Kanuni merkezi İsviçre'de bulunan bir şirketin Türkiye'de bulunan limited şirketteki hisselerinin alınması halinde tevkifat yapılıp yapılmayacağı hk.

Özelge: Kanuni merkezi İsviçre'de bulunan bir şirketin
Türkiye'de bulunan limited şirketteki hisselerinin alınması
halinde tevkifat yapılıp yapılmayacağı hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.34.16.01-125[30-2012/68]-2552
Tarih:
14/08/2012
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.16.01-125[30-2012/68]-2552 14/08/2012
Konu : Kanuni merkezi İsviçre'de bulunan bir şirketin
Türkiye'de bulunan limited şirketteki hisselerinin
alınması halinde tevkifat yapılıp yapılmayacağı.
İlgide kayıtlı özelge talep formu ve ekinde;......Vergi Dairesi Müdürlüğünün ....... vergi kimlik
numaralı mükellefi olduğunuzu, uluslararası taşımacılık faaliyetiyle iştigal ettiğinizi, lojistik,
depolama ve uluslararası taşımacılık alanlarındaki faaliyetleriniz nedeniyle 9.000 metre karesi
kapalı alan olmak üzere toplam 32.000 metre karelik bir gayrimenkulün sahibi olan şirketin
hisselerini satın alacağınızı, söz konusu gayrimenkulün.......Ltd. Şti.'nin aktifinde kayıtlı olduğunu,
ilgili emlak şirketinin %96 hissedarının merkezi İsviçre'de olan dar mükellef kurum olduğunu
dolayısıyla söz konusu şirket hissesini almanız halinde ödemenin dar mükellef kurumun ana
merkezi olan İsviçre'ye ödeneceği belirterek, yapılacak ödemeler üzerinden tevkifat yapılıp
yapılmayacağı ile.........Ltd. Şti.'nin nevi değiştirip A.Ş.'ye dönüşmesi ve ortaklarının tamamı gerçek
kişi olması halinde ve söz konusu gayrimenkulün tarafınıza satılması durumunda ne şekilde
vergilendirileceğiniz hususunda bilgi talep ettiğiniz anlaşılmış olup Başkanlığımız görüşleri aşağıda
açıklanmıştır.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 3 üncü maddesinin 2 nci fıkrasında; birinci
maddede yazılı kurumlardan kanuni ve iş merkezlerinden her ikisi de Türkiye içinde
bulunmayanların yalnız Türkiye'de elde ettikleri kazançları üzerinden vergilendirileceği hükme
bağlanmış, 3 üncü fıkrasında ise dar mükellefiyet mevzuuna giren kurum kazancının hangi kazanç
ve iratlardan oluştuğu belirtilmiştir.
Kurumlar Vergisi Kanununun 22 nci maddesinde; "(1) Dar mükellef kurumların işyeri veya
daimî temsilci vasıtasıyla elde edilen kazançlarının tespitinde, aksi belirtilmediği takdirde tam
mükellef kurumlar için geçerli olan hükümler uygulanır.
(2) Dar mükellefiyete tâbi kurumların ticarî veya ziraî kazançlar dışında kalan kazanç ve
iratları hakkında, Gelir Vergisi Kanununun bu kazanç ve iratların tespitine ilişkin hükümleri
uygulanır. Ancak, bu kazanç ve iratların Türkiye'de yapılmakta olan ticarî veya ziraî faaliyet
kapsamında elde edilmesi halinde, kurum kazancı bu maddenin birinci fıkrasına göre tespit edilir."
hükmü yer almıştır.
Aynı Kanunun;
- 25 inci maddesinin dördüncü fıkrasında, dar mükellef kurumlara ait yıllık kurumlar vergisi
beyannamesinin, kurumun Türkiye'deki işyerinin veya daimî temsilcisinin bulunduğu yerin;
Türkiye'de iş yeri veya daimi temsilcisi olmadığı takdirde yabancı kuruma kazanç sağlayanların
bağlı olduğu yerin vergi dairesine verileceği,
- 26 ncı maddesinin birinci fıkrasında, dar mükellefiyete tâbi olan yabancı kurumların
vergiye tâbi kazancının Gelir Vergisi Kanununda yazılı diğer kazanç ve iratlardan (telif, imtiyaz,
ihtira, işletme, ticaret unvanı, marka ve benzeri gayri maddi hakların satışı, devir ve temliki
karşılığında alınan bedeller hariç) ibaret bulunması halinde, yabancı kurum veya Türkiye'de adına
hareket eden kimsenin, bu kazançları elde edilme tarihinden itibaren on beş gün içinde Kanunun 27
nci maddesinde belirtilen vergi dairesine beyanname ile bildirmek zorunda olduğu,
- 28 inci maddesinin birinci fıkrasında, dar mükellefiyete tâbi yabancı kurumların vergisinin,
bunlar hesabına Türkiye'deki müdür veya temsilcileri; müdür veya temsilcileri mevcut değil ise
kazanç ve iratları yabancı kuruma sağlayanlar adına tarh olunacağı,
- 29 uncu maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde, dar mükellefiyete kurumlar vergisi,
özel beyannameyle bildirenler ile tarhiyatın muhatabının Türkiye'yi terk etmesi hallerinde verilecek
beyannamelerde beyanname verme süresi içinde ödeneceği,
- 30 uncu maddesinin altıncı fıkrasında, yıllık veya özel beyanname veren dar mükellef
kurumların, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancından, hesaplanan kurumlar
vergisi düşüldükten sonra kalan kısımdan ana merkeze aktardıkları tutar üzerinden, kurum
bünyesinde % 15 (2009/14593 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına göre %15) oranında kurumlar vergisi
kesintisi yapılacağı hükümlerine yer verilmiştir.
Öte yandan, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun "Değer artış kazançları" başlıklı mükerrer
80 inci maddesinin birinci fıkrasının (4) numaralı bendinde, ortaklık haklarının veya hisselerinin
elden çıkarılmasından doğan kazançların, değer artışı kazancı olduğu belirlenmiştir.
Aynı Kanunun "Safi değer artışı" başlıklı Mükerrer 81 inci maddesinde,
"Değer artışında safi kazanç, elden çıkarma karşılığında alınan para ve ayınlarla sağlanan ve
para ile temsil edilebilen her türlü menfaatlerin tutarından, elden çıkarılan mal ve hakların maliyet
bedelleri ile elden çıkarma dolayısıyla yapılan ve satıcının uhdesinde kalan giderlerin ve ödenen
vergi ve harçların indirilmesiyle bulunur. Hâsılatın ayın ve menfaat olarak sağlanan kısmının tutarı
Vergi Usul Kanununun değerleme ile ilgili hükümlerine göre tayin ve tespit olunur."
........
Menkul kıymetlerin elden çıkarılmasında, iktisap bedelinin tevsik edilememesi halinde Vergi
Usul Kanununun 266 ncı maddesinde yazılı itibari değer iktisap bedeli olarak kabul edilir.
Dar mükelleflerin (kurumlar dahil), yabancı sermaye mevzuatına göre ilgili mercilerden izin
almak suretiyle, Türkiye'ye bizzat getirdikleri nakdî veya aynî sermaye karşılığında iktisap ettikleri
menkul kıymetler ile iştirak hisselerini elden çıkarmalarından doğan değer artışı kazançlarının
hesabında, kur farkından doğan kazançların dikkate alınmaz. Şu kadar ki bu mükelleflerin
Türkiye'de elde ettikleri kazançların, münhasıran bu menkul kıymet veya iştirak hisseleri dolayısıyla
elde edilen menkul sermaye iratlarından ve bu kıymet veya hisselerin elden çıkarılmasından doğan
değer artışı kazançlarından ibaret olması şarttır. Bu mükelleflerin, Türkiye'de menkul kıymet alım
satımıyla devamlı olarak uğraşmaları halinde, kur farkından doğan kazançların da ticarî kazancın
hesabında dikkate alınır.
Kur farkından doğan kazançların hesabında, menkul kıymet veya iştirak hisselerinin
iktisabına tahsis edilen yabancı sermayenin bu kıymet veya hisselerin iktisap tarihindeki Türkiye
Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuruna göre hesaplanan Türk Lirası karşılığı ile bu kıymet
veya hisselerin elden çıkarılması tarihindeki aynı miktar yabancı sermayenin Türkiye Cumhuriyet
Merkez Bankası döviz alış kuruna göre hesaplanan Türk Lirası karşılığı arasındaki fark esas alınır
.................."
hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıda yer alan hükümler çerçevesinde, kanuni merkezi yurt dışında olan dar mükellef
kurumu......Ltd. Şti.'deki %96 hissesini şirketinize satması halinde, Gelir Vergisi Kanununun
mükerrer 81 inci maddesi hükmüne göre belirlenecek değer artış kazancının, Kurumlar Vergisi
Kanununun özel beyana ilişkin hükümlerine göre vergilendirilmesi gerekecektir.
Öte yandan.....Ltd. Şti.'nin nevi değiştirip A.Ş.'ye dönüşmesi veya söz konusu taşınmazın
şirketinize satılması durumunda vergisel yükümlülükler ile ilgili olarak; 1 seri no.lu Kurumlar
Vergisi Genel Tebliğinin, "5.6." ile "19." ve "20." numaralı bölümlerde ayrıntılı açıklamalara yer
verilmiştir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.