Kazakistan mukimi firmadan alınan proje çizim hizmeti karşılığında vergi tevkifatı yapılıp yapılmayacağı.

Özelge: Kazakistan mukimi firmadan alınan proje çizim
hizmeti karşılığında vergi tevkifatı yapılıp yapılmayacağı hk.
Sayı:
62030549-125[30-2012/313]-377
Tarih:
11/03/2013
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
Sayı : 62030549-125[30-2012/313]-377 11/03/2013
Konu : Kazakistan mukimi firmadan alınan proje çizim
hizmeti karşılığında vergi tevkifatı yapılıp
yapılmayacağı.
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, ... Vergi Dairesi Müdürlüğünün ... vergi kimlik
numarasında kayıtlı bulunan şirketinizin inşaat işiyle ilgili proje çizim hizmetini Kazakistan'da
mukim bir firmadan satın alacağınız, ilgili firmanın proje çalışmasını Kazakistan'da yapıp Türkiye'ye
göndereceği belirtilerek, proje çizim hizmetinin ithali nedeniyle yapılacak ödemeler üzerinden vergi
tevkifatı yapılıp yapılmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşü sorulmaktadır.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasında; birinci
maddede yazılı kurumlardan kanuni ve iş merkezlerinden her ikisi de Türkiye içinde
bulunmayanların yalnız Türkiye'de elde ettikleri kazançları üzerinden vergilendirileceği hükme
bağlanmış, üçüncü fıkrasında ise dar mükellefiyet mevzuuna giren kurum kazancının hangi kazanç
ve iratlardan oluştuğu belirtilmiştir.
Aynı Kanunun 30 uncu maddesinin birinci fıkrasında; dar mükellefiyete tabi kurumların
fıkrada bentler halinde sayılan kazanç ve iratları üzerinden, bu kazanç ve iratları ödeyen veya
tahakkuk ettirenler tarafından % 15 oranında kurumlar vergisi kesintisi yapılacağı hüküm altına
alınmış, 2009/14593 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile serbest meslek kazançları üzerinden
yapılacak kurumlar vergisi kesintisi oranı petrol arama faaliyetleri dolayısıyla sağlanacak
kazançlardan % 5, diğer serbest meslek kazançlarından % 20 olarak belirlenmiştir.
1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Tebliğinin "22.2.3. Serbest Meslek Kazançları" başlıklı
bölümünde;
"Serbest meslek faaliyeti esas itibariyle gerçek kişilerce icra edilen ve Gelir Vergisi
Kanununun 65 inci maddesinde tanımlanan faaliyet türüdür. Dar mükellef kurumların bu tür
kazanç elde etmeleri ise istihdam ettikleri personelleri aracılığı ile olmaktadır.
Serbest meslek kazançlarının Türkiye'de elde edilmiş sayılması için serbest meslek
faaliyetinin Türkiye'de icra edilmesi veya Türkiye'de değerlendirilmesi gerekir.
Türkiye'de değerlendirme, ödemenin Türkiye'de yapılması veya ödeme yabancı memlekette
yapılmışsa Türkiye'de ödeyenin veya nam ve hesabına ödeme yapılanın hesaplarına intikal
ettirilmesi veya karından ayrılmasıdır."
açıklamaları yer almaktadır.
Öte yandan, hükümleri 01/01/1997 tarihinden itibaren uygulanan "Türkiye Cumhuriyeti
Hükümeti ile Kazakistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte
Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması"nın "Serbest Meslek Faaliyetleri"ni düzenleyen 14 üncü
maddenin 1 inci fıkrası;
"1. Bir Akit Devlet mukiminin, serbest meslek faaliyetleri veya bağımsız nitelikteki diğer
faaliyetler dolayısıyla elde ettiği gelir, faaliyetlerini icra etmek amacıyla diğer Akit Devlette sürekli
kullanabileceği sabit bir yere sahip olmadığı sürece, yalnızca ilk bahsedilen Devlette
vergilendirilebilecektir. Kişinin, böyle bir sabit yere sahip olması durumunda gelir, yalnızca söz
konusu sabit yere atfedilebilen miktarla sınırlı olmak üzere, bu diğer Devlette de
vergilendirilebilir".
hükmünü öngörmektedir.
Buna göre, serbest meslek faaliyetleri dolayısıyla elde edilen gelirlerinin Türkiye'de
vergilendirilmesi için Kazakistan mukimi şirketin faaliyetini Türkiye'de bir sabit yer vasıtasıyla
gerçekleştirmesi gerekmektedir.
Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmalarında kullanılan "iş yeri" ve "sabit yer" terimleri
arasında vergilemenin yorumlanması açısından bir farklılık bulunmamakta; "işyeri" terimi daha çok
ticari ve sınai faaliyetlerle ilgili olarak kullanılmaktadır. Anlaşmaların Serbest Meslek Faaliyetlerini
düzenleyen 14 üncü maddelerinde "sabit yer" terimi kullanılırken, Ticari Kazançları düzenleyen 7
nci maddelerinde bunun yerini "iş yeri" terimi almaktadır. Bu nedenle, Kazakistan Anlaşmasının 14
üncü maddesinde bahsedilen "sabit yer" in diğer ülkede oluşup oluşmadığı Anlaşmanın "İş yeri"
başlıklı 5 inci maddesi çerçevesinde tespit edilebilecektir.
Anlaşmanın bir örneği ekli 5 inci maddesinde hangi hallerde diğer devlette bir iş yeri
oluşacağı veya oluşmayacağı açıkça belirtilmiştir.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, Kazakistan mukimi şirketin Türkiye'de bir işyeri olmaksızın
icra edeceği serbest meslek faaliyetleri dolayısıyla elde edeceği gelirleri vergileme hakkı
Kazakistan'a ait olacak; şirketin faaliyetini Türkiye'de bir iş yeri vasıtasıyla icra etmesi halinde ise,
bu iş yerine atfedilebilen miktarla sınırlı olmak üzere, Türkiye'nin de söz konusu gelirler üzerinden
iç mevzuat hükümlerimiz çerçevesinde vergi alma hakkı doğacaktır.
Diğer taraftan, Türkiye'de bu şekilde bir vergi ödenmesi durumunda söz konusu vergi,
Anlaşmanın "Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi"ne ilişkin 22 nci maddenin 2 nci fıkrası
çerçevesinde, Kazakistan'da ödenecek bu gelire ilişkin vergiden mahsup edilmek suretiyle çifte
vergilendirme önlenebilecektir.
Anlaşma hükümlerinin uygulanabilmesi için Kazakistan mukimi şirketin, Kazakistan'da tam
mükellef olduğunu ve tüm dünya kazançları üzerinden bu ülkede vergilendirildiğini Kazakistan
yetkili makamlarından alınacak bir belge (mukimlik belgesi) ile kanıtlaması ve bu belgenin aslı ile
birlikte Noter veya Kazakistan'daki Türk Konsolosluklarınca tasdik edilecek Türkçe tercümesinin
bir örneğini ilgili vergi dairesi veya sorumlu sıfatıyla şirketinize ibraz etmesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.