıkrasında, inşaat giderleri, genel ve
katma bütçeler ile il özel idareleri ve belediye bütçelerinden karşılanan her türlü binalar, (g)
fıkrasında; karşılık gözetmeksizin Devlete devrolunmak şartıyla inşa edilen okullar ve öğrenci
yurtları bina inşaat harcından istisna tutulmuş olup kamu yararına çalışan dernekler tarafından
yaptırılacak hizmet binalarının harçtan istisna tutulacağına dair herhangi bir hüküm yer
almamaktadır.2464 sayılı Kanunun 80 inci maddesinde de; " İmar mevzuatı gereğince aşağıda belirtilen harçlar
belediyece tahsil olunur.
a) Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde İmar Kanununa göre ilk kez yapılan veya istek
üzerine gerçekleştirilen müteakip parselasyon işlemleri "Parselasyon Harcına" (teşvik belgesini haiz
organize sanayi bölgeleri hariç olmak üzere),
b) Verilecek ifraz ve tevhit kararları "İfraz ve Tevhit Harcına",
c) Proje tasdik işlemleri "Plan ve Proje tasdik Harcına",
d) Zemin ve yol kanal açma izni verilmesi, yapım ve yıkım artığı malzeme ile toprak kazısının
taşınması için belediyelerce yer gösterilmesi ve bu yerlerin tesviyesi "Zemin Açma İzni ve Toprak
Hafriyatı Harcına",
...
f) Yapı kullanma izni verilmesi işleri "Yapı Kullanma İzni Harcına" tabidir.
7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara
Dair Kanun Hükümleri uyarınca yapılan yapı ve tesisler ile belediye ve mücavir alan sınırları içinde
veya dışında inşa edilecek sera ve benzeri örtü altı tarım faaliyetinde kullanılmak üzere inşa edilen
tesisler, ahır, samanlık, kümes ve hayvan barınakları ile yemlik gibi yapı ve tesisler 5302 sayılı İl
Özel İdaresi Kanunu uyarınca alınacak ücretler ile Bina İnşaat Harcı dâhil yukarıda sayılan
Harçlardan müstesnadır.
Organize Sanayi Bölgeleri ile Sanayi ve Küçük Sanat Sitelerinde yapılan Yapı ve Tesisler Bina
İnşaat Harcı ve Yapı Kullanma İzni Harcından müstesnadır." denilmektedir.
Söz konusu madde hükmünde imar mevzuatı gereğince ilgili belediyece tahsili öngörülen
harçlardan müstesna tutulan yapı ve tesisler belirtilmiş olup bunlar arasında kamu yararına çalışan
derneklerce yaptırılacak binaların yukarıda sayılan harçlardan müstesna tutulacağına dair herhangi
bir hüküm bulunmamaktadır.
Diğer taraftan, 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 86 ila 94 üncü maddeleri ile harcamalara
katılma paylarına ilişkin hükümler düzenlenmiş ve 90 ıncı maddesi ile de ibadet yerleri hakkında
harcamalara katılma payı tahakkuku yapılmayacağı hüküm altına alınmış olup bunun dışında
herhangi bir muafiyet hükmüne yer verilmemiştir.
Bu hükümlere göre, ... Derneğinin, inşa ettireceği hizmet binası için ödenmesi gereken bina inşaat
harcı, imarla ilgili harçlar ve harcamalara katılma paylarından muaf tutulması mümkün
bulunmamaktadır.
Ancak inşa edilecek hizmet binalarının inşaat giderlerinin, genel ve katma bütçeler ile il özel
idareleri ve belediye bütçelerinden karşılanması halinde 2464 sayılı Kanunun Ek 2 inci maddesinin
(a) fıkrası uyarınca bina inşaat harcı ödenmeyecektir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
 
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.