Kamyon Sahibi Kişinin Mükellefiyeti

Özelge: Kamyon Sahibi Kişinin Mükellefiyeti hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.06.16.01-2010-GVK-53-6-619
Tarih:
17/08/2011
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
Sayı : B.07.1.GİB.4.06.16.01-2010-GVK-53-6-619 17/08/2011
Konu : Kamyon Sahibi Kişinin Mükellefiyeti
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; 1966 model Ford marka açık kasa kamyon satın aldığınızı,
söz konusu kamyonu ticari faaliyette kullanmayacağınızı, kendi zirai faaliyetinizden elde edeceğiniz
mahsulleri taşımak için kullanacağınızı belirterek, basit usulden faydalanıp faydalanamayacağınız
hususunda görüş talep etmektesiniz.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 53 üncü maddesinde; "Çiftçilerin elde ettikleri zirai kazançlar,
bu Kanunun 94 üncü maddesine göre hasılatları üzerinden tevkifat yapılmak suretiyle
vergilendirilir. 54 üncü maddede yazılı işletme büyüklüğü ölçülerini aşan çiftçiler ile bir
biçerdövere veya bu mahiyetteki bir motorlu araca veya on yaşına kadar ikiden fazla traktöre sahip
olan çiftçilerin kazançları gerçek usulde (zirai işletme hesabı veya diledikleri takdirde bilanço
esasına göre) tespit olunarak vergilendirilir. Kazançları gerçek usulde vergilendirilmeyen çiftçiler
bu kazançları için beyanname vermezler. (4962 sayılı Kanunun 6 ncı maddesiyle eklenen cümle
yürürlük; 07.08.2003, geçerlilik; 01.01.2004) Ancak, çiftçiye ait olmakla beraber zirai işletmeye
dahil edilmeyen biçerdöver veya bu mahiyetteki bir motorlu araç veya on yaşına kadar ikiden fazla
traktörün işletilmesinden elde edilen gelirler ticari kazanç hükümlerine göre vergilendirilir."
hükmüne yer verilmiştir.
4962 sayılı Kanunun 6 ncı maddesiyle eklenen cümlede geçen "zirai işletmeye dahil edilme"
kavramının "envanterinde veya aktifinde yer alması"nı ifade ettiği aynı Kanunun gerekçesinde
belirtilmiştir.
Diğer taraftan, 2001/1 Sıra No.lu Gelir Vergisi Kanunu İç Genelgesinde; Gelir Vergisi Kanununun
53 üncü maddesinde geçen "bu mahiyetteki bir motorlu araç" ifadesinden zirai faaliyette kullanılan
kamyon, otobüs, uçak ve benzeri araçların anlaşılması gerektiği belirtilerek özel ihtiyaçlar için
kullanılmaya elverişli olmayan otobüs, kamyon, uçak ve benzeri gayri ticari araç sahibi olan
çiftçilerin bu araçları kendi zirai işletmelerinde kullanmaları halinde zirai kazançlarının, biçerdöver
sahibi olan çiftçilerde olduğu gibi gerçek usulde tespit edilmesi gerektiği yönünde açıklama
yapılmıştır.
Buna göre, bir biçerdövere veya bu mahiyetteki bir motorlu araca veya 10 yaşından küçük ikiden
fazla traktöre sahip olan çiftçilerin zirai kazanç yönünden gerçek usulde vergilendirilmesi
gerekmektedir.
Öte yandan, Gelir Vergisi Kanununun "Basit Usulde Ticari Kazancın Tespiti" başlıklı 46 ncı
maddesinin birinci fıkrasında; 47 ve 48 inci maddelerde yazılı şartları topluca haiz olanların ticari
kazançlarının basit usulde tespit olunacağı hüküm altına alınmıştır.
Aynı Kanunun 51 inci maddesinde basit usulden faydalanamayacaklar sayılmış olup, maddenin
onuncu bendinde, şehirlerarası yük ve yolcu taşımacılığı yapanların basit usulden
faydalanamayacakları hükmüne yer verilmiştir.
Konu ile ilgili olarak ..... Vergi Dairesi Müdürlüğünden alınan bilgiden, ..... tarihli işe başlama
bildiriminizle söz konusu kamyonla yük taşımacılığı faaliyetinde bulunacağınızı beyan ettiğiniz,
bunun üzerine nezdinizde düzenlenen ..... tarihli yoklama fişinde de ...... tarihinden itibaren şehir içi
nakliyecilik faaliyetine başladığınızı beyan ettiğiniz bu nedenle Dairelerince aynı tarih itibariyle
gerçek usulde mükellefiyetinizin tesis edildiği anlaşılmıştır. Yine adınıza düzenlenen ..... tarihli
yoklama fişinde ise, kendi adınıza tapulu arazinizin bulunmadığını, yıllık 300-400 dönüm arazinin
icar yoluyla ekim-dikimini yaptığınızı, kamyonunuzu diğer çiftçilerin zirai faaliyetinde
kullanmadığınızı, nakliyecilik faaliyetine henüz başlamadığınızı beyan ettiğiniz anlaşılmıştır.
Yukarıda yer alan açıklamalar çerçevesinde, kendinize veya başkalarına ait arazileri işlemek
suretiyle zirai faaliyetle uğraşmanız ve kamyonunuzu sadece zirai faaliyetinizde kullanmanız
halinde, sahip olduğunuz kamyondan dolayı, kamyona sahip olduğunuz tarih itibariyle gerçek
usulde zirai kazanç mükellefiyetinizin tesis ettirilmesi gerekmektedir.
Ancak bu suretle zirai faaliyette bulunmadığınızın tespiti veya kamyonu zirai işletmenizin aktifine
dahil etmemeniz halinde söz konusu aracınızın özel ihtiyaçlarda kullanılmaya elverişli olmaması
sebebiyle ticari kazanç hükümlerine göre vergilendirileceğiniz tabiidir. Bu durumda Gelir Vergisi
Kanununun 47 ve 48 inci maddelerinde yazılı şartları topluca taşımanız halinde, basit usulde
vergilendirilmeniz mümkün bulunmaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.