Kazancını işletme hesabı esasına göre tespit eden ferdi işletmenin limited şirkete dönüşmesi durumunda vergilendirme.
Kazancını işletme hesabı esasına göre tespit eden ferdi
işletmenin limited şirkete dönüşmesi durumunda
vergilendirme.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.34.19.02-105[229-2014/VUK1-18312]-67961
Tarih:
13/07/2015
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü
Sayı : 11395140-105[229-2014/VUK1-18312]-67961 13/07/2015
Konu : Kazancını işletme hesabı esasına göre
tespit eden ferdi işletmenin limited
şirkete dönüşmesi durumunda
vergilendirme.
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, işletme hesabı esasına göre defter tutan gerçek usule
tabi gelir vergisi mükellefi olduğunuzu, muhtelif konularda ticaret ve hizmet faaliyetlerinizin devam
ettiğini, faaliyetlerinize nev'i değişikliği suretiyle limited şirket olarak devam etmek istediğinizi
belirterek;
- işletme hesabı esasına göre defter tutmaktayken nev'i değiştirmek suretiyle limited şirket
kurabilmenizin mümkün olup olmadığı,
- şahıs işletmenizdeki mevcut ticari emtialarınız, demirbaşlarınız ve ticari araçlarınızın iki
ortaklı ve 50.000,00 TL nakit sermaye taahhüdüyle yeni kuracağınız limited şirkete vergisiz olarak
aktarılmasının mümkün olup olmadığı, eğer mümkün ise şahıs işletmenizin faturalama ve faaliyeti
terk işlemlerinin nasıl olması gerektiği hususlarında bilgi talep edilmekte olup, konuya ilişkin
Başkanlığımız görüşü aşağıda açıklanmıştır.
GELİR VERGİSİ KANUNU AÇISINDAN:
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 37 nci maddesinin birinci fıkrasında; her türlü ticari ve
sınai faaliyetlerden doğan kazançların ticari kazanç olduğu hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunun "Değer Artışı Kazançları" başlıklı Mükerrer 80 inci maddesinin birinci
fıkrasının (5) numaralı bendinde faaliyeti durdurulan bir işletmenin kısmen veya tamamen elden
çıkarılmasından doğan kazançların değer artış kazancı sayılacağı, ikinci fıkrasında bu maddede
geçen "elden çıkarma" deyiminin mal ve hakların satılmasını, bir ivaz karşılığında devir ve temlikini,
trampa edilmesini, takasını, kamulaştırılmasını, devletleştirilmesini, ticaret şirketlerine sermaye
olarak konulmasını ifade ettiği, son fıkrasında da, faaliyetine devam eden ticari bir işletmenin
kısmen veya tamamen satılmasından veya ticari işletmeye dahil amortismana tabi iktisadı
kıymetlerle birinci fıkrada yazılı hakların elden çıkarılmasından doğan kazançların ticari kazanç
sayılacağı ve bunlara ticari kazanç hakkındaki hükümlerin uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
Anılan Kanunun "Vergilendirilmeyecek Değer Artışı Kazançları" başlıklı 81 inci maddesinin
birinci fıkrasının (2) numaralı bendinde, kazancı bilanço esasına göre tespit edilen ferdi bir
işletmenin bilançosunun bir sermaye şirketine aktif ve pasifiyle bütün halinde devrolunması,
devralan şirketin bilançosuna aynen geçirilmesi ve devredilen ferdi işletmenin sahip veya
sahiplerinin şirketten, devir bilançosuna göre hesaplanan öz sermayesi tutarında ortaklık payı
alması (Bu ortaklık payını temsil eden hisse senetlerinin nama yazılı olması şarttır.) halinde değer
artışı kazancı hesaplanmayacağı, vergileme yapılmayacağı hükme bağlanmıştır.
Yine aynı Kanunun "Yıllık Beyannamenin Verilmesi" başlıklı 92 nci maddesinde; bir takvim
yılına ait beyannamenin izleyen Mart ayının başından yirmi beşinci günü akşamına kadar, vergiyi
tarha yetkili vergi dairesine verileceği veya taahhütlü olarak posta ile gönderileceği, "Vergilendirme
Dönemi" başlıklı 108 inci maddesinde, gelir vergisinde vergilendirme döneminin geçmiş takvim yılı
olduğu ve mükellefiyetin takvim yılı içinde kalkması halinde, vergilendirme döneminin, takvim yılı
başından mükellefiyetin kalkması tarihine kadar geçen süreye inhisar edeceği hüküm altına
alınmıştır.
Yukarıdaki hüküm ve açıklamalara göre; devir nedeniyle ferdi işletme sona ereceğinden
işletmenizin devir tarihine kadar olan ticari kazancının ertesi yılın Mart ayının yirmibeşinci günü
akşamına kadar bağlı olunan vergi dairesine verilmesi gerekmektedir. Şahıs işletmenizin yeni
kurulacak limited şirkete devir işlemi ise işletme hesabı esasına tabi olmanız nedeniyle Gelir Vergisi
Kanununun 81 inci maddesinin (2) numaralı bendi kapsamında değerlendirilemeyeceğinden, söz
konusu devir işleminin Gelir Vergisi Kanunu hükümlerine göre vergi ertelemesi müessesesinden
yararlanmak suretiyle yapılması mümkün bulunmamaktadır.
KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU AÇISINDAN:
3065 sayılı KDV Kanununun 1/1 inci maddesinde, Türkiye'de yapılan ticari, sınai, zirai
faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesindeki teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi
olduğu hüküm altına alınmıştır.
Aynı Kanunun 17/4-c maddesinde ise Gelir Vergisi Kanununun 81 inci maddesinde belirtilen
işlemler ile Kurumlar Vergisi Kanununa göre yapılan devir ve bölünme işlemlerinin katma değer
vergisinden istisna olduğu hükme bağlanmıştır.
Buna göre, kazancını işletme hesabı esasına göre tespit eden şahıs işletmenizin limited
şirkete devri işleminin Gelir Vergisi Kanununun 81 inci maddesi kapsamında değerlendirilmesi
mümkün bulunmadığından, KDV Kanununun 17/4-c maddesi gereğince istisna uygulanması
mümkün olmayıp söz konusu işlem genel usul ve esaslar çerçevesinde KDV ye tabi bulunmaktadır.
VERGİ USUL KANUNU AÇISINDAN:
213 sayılı Vergi Usul Kanununun "İspat edici kağıtlar" başlıklı 227 nci maddesinde "Bu
kanunda aksine hüküm olmadıkça, bu kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve
muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburidir." hükmü yer almaktadır.
Mezkur Kanunun 229 uncu maddesinde; fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında
müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından
müşteriye verilen ticari vesika olarak tanımlanmıştır. Aynı Kanunun 231 inci maddesinin 5 numaralı
bendinde de, faturanın malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde
düzenleneceği, bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturaların hiç düzenlenmemiş sayılacağı, 232 nci
maddesinde, birinci ve ikinci sınıf tüccarlarla, kazancı basit usulde tespit edilenler ve defter tutmak
mecburiyetinde olan çiftçilerin sattıkları emtia veya yaptıkları iş için fatura vermek, satın aldıkları
emtia ve hizmetler için de fatura istemek ve almak zorunda oldukları hüküm altına alınmıştır.
Aynı Kanunun 328 inci maddesinde de devir ve trampanın satış hükmünde olduğu hüküm
altına alınmıştır.
Buna göre ferdi işletmenizin limited şirkete devir işlemleri Vergi Usul Kanunun 328 inci
maddesi gereği satış hükmünde kabul edilmiş olduğundan, limited şirkete devredilecek olan ferdi
işletmenizin aktifinde kayıtlı emtialar, ticari araçlar ile demirbaşlar için emsal bedel üzerinden
fatura düzenlenmesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.