Kamyon sahibi çiftçinin vergilendirilmesi hk.

Kamyon sahibi çiftçinin vergilendirilmesi hk.
Sayı:
38418978-120[52-15/3]-910
Tarih:
11/09/2015
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
Sayı : 38418978-120[52-15/3]-910 11/09/2015
Konu : Kamyon sahibi çiftçinin
vergilendirilmesi hk.
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzun incelenmesinden; gerçek usulde zirai kazanç
mükellefi olmadığınız, çiftçilik ve hayvancılık faaliyetinde bulunduğunuz, kendi işinizde kullanmak
üzere ... plakalı 2000 model kamyon satın aldığınız belirtilerek, bu durum nedeniyle gerçek usulde
zirai kazanç mükellefi olup olmayacağınız hususunda Başkanlığımız görüşünün talep edildiği
anlaşılmıştır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 53 üncü maddesinde; "Çiftçilerin elde ettikleri zirai
kazançlar, bu Kanunun 94 üncü maddesine göre hasılatları üzerinden tevkifat yapılmak suretiyle
vergilendirilir. 54 üncü maddede yazılı işletme büyüklüğü ölçülerini aşan çiftçiler ile bir
biçerdövere veya bu mahiyetteki bir motorlu araca veya on yaşına kadar ikiden fazla traktöre sahip
olan çiftçilerin kazançları gerçek usulde (zirai işletme hesabı veya diledikleri takdirde bilanço
esasına göre) tespit olunarak vergilendirilir. Kazançları gerçek usulde vergilendirilmeyen çiftçiler
bu kazançları için beyanname vermezler. (4962 sayılı Kanunun 6 ncı maddesiyle eklenen cümle
yürürlük; 07.08.2003, Geçerlilik; 01.01.2004) Ancak, çiftçiye ait olmakla beraber zirai işletmeye
dahil edilmeyen biçerdöver veya bu mahiyetteki bir motorlu araç veya on yaşına kadar ikiden fazla
traktörün işletilmesinden elde edilen gelirler ticari kazanç hükümlerine göre vergilendirilir.
...
Kazançları gerçek usulde vergilendirilmeyen çiftçiler, yazılı olarak vergi dairesinden
istemde bulunmaları halinde izleyen vergilendirme dönemi başından, işe yeni başlayanlar, işe
başlama tarihinden itibaren gerçek usule geçebilirler. 54 üncü maddede yazılı ölçüleri aşanlar
müteakip vergilendirme dönemi başından itibaren gerçek usulde; gerçek usule tabi olanlardan bu
ölçülerin altında kalanlar müteakip vergilendirme dönemi başından itibaren hasılatları üzerinden
tevkifat yapılmak suretiyle vergilendirilirler."
hükmüne yer verilmiştir.
4962 sayılı Kanunun 6 ncı maddesiyle eklenen cümlede geçen "zirai işletmeye dahil edilme"
kavramının, maddede sayılan araçların söz konusu işletmelerin "envanterinde veya aktifinde yer
alması" nı ifade ettiği aynı Kanunun gerekçesinde belirtilmiştir.
Diğer taraftan, konuya ilişkin olarak yayımlanan 288 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel
Tebliğinin "Kamyon gibi araçlara sahip olan çiftçilerin mükellefiyet durumları" başlıklı 3.
bölümünde; "Gelir Vergisi Kanununun 53 üncü maddesine göre, 54 üncü maddede yazılı işletme
büyüklüğü ölçülerini aşmayan ancak, bir biçerdövere veya bu mahiyetteki bir motorlu araca veya on
yaşına kadar ikiden fazla traktöre sahip olan çiftçilerin kazançları gerçek usulde tespit olunarak
vergilendirilmektedir.
Anılan hükümde yer alan "bir biçerdöver veya bu mahiyetteki bir motorlu araç" ifadesinden,
biçerdöver gibi, tek başına motorlu bir araç vasfını haiz olma özelliği taşıyan ve doğrudan doğruya
zirai faaliyetin icrasında kullanılan araçların anlaşılması gerekmektedir.
Dolayısıyla, biçerdöver veya bu mahiyetteki bir motorlu araca veya on yaşına kadar ikiden
fazla traktöre sahip olan çiftçiler, zirai işletme büyüklüğü ölçülerini aşmasalar dahi, bunların zirai
kazançlarının gerçek usulde vergilendirilmesi gerekmektedir.
Ancak, zirai işletmenin yapısı ve yapılan işin önem ve genişliğinin kamyon gibi araçlara
sahip olmayı gerektirmesi, sahip olunan bu araçların sadece çiftçinin kendi zirai faaliyetlerinde
kullanılması şartıyla; zirai işletme büyüklüğü ölçülerini aşmayan ancak kamyon gibi araçlara sahip
çiftçiler, zirai faaliyetlerinden elde ettikleri zirai kazançları için beyanname vermeyeceklerdir.
Öte yandan, bu çiftçilerin elde ettikleri zirai kazançlar, Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü
maddesine göre hasılatları üzerinden tevkifat yapılmak suretiyle vergilendirilmeye devam
edecektir.
Bu açıklamalara göre;
- Zirai işletme büyüklüğü ölçülerini aşmayan ancak kamyon gibi araçlara sahip olmaları
nedeniyle haklarında gerçek usulde gelir vergisi mükellefiyeti tesis ettirilen çiftçilerin, söz konusu
mükellefiyetlerinin bu tebliğin yayım tarihi itibarıyla terkin edilmesi,
- Bu durumda olan çiftçilerden, vergi dairelerince düzenli aralıklarla yapılan yoklamalar
sonucunda, kamyon gibi araçlarını kendi zirai faaliyetleri dışında başkalarına da hizmet verecek
şekilde kullandığı ve/veya nakliyecilik yaptığı hususunda tespit bulunanların vergilendirilmelerinin
ise ticari kazanç hükümlerine göre değerlendirilmesi gerekmektedir."
açıklamalarına yer verilmiştir.
Buna göre, Gelir Vergisi Kanununun 54 üncü maddesinde yazılı işletme büyüklüğü ölçülerini
aşmamanız ve kamyonunuzu sadece kendi zirai faaliyetinizde kullanmanız şartıyla, sahip olduğunuz
kamyon dolayısıyla adınıza gerçek usulde zirai kazanç mükellefiyeti tesis ettirilmeyecek olup, zirai
kazanç dolayısıyla elde etmiş olduğunuz kazanç tevkif suretiyle vergilendirilecektir. Ancak, anılan
Kanunun 54 üncü maddesinde belirtilen zirai işletme büyüklüğü ölçülerini aşarak zirai faaliyetle
bulunmanız halinde ise müteakip vergilendirme dönemi başından itibaren, hakkınızda gerçek
usulde zirai kazanç mükellefiyeti tesis ettirilmesi gerekecektir.
Ancak, kamyonunuzu kendi zirai faaliyetleriniz dışında başkalarına da hizmet verecek
şekilde kullandığınızın ve/veya nakliyecilik faaliyetinde bulunduğunuzun tespit edilmesi halinde ise
mükellefiyet durumunuzun ticari kazanç hükümlerine göre değerlendirileceği tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge
geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla
vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi
hesaplanmayacaktır.