Kendi arazilerinde ve başka çiftçilerin işinde kullanılan motorsuz pamuk toplama makinesinin vergilendirilmesi hk.

Özelge: Kendi arazilerinde ve başka çiftçilerin işinde
kullanılan motorsuz pamuk toplama makinesinin
vergilendirilmesi hk.
Sayı: 
96620903-120[52-53-54-56-57/2012-40]-57
Tarih: 
01/08/2013
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
MUĞLA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü
 
   
Sayı : 96620903-120[52-53-54-56-57/2012-40]-57 01/08/2013
Konu : Kendi arazilerinde ve başka çiftçilerin işinde kullanılan  
motorsuz pamuk toplama makinesinin vergilendirilmesi
 
            İlgide kayıtlı özelge talep formunuzun incelenmesinden; ekim yaptığınız ürünler arasında
bulunan pamuk için traktör tarafından çekilen kendi motoru olmayan pamuk toplama makinesi satın
aldığınız, bu makine ile  kendi ektiğiniz pamuk ve köyde diğer üreticilerin ektikleri pamuğu
toplamak istediğinizi belirterek elde ettiğiniz kazancın ne şekilde vergilendirileceği ile  faaliyetiniz
için gerekli yakıt, yağ, makine ekipman yedek parça v.s. alımlarının gider olarak gösterilip
gösterilmeyeceği  hususunda görüş talep edildiği anlaşılmaktadır.
            193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 52 nci maddesinde zirai faaliyet ve zirai kazancın tarifi
yapılmış olup, anılan maddenin dördüncü fıkrasında da, "Aşım yaptırmak maksadıyla erkek damızlık
beslenmesi, çiftçiye ait her türlü ziraat makine ve aletlerinin başka çiftçilerin zirai istihsal işlerinde
çalıştırılması da zirai faaliyetlerden sayılır."  hükmüne yer verilmiştir.               
            Aynı Kanunun 53 üncü maddesinde; çiftçilerin elde ettikleri zirai kazançların bu Kanunun 94
üncü maddesine göre hâsılat üzerinden tevkifat yapılmak suretiyle vergilendirileceği ve 54 üncü
maddede yazılı işletme büyüklüğü ölçülerini aşan çiftçiler ile bir biçerdövere veya bu mahiyetteki
bir motorlu araca veya on yaşına kadar ikiden fazla traktöre sahip olan çiftçilerin kazançlarının
gerçek usulde tespit olunarak vergilendirileceği belirtilmiş ve anılan maddenin beşinci fıkrasında
ise, "Kazançları gerçek usulde vergilendirilmeyen çiftçiler, yazılı olarak vergi dairesinden istemde
bulunmaları halinde izleyen vergilendirme dönemi başından, işe yeni başlayanlar, işe başlama
tarihinden itibaren gerçek usule geçebilirler. 54 üncü maddede yazılı ölçüleri aşanlar müteakip
vergilendirme dönemi başından itibaren gerçek usulde; gerçek usule tabi olanlardan bu ölçülerin
altında kalanlar müteakip vergilendirme dönemi başından itibaren hasılatları üzerinden tevkifat
yapılmak suretiyle vergilendirilirler." hükmü yer almaktadır.
            Aynı Kanunun 54 üncü maddesinde ise, zirai kazancın gerçek usulde tespiti bakımından bir
takvim yılı içinde dikkate alınacak işletme büyüklüğü ölçüleri belirlenmiş olup, söz konusu
maddenin (A) bendinin 4 üncü grubunda pamuk ziraatinde işletme büyüklüğü ölçüsü ekili arazinin
yüzölçümü toplamı dikkate alınarak 400 dönüm olarak belirlenmiştir.
            Öte yandan mezkûr Kanunun 56 ncı maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendinde
ziraat makine ve aletlerinin başka çiftçilerin zirai istihsal işlerinde çalıştırılması mukabilinde alınan
bedellerin zirai kazancın tespitinde hâsılat sayılacağı; 57 nci maddesinin birinci fıkrasının (5)
numaralı bendinde de zirai tesisat, makina, aletler ve taşıtların çalıştırılması ve bakımı için yapılan
giderler (Yakıt, yağ, elektrik, yedek parça vesaire) ve tamir giderlerinin, tediye edilen veya
borçlanılan meblağları ihtiva eden giderleri oluşturan unsurlar arasında sayılacağı hükmüne yer
verilmiştir.            Ayrıca, konu ile ilgili olarak ayrıntılı açıklamaların yapıldığı 03.03.2001 tarih ve 24335 sayılı
Resmi Gazete'de yayımlanan 242 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde;
            "Bu hükümlere göre çiftçilerin zirai işletmeleri ile tarımsal alet ve makinelerini kiraya
vermeleri veya bunları el emekleri ile birleştirmek suretiyle yaptıkları hizmetler, zirai faaliyet
kapsamında ifa edilen hizmet olarak kabul edilmektedir.
             Ancak zirai faaliyette bulunmaması dolayısıyla çiftçi sayılmayanlar ile çiftçi olmakla beraber
zirai faaliyetleriyle ilgili olmayan ziraat makine ve aletlerini başka çiftçilerin zirai istihsal işlerinde
çalıştıranların, bu faaliyetlerinin ticari faaliyet kapsamında değerlendirilmesi gerektiği açıktır.''
            açıklamalarına yer verilmiştir.
            Mezkûr Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında, tevkifat yapacak kişi ve kurumlar
ile tevkifata konu ödemelere ilişkin hükümlere yer verilmiş olup, aynı fıkranın (11) numaralı
bendinin (c/ii) alt bendinde ise zirai faaliyet kapsamında yapılan diğer hizmetler için yapılan
ödemeler üzerinden istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben % 4 oranında gelir vergisi
tevkifatı yapılacağı hükme bağlanmıştır.
            Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, ekimini yaptığınız pamuğu toplamak
için edinmiş olduğunuz motorsuz pamuk toplama makinesinin, biçerdöver veya bu mahiyetteki bir
motorlu araç olarak kabul edilmemesi ve pamuk üretimi için belirlenen işletme büyüklüğü ölçüsü
altında kalmanız halinde zirai kazancınızın tevkifat usulü ile vergilendirileceği tabii olup, bu
durumda beyanname vermeyeceğinizden ötürü faaliyetiniz için gerekli yakıt, yağ, makine ekipmanı,
yedek parça v.s. alımlarının gider olarak indirilebilmesi mümkün bulunmamaktadır. Ancak, Gelir
Vergisi Kanununun 54 üncü maddesinde belirtilen "İşletme Büyüklüğü Ölçülerini" aşmanız veya
gerçek usulde vergilendirilme yönünde mükellefi bulunduğunuz vergi dairesinden yazılı istemde
bulunmanız ve sonucunda da gerçek usulde vergilendirilmeniz halinde, faaliyetiniz için gerekli
yakıt, yağ, makine ekipmanı, yedek parça v.s. alımlarının gider olarak indirilebilmesi mümkün
olabilecektir. 
            Ayrıca, sahibi olduğunuz pamuk toplama makinesinin diğer çiftçilerin üretmiş oldukları
pamuğu toplamak için tarafınızca kullanılmasının "zirai faaliyet kapsamında ifa edilen hizmet"
olarak değerlendirilmesi ve hizmet sunduğunuz çiftçilerin, zirai kazanç yönünden gerçek usule tabi
olmaları durumunda, tarafınıza yapılacak ödemelerin gayrisafi tutarı üzerinden, anılan Kanunun 94
üncü maddesinin birinci fıkrasının (11) numaralı bendinin (c/ii) alt bendinde yer alan % 4 oranında
gelir vergisi tevkifatı yapılması gerekmektedir.
            Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
 
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.