Kat karşılığı inşaat işi yapan kooperatifin Kurumlar Vergisi muafiyetinden yararlanmaması hk.
Özelge: Kat karşılığı inşaat işi yapan kooperatifin Kurumlar
Vergisi muafiyetinden yararlanmaması hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.10.15.01-2010-KVK-819-8
Tarih:
21/04/2010
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
BALIKESİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü
Sayı : B.07.1.GİB.4.10.15.01-2010-KVK-819-8 21/04/2010
Konu : Kurumlar Vergisi Uygulaması
İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ile; kooperatifinizin .../.../1995 tarihinde ortaklarına bina inşa
etmek amacı kurulduğunu, tüzel kişiliği adına arsa tapusu ile inşaat ruhsatının bulunmadığı buna
göre kurumlar vergisinden muaf olup olmadığınızın bildirilmesini istemektesiniz.
Bilindiği üzere, 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun "Muafiyetler" başlıklı 4 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (k) bendinde; tüketim ve taşımacılık kooperatifleri hariç olmak üzere, ana
sözleşmelerinde sermaye üzerinden kazanç dağıtılmaması, yönetim kurulu başkan ve üyelerine
kazanç üzerinden pay verilmemesi, yedek akçelerin ortaklara dağıtılmaması ve sadece ortaklarla iş
görülmesine (Yapı kooperatiflerinin kendilerine ait arsalarını kat karşılığı vererek her bir hisse için
bir iş yeri veya konut elde etmeleri ortak dışı işlem sayılmaz.) ilişkin hükümler bulunup, bu
hükümlere fiilen uyan kooperatifler ile bu kayıt ve şartlara ek olarak kuruluşundan inşaatın bitim
tarihine kadar yönetim ve denetim kurullarında, söz konusu inşaat işlerini kısmen veya tamamen
üstlenen gerçek kişilerle tüzel kişi temsilcilerine veya Kanunun 13 üncü maddesine göre bunlarla
ilişkili olduğu kabul edilen kişilere veya yukarıda sayılanlarla işçi ve işveren ilişkisi içinde
bulunanlara yer vermeyen ve yapı ruhsatı ile arsa tapusu kooperatif tüzel kişiliği adına tescil
edilmiş olan yapı kooperatiflerinin kurumlar vergisinden muaf oldukları hüküm altına alınmıştır.
Aynı kanununun Geçici 1 inci maddesinin sekizinci fıkrası hükmüne göre 2006 yılının sonuna kadar
bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (k) bendinde yazılı şartları sağlayamayan yapı
kooperatiflerinin muafiyeti 1/1/2006 tarihi itibarıyla sona ermiş sayılacaktır.
Diğer taraftan, "4.13.1.4.3. Yapı kooperatiflerinde ortak dışı işlemler" başlıklı bölümünde "
Kooperatife ait taşınmazların, ortaklara veya ortak olmayanlara kiraya verilmesi veya kooperatifin
inşa ettiği konut veya işyerlerinin ortaklara dağıtımından sonra elinde kalan işyeri,konut veya
arsaların satılması ortak dışı işlem sayılacaktır."şeklinde açıklamalara yer verilmiştir.
Öte yandan, 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunun 1 seri Nolu Genel Tebliğinin "4.13.2. Yapı
kooperatiflerinin muafiyetinde özel şartlar" başlıklı bölümünde de yapı kooperatiflerinde
muafiyetten yararlanabilmek için yukarıda belirtilen şartlara ilaveten; yapı ruhsatı ile arsa
tapusunun kooperatif tüzel kişiliği adına olması gerektiği, yapı kooperatiflerinin yapı ruhsatı veya
arsa tapusunun kooperatif tüzel kişiliği adına bulunmadığı durumlarda da muafiyetten
yararlanılmasının mümkün olmadığı; örneğin, inşaatı üstlenen müteahhit adına düzenlenecek bir
yapı ruhsatının, yapı kooperatifinin muafiyetten yararlanmasını engelleyeceği, henüz arsa temini
veya inşaat aşamasına gelmemiş bulunan dolayısıyla, işyeri veya konut teminine yönelik faaliyeti
bulunmayan kooperatifler için bu şartların aranmayacağı, arsa tapusu kooperatif tüzel kişiliğine ait
olmakla birlikte, henüz inşaat aşamasına gelmemiş bulunan konut yapı kooperatiflerinden inşaat
ruhsatına ilişkin şartın aranmayacağı belirtilmiştir.
Konu ile ilgili olarak ... Vergi Dairesi ile yapılan yazışma sonucu cevaben alınan ... tarih ve ... sayılıyazının tetkikinden, kooperatifinizden kurumlar vergisinden muaf olabilme şartlarını taşıyıp
taşımadığına dair bilgi istenilmesine rağmen bu konuda bir müracaatınız olmadığından 01.01.2006
tarihi itibariyle kurumlar vergisi mükellefiyetinizin tesis edilerek, ... tarih ve ... sayılı yazı ile bilgi
verildiği anlaşılmıştır. Ayrıca, konu ile ilgili olarak düzenlenen ... tarih ve ... nolu yoklama fişi ile
inşaat ruhsatı ile arsa tapusunun ... adına kayıtlı olduğu, kat karşılığı inşaat yapmak üzere
anlaştığınız tespit edilmiştir.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, tüzel kişiliği adına düzenlenmiş yapı ruhsatı ile arsa tapusu
bulunmayan kooperatifinizin kat karşılığı inşaat sözleşmesiyle gerçekleştirdiği arsa temini işleminin
kurumlar vergisi muafiyetine ilişkin "sadece ortaklarla iş görülmesi" şartının ihlali olarak
değerlendirilmesi gerektiğinden, ... Vergi Dairesince hakkınızda yapılan işlemde yasal bir
isabetsizlik bulunmamaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
Vergi Dairesi Başkanı V.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.