Kazançları basit usulde vergilendirilen mükelleflerin belge düzenine uymamaları halinde, özel usulsüzlük cezası kesilip kesilmeyeceği hakkında.

Özelge: Kazançları basit usulde vergilendirilen
mükelleflerin belge düzenine uymamaları halinde, özel
usulsüzlük cezası kesilip kesilmeyeceği hakkında.
Sayı: 
B.07.0.GEL.0.30/3026-354-508/33403
Tarih: 
11/07/2000
T.C.
MALİYE BAKANLIĞI
Gelirler Genel Müdürlüğü
TARİH : 11.07.2000
SAYI : B.07.0.GEL.0.30/3026-354-508/33403
KONU : Kazançları basit usulde vergilendirilen mükelleflerin
belge düzenine uymamaları halinde, özel usulsüzlük cezası kesilip
kesilmeyeceği hk.
..................... VALİLİĞİ
(Defterdarlık: Denetim Koordinasyon ve Usul Gelir Müdürlüğüne)
İLGİ :..................... gün ve ..................... sayılı yazınız.
İlgide kayıtlı yazınız incelenmiş, duraksamaya düşülen husus aşağıda açıklanmıştır.
Bilindiği üzere, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 354. maddesinde; 353. maddenin 1 ve 2 numaralı
bentlerinde yazılı belgelerin bir takvim yılı içinde üç defa kullanılmadığının veya bulundurulmadığının tespiti
halinde, mükelleflerin işyerlerinin bir haftaya kadar kapatılabileceği ve buna ilişkin usul ve esasların Maliye
Bakanlığınca belirleneceği hükme bağlanmış ayrıca uygulanacak safhaya gelen işyeri kapatma cezasının
kapatma kararının uygulanmasından önce mükelleflerin yazılı olarak istemeleri halinde para cezasına
çevrilebileceği belirlenmiştir.
Bu maddenin Bakanlığımıza verdiği yetkiye dayanılarak işyeri kapatma cezası ile ilgili açıklamalara 181,199
ve 229 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğlerinde yer verilmiştir.
İşyeri kapatma cezasının para cezasına çevrilmesine ilişkin açıklamaların yer aldığı 229 sıra numaralı Vergi
Usul Kanunu Genel Tebliğine göre, haklarında işyeri kapatma kararı verilen mükelleflerin yazılı talepleri
üzerine işyeri kapatma cezası para cezasına çevrilebilecektir. Kesilecek para cezası kapatma cezasının
uygulanmasında esas alınan tespitlerin yapıldığı takvim yılından önceki yıla ilişkin olarak mükellefin gelir
veya kurumlar vergisi beyannamesi ile beyan ettiği istisnaların düşülmesinden önceki kazancının yüzde beşi
olarak hesaplanacak ve kapatma kararına ilişkin yazının tebliğ edildiği tarihte yürürlükte bulunan ve sanayi
sektöründe çalışan 16 yaşından büyük işçiler için belirlenen asgari ücretin bir yıllık brüt tutarından az
olmayacaktır.
Aynı Kanunun 353. maddesinin 5 numaralı bendinde, bu Kanunun mükerrer 354. maddesine göre işyerleri
için kapatma kararı verilen ve işletme hesabı esasına göre defter tutan mükelleflere; bir takvim yılı içinde ilk,
ikinci üçüncü ve daha sonraki her uygulama için özel usulsüzlük cezası kesileceği, bilanço esasına göre
defter tutan mükellefler ile serbest meslek erbabı için bu cezaların bir kat arttırılarak uygulanacağı hükme
bağlanmıştır.
Bu hüküm uyarınca, belge düzenine uyulmadığına ilişkin olarak yapılan tespitlere dayanılarak Valilikçe
işyerleri için kapatma kararı verilen kazançları basit usulde tespit edilen mükelleflere özel usulsüzlük cezası
kesilmesine imkan bulunmamaktadır.
Bu itibarla, kazançları basit usulde vergilendirilen mükelleflerin belge düzenine uymamaları halinde
tespitlerin yapıldığı işyeri için işyeri kapatma cezası; bu işyeri fiilen kapatılmak veya talep etmeleri halinde
para cezasına çevrilmek suretiyle uygulanacaktır. Para cezasının hesaplanmasında 193 sayılı Gelir Vergisi
Kanununun Geçici 44. maddesine göre belirlenen vergilemeye esas kazançları dikkate alınacaktır.
Bilgi edinilmesini ve yukarıdaki açıklamalar uyarınca gereğini rica ederim.
Bakan a.