Kiraya verilmiş gayrimenkuldeki hissenin envantere dahil edilmesi sonucu elde edilen kira bedelinin Gelir Vergsi ve KDV yönünden durumu hk.
Özelge: Kiraya verilmiş gayrimenkuldeki hissenin envantere
dahil edilmesi sonucu elde edilen kira bedelinin Gelir
Vergsi ve KDV yönünden durumu hk.
Sayı:
88031814-VUK-5-15-81
Tarih:
14/08/2012
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
HATAY VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü
Sayı : 88031814-VUK-5-15-81 14/08/2012
Konu : Kiraya verilmiş gayrimenkuldeki hissenin kira
bedelinin vergi yönünden değerlendirilmesi
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, ... T.C. kimlik numaralı mükellefi olduğunuzu, hissedarı
bulunduğunuz ve kiraya verilmiş gayrimenkuldeki hissenizi defterinize kaydedip, tahsil edeceğiniz
kira bedeli karşılığı diğer hissedarlardan bağımsız olarak kiracı firmaya KDV'li fatura vermek
istediğinizi belirterek, yapılacak bu işlemde kanuni bir sakınca bulunup bulunmadığı hususunda
görüş talep ettiğiniz anlaşılmıştır.
a) Gelir Vergisi Kanunu Yönünden:
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 37 nci maddesinde, her türlü ticari ve sınai
faaliyetlerden doğan kazançların ticari kazanç olduğu hükme bağlanmıştır.
Kanunun 70 inci maddesinde ise "Aşağıda yazılı mal ve hakların sahipleri, mutasarrıfları,
zilyetleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri veya kiracıları tarafından kiraya verilmesinden elde edilen
iratlar gayrimenkul sermaye iradıdır:
............
Yukarıda yazılı mallar ve haklar ticari veya zirai bir işletmeye dahil bulunduğu takdirde
bunların iratları ticari veya zirai kazancın tespitine müteallik hükümlere göre hesaplanır.
Tüccarlara ait olsa dahi, işletmeye dahil bulunmayan gayrimenkullerle haklar hakkında bu
bölümdeki hükümler uygulanır." hükmü yer almaktadır.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, Kanun maddesinde geçen "ticari işletmeye dahil olma"
ifadesinden, bilanço esasına tabi olan işletmelerde bilançonun aktifinde kayıtlı mal ve hakların,
işletme hesabı esasına göre defter tutan ferdi işletmelerde ise işletme faaliyetiyle doğrudan ilgili
olan ve envantere alınmış bulunan iktisadi kıymetlerin anlaşılması gerekmektedir.
b) Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
KDV Kanununun,
-1/1 inci maddesinde; Türkiye'de, ticarî, sınaî, ziraî faaliyet ve serbest meslek faaliyeti
çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin,
-1/3-f maddesinde; Gelir Vergisi Kanununun 70 nci maddesinde sayılan mal ve hakların
kiraya verilmesi işlemlerinin KDV nin konusunu oluşturduğu, -17/4-d maddesinde de iktisadi işletmelere dahil bulunmayan gayrimenkullerin
kiralanmasının KDV den istisna olduğu
hükme bağlanmıştır.
Konuya ilişkin açıklamaların yer aldığı 117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin "2.3 Kiralama
İşlemleri" başlıklı bölümünde;
Bu kiralama işlemleri ile ilgili KDV nin;
- Kiraya verenin başka faaliyetleri nedeniyle KDV mükellefiyetinin bulunmaması (sadece
sorumlu sıfatıyla KDV ödeyenler bu kapsama dâhildir),
- Kiracının KDV mükellefi olması (sadece sorumlu sıfatıyla KDV ödeyenler bu kapsama dâhil
değildir),
şartlarının birlikte var olması halinde, kiracı tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edileceği,
KDV ye tabi olan kiralama işlerinde kiraya verenin başka faaliyetleri dolayısıyla KDV
mükellefi olması halinde, sorumluluk uygulamasının söz konusu olmayacağı; kiraya verenin,
kiralama faaliyetlerine ait KDV yi diğer faaliyetleri ile birlikte genel esaslara göre beyan edeceği,
faaliyetleri sadece 2 No.lu KDV beyannamesi vermelerini gerektirenlerin bu kapsamda mütalaa
edilmeyeceği, yukarıda belirtilenler hariç kiracının KDV mükellefi olmaması halinde de (faaliyetleri
sadece 2 No.lu KDV beyannamesi vermelerini gerektirenler de bu kapsamda mütalaa edilecektir)
kira bedeli üzerinden hesaplanan KDV nin, kiraya veren tarafından mükellef sıfatıyla beyan
edileceği, kiraya verenin başka nedenlerle KDV mükellefiyeti olmamasının bu uygulamaya engel
olmayacağı,
Kiralama işleminin KDV den müstesna olması halinde, mükellef veya sorumlu sıfatıyla KDV
beyan edilmeyeceği belirtilmiştir.
Buna göre, ticari faaliyet kapsamında olmamak ve iktisadi bir işletmenin aktifine kayıtlı
bulunmamak kaydıyla gayrimenkullerin kiraya verilmesi işlemlerinde KDV hesaplanmasına gerek
bulunmamaktadır.
Ancak, kiralama işleminin ticari faaliyet kapsamında yapılması veya kiraya verilen
gayrimenkulün bizatihi iktisadi bir işletme oluşturması ya da gayrimenkulün iktisadi bir işletmeye
dahil bulunması halinde kira bedelleri üzerinden genel oranda (%18) KDV hesaplanacaktır.
Bu açıklamalar çerçevesinde, ticari işletmenizin envanterine dahil edilen gayrimenkul
üzerindeki payınızı kiraya vermeniz halinde, elde ettiğiniz gelirin ticari kazanç hükümlerine göre
vergilendirilmesi gerekmekte olup elde ettiğiniz kira bedeli üzerinden fatura düzenlemeniz ve genel
hükümler çerçevesinde KDV uygulamanız gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.