Kanuni merkezi Bulgaristan'da bulunan bir şirketin Türkiye'de bulunan anonim şirketteki hisselerinin alınarak başka bir Bulgaristan mukimi gerçek kişi
Özelge: Kanuni merkezi Bulgaristan'da bulunan bir şirketin
Türkiye'de bulunan anonim şirketteki hisselerinin alınarak
başka bir Bulgaristan mukimi gerçek kişiye satılması
durumunda kazancın vergilendirilmesi.
Sayı:
39044742-KDV.17.4-1741
Tarih:
04/11/2013
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Katma Değer Vergisi Grup Müdürlüğü
Sayı : 39044742-KDV.17.4-1741 04/11/2013
Konu : Kanuni merkezi Bulgaristan'da bulunan bir şirketin
Türkiye'de bulunan anonim şirketteki hisselerinin alınarak
başka bir Bulgaristan mukimi gerçek kişiye satılması
durumunda kazancın vergilendirilmesi.
İlgide kayıtlı özelge talep formu ve eki dilekçede; kanuni merkezi Bulgaristan'da bulunan ...
A.D. nin ... Endüstriyel Mineraller Sanayi ve Ticaret A.Ş. de bulunan hisselerini (geçici ilmühaber)
satın aldığınız ve ödemeyi banka aracılığıyla Bulgaristan'a havale ettiğiniz, satın aldığınız hisseleri
aynı sayı ve değerle herhangi bir kazanç elde etmeden ... Endüstriyel Mineraller Sanayi ve Ticaret
A.Ş. nin başka bir ortağı olan Bulgaristan mukimi gerçek kişiye sattığınız belirtilerek, yurtdışına
havale edilen tutar için gelir vergisi tevkifatı yapılıp yapılmayacağı, almış olduğunuz hisselerin
Bulgaristan mukimi gerçek kişiye satışı nedeniyle beyanname verilip verilmeyeceği ve yapılan
işlemlerin KDV den istisna olup olmayacağı hususlarında Başkanlığımızdan görüş talep
edilmektedir.
-GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun "Değer artış kazançları" başlıklı mükerrer 80 inci
maddesinin birinci fıkrasının birinci bendinde, ivazsız olarak iktisap edilenler ile tam mükellef
kurumlara ait olan ve iki yıldan fazla süreyle elde tutulan hisse senetleri hariç, menkul kıymetlerin
veya diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından sağlanan kazançların değer artış
kazancı olduğu hükme bağlanmış, aynı Kanunun "Safi değer artışı" başlıklı mükerer 81 inci
maddesinde de konu ile ilgili olarak ayrıntılı hükümler yer almaktadır.
Aynı Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında kimlerin tevkifat yapmakla sorumlu
oldukları belirlenerek tevkifata konu işlemler bentler halinde sayılmıştır.
Kurumlar Vergisi Kanununun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasında;
"Dar mükellefiyete tâbi olan yabancı kurumların vergiye tâbi kazancının Gelir Vergisi
Kanununda yazılı diğer kazanç ve iratlardan (telif, imtiyaz, ihtira, işletme, ticaret unvanı, marka ve
benzeri gayrimaddî hakların satışı, devir ve temliki karşılığında alınan bedeller hariç) ibaret
bulunması halinde, yabancı kurum veya Türkiye'de adına hareket eden kimse, bu kazançları elde
edilme tarihinden itibaren onbeş gün içinde Kanunun 27 nci maddesinde belirtilen vergi dairesine
beyanname ile bildirmek zorundadır." hükmü bulunmaktadır.
Diğer taraftan 232 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde hisse senetlerinin elden
çıkarılmasından doğan kazançların vergilendirilmesi ile ilgili açıklamalara yer verilmiş olup,"5-
Geçici İlmühaberler" başlıklı bölümünde ise, geçici ilmühaberlerin anonim şirketler tarafından hissesenetlerinin yerini tutmak amacıyla çıkartılan menkul kıymetler olduğu, sahiplerine genel kurul
toplantılarına katılmak, oy kullanmak, kar payı almak gibi pay sahipliği haklarını kazandıran
ilmühaberlerin, ilgili anonim şirketçe hisse senetleri düzenlenip ortaklara teslim edildiği anda
geçerliliğini kaybettiği, dolayısıyla ilmühaberlerin elden çıkarılmasından doğan kazançların
vergilendirilmesinde, Gelir Vergisi Kanununun hisse senetlerinin elden çıkarılmasından doğan
kazançların vergilendirilmesine ilişkin hükümlerinin uygulanması gerektiği açıklanmıştır.
12/09/1997 tarihinde yürürlüğe girerek 01/01/1998 tarihi itibarıyla uygulanmaya başlanan
Türkiye Cumhuriyeti İle Bulgaristan Cumhuriyeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte
Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmasının "Sermaye Değer Artış Kazançları" başlıklı 13 üncü
maddesinde;
"1. Bir Akit Devlet mukimince, diğer Akit Devlette yer alan ve 6 ncı maddede belirtilen
gayrimenkul varlıkların elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar, bu diğer Devlette
vergilendirilebilir.
2. Bir Akit Devlet teşebbüsünün diğer Akit Devlette sahip olduğu bir işyerinin ticari
varlığına dahil menkul varlıkların veya bir Akit Devlet mukiminin diğer Akit Devlette serbest meslek
faaliyeti icra etmek üzere kullandığı sabit bir yere ait menkul varlıkların elden çıkarılmasından
doğan kazanç, bu işyerinin (yalnız veya tüm teşebbüsle birlikte) veya sabit yerin elden
çıkarılmasından doğan kazanç da dahil olmak üzere, bu diğer Devlette vergilendirilebilir.
3. Uluslararası trafikte işletilen gemi, uçak veya kara nakil vasıtalarının veya söz konusu
gemi, uçak veya kara nakil vasıtalarının işletilmesiyle ilgili menkul varlıkların elden çıkarılmasından
doğan kazanç, yalnızca bu teşebbüsün kayıtlı merkezinin bulunduğu Akit Devlette
vergilendirilebilecektir.
4. 1, 2 ve 3 üncü fıkralarda belirtilenlerin dışında kalan varlıkların elden çıkarılmasından
doğan kazançlar yalnızca, elden çıkaranın mukim olduğu Akit Devlette vergilendirilecektir. Bununla
beraber, diğer Akit Devlette elde edilen ve bundan önceki cümlede bahsedilen sermaye değer artış
kazançları, elde etme ve elden çıkarma arasındaki süre bir yılı aşmadığı takdirde, bu diğer Akit
Devlette de vergilendirilebilecektir." hükmü yer almaktadır.
Bu hükümlere göre, Bulgaristan mukimi ... Türkiye'de bulunan ... 'deki hisse senedi yerine
geçen geçici ilmühaberini tarafınıza satışından elde edeceği kazanç; iki ülke arasında imzalanan
ÇVÖ Anlaşmanın 13 üncü maddesinin (4) numaralı bendi gereğince alış ve satış arasındaki sürenin
bir yılı aşması durumunda Bulgaristan'da, alım ve satım arasındaki sürenin bir yılı aşmaması
durumunda ise Türkiye'de ... tarafından özel beyan ile beyan edilerek vergilendirilmesi
gerektiğinden gelir vergisi tevkifatı yapılmaması gerekmektedir.
Söz konusu satış işleminden elde edilen kazançların ise Gelir Vergisi Kanununun mükerrer
80 inci maddesi uyarınca vergilendirilmesi gerekmekte olup, kazanç doğmaması halinde ise değer
artış kazancı nedeniyle beyanname verilmesine gerek bulunmamaktadır.
-KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1/1 inci maddesinde, Türkiye'de ticari, zirai,
sınai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer
vergisine tabi olduğu hükme bağlanmıştır.
Buna göre, tarafınızca Bulgaristan mukimi ... A.D.'den satın alınan Türkiye'de bulunan ...
Endüstriyel Mineraller San. ve Tic. A.Ş.'ye ait hisselerin (geçici ilmühaber) Bulgaristan mukimi aynı
şirketin ortağı gerçek kişiye satışı KDV ye tabi tutulmayacaktır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.