Kayyımlara yapılacak ücret ödemelerinin gelir vergisi tevkifatına tabi tutulması ve tevkif edilen vergilerinde Kayyımlık Bürosunca bağlı bulunulan ver

Özelge: Kayyımlara yapılacak ücret ödemelerinin gelir
vergisi tevkifatına tabi tutulması ve tevkif edilen
vergilerinde Kayyımlık Bürosunca bağlı bulunulan vergi
dairesine beyan edilmesi gerekmektedir.
Sayı:
B.07.0.GEL.0.42/4214-1308/10092
Tarih:
19/02/2001
T.C.
MALİYE BAKANLIĞI
Gelirler Genel Müdürlüğü
TARİH : 19.02.2001
SAYI : B.07.0.GEL.0.42/4214-1308/10092
KONU : Kayyımlara yapılan ödemelerden tevkifat
yapılıp yapılmayacağı hk.
............ VALİLİĞİNE
(Defterdarlık : Gelir Müdürlüğü)
İLGİ : ............ tarih ve ............ sayılı yazınız.
İlgi'de kayıtlı yazınız ve ekinin incelenmesinden, 3561 sayılı Malmemurlarının Kayyım Tayin Edilmesine Dair
Kanun gereğince kurulan Kayyım Bürosu Başkanlığının gaip kişilerin nakit paralarının bankaya yatırılarak vadeli
mevduat hesabında takip edildiği ve Kayyımlık Bürosunun gelirlerinin faiz gelirlerinden oluştuğu, büro
gelirlerinin % 40'ının kayyımlıkla ilgili işlemlerin yürütülmesinde görevli personele ücret olarak yapılacak
ödemelerde, % 60'ının ise kayyımlıkla idare edilen malvarlığının yönetilmesiyle ilgili olarak kullanıldığı ifade
edilerek, gaip kişiler adına açılan vadeli mevduat hesabına yürütülen faizler ile kayyımlık işlerinin
yürütülmesinde görevli personele yapılan ücret ödemelerinden tevkifat yapılıp yapılmayacağı hususunda
tereddüte düşüldüğü anlaşılmaktadır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin 8 numaralı bendinde, dernek ve vakıflar ile tam mükellef
kurumlara ödenenler de dahil olmak üzere mevduat faizlerinden stopaj yapılması öngörülmüştür. Ancak; kanunla
kurulan dernek ve vakıflar ile dernek ve vakıf olmamakla birlikte, odalar, borsalar, meslek örgütleri ve bunların
üst kuruluşları, siyasi partiler, emekli ve yardım sandıkları gibi vergi uygulamalarında dernek ve vakıf kabul
edilenlerden bu tevkifat yapılmayacaktır.
Kayyımlık gaip olan kişilerin malvarlığını yönettiğinden, Kayyım Bürosu Başkanlığınca bankaya yatırılan gaip
kişilere ait nakit paralar için tahakkuk ettirilen faizlerden Gelir Vergisi Kanununun 94/8 inci maddesi gereğince
bu kişilerin gelir vergisine mahsuben tevkifat yapılması gerekmektedir.
Diğer taraftan, Gelir Vergisi Kanununun 61 inci maddesinde, "Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı
olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı,
prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde
olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez."
denilmiş, aynı Kanunun 94 üncü maddesinde ise kimlerin tevkifat yapmak zorunda oldukları belirtilmiştir.
Öte yandan, Gelir Vergisi Kanununun 96 ncı maddesinde, "Vergi tevkifatı, 94 üncü madde kapsamına giren
nakten veya hesaben yapılan ödemelere uygulanır. Bu maddede geçen hesaben ödeme deyimi, vergi tevkifatına
tabi kazanç ve iratları ödeyenleri istihkak sahiplerine karşı borçlu durumda gösteren her türlü kayıt ve işlemleri
ifade eder." denilmiş, 98 inci maddede de "94 üncü madde gereğince vergi tevkifatı yapmaya mecbur olanlar bir
ay içinde yaptıkları ödemeler veya tahakkuk ettirdikleri karlar ve iratlar ile bunlardan tevkif ettikleri vergileri
ertesi ayın 20 nci günü akşamına kadar, ödeme veya tahakkukun yapıldığı yerin bağlı olduğu vergi dairesine
bildirmeye mecburdurlar..." hükmü yer almıştır.
Bu hükümlere göre, kayyımlara yapılacak ücret ödemelerinin, anılan Kanunun 61, 94, 103 ve 104 üncü
maddeleri gereğince gelir vergisi tevkifatına tabi tutulması ve tevkif edilen vergilerinde Kayyımlık Bürosunca
bağlı bulunulan vergi dairesine beyan edilmesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.