Kısmi bölünme işleminde vergilendirme hk.
Kısmi bölünme işleminde vergilendirme hk.
Sayı:
50426076-125[19-2018/20-338]-E.40419
Tarih:
11/05/2018
T.C.GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
Kayseri Vergi Dairesi Başkanlığı
(Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü)
Sayı : 50426076-125[19-2018/20-338]-E.40419 11.05.2018
Konu : Kısmi bölünme işleminde vergilendirme
İlgi :12.02.2018 tarih ve 35035 kayıt numaralı özelge talep formunuz.
İlgide kayıtlı özelge talep formunda;
- Pamuk ipliği imalatına yeni yatırım yapılması konusunda ortaklar arasında fikir birliği
sağlanamaması üzerine, yeniden yapılandırma çalışmalarında iki yıldan fazla süredir şirketiniz
aktifinde kayıtlı bulunan taş yünü üretimi yapan bir şirkete ait iştirak hisselerinin, her iki işletmenin
verimliliğinin optimal düzeye çıkarılması açısından kısmi bölünme işlemine tabi tutulacağı ve
ortaklık yapısının yeniden düzenlenmesinin sağlanacağı,
- Şirketinizin 18 ortaklı, ödenmiş sermayenizin 83.950.000 TL, kısmi bölünmeye konu edilecek
iştirak hisselerinin kayıtlı değerinin 14.384.000 TL olduğu; kısmi bölünmeye konu iştirak
hisselerinin gerçek değerinin ise şirketinizin toplam gerçek değerinin %60'ını teşkil ettiği,
- Kısmi bölünme işlemiyle ve bu oran dikkate alınmak suretiyle yapılacak hisse dağıtımı sonucunda,
ortaklardan bir kısmının şirketinizden tamamen ayrılacağı ve yeni kurulan şirkette pay sahibi
olacağı, bir kısmının ise her iki şirkette de pay sahibi olacağı
belirtilmiş olup, kısmi bölünme işlemi sonucunda hisselerin dağıtımı yoluyla ortakların bir kısmının
tamamen şirket ortaklığından ayrılıp ayrılamayacağı, kısmi bölünme yoluyla kurulacak yeni
şirketten bütün ortaklara hisseleri oranında pay verilmesinin gerekip gerekmediği, herhangi bir
ortağın ortaklık payının kısmen veya tamamen yeni kurulacak şirkete gitmesi ve ana şirkette
kısmen veya tamamen kalması şeklindeki bölünme planının mevzuata uygun olup olmadığı, kısmi
bölünme kapsamında yeni kurulacak şirketin hisselerinin şirketinizden tamamen veya kısmen
ayrılacak ortaklara verilmesinin mümkün olup olmadığı ve kısmi bölünme sonucunda ortaklara
verilecek hisseler dolayısıyla yapılacak sermaye azaltımının içeriğinin nasıl olacağı hususlarında
Başkanlığımız görüşü sorulmuştur.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 19 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendinde,
"Kısmî bölünme: Tam mükellef bir sermaye şirketinin veya sermaye şirketi niteliğindeki bir yabancı
kurumun Türkiye'deki iş yeri veya daimî temsilcisinin bilânçosunda yer alan taşınmazlar ile en az iki
tam yıl süreyle elde tutulan iştirak hisseleri ya da sahip oldukları üretim veya hizmet işletmelerinin
bir veya birkaçını kayıtlı değerleri üzerinden aynî sermaye olarak mevcut veya yeni kurulacak tam
mükellef bir sermaye şirketine devretmesi, bu Kanunun uygulanmasında kısmî bölünme
hükmündedir. Ancak, üretim veya hizmet işletmelerinin devrinde, işletme bütünlüğü korunacak
şekilde faaliyetin devamı için gerekli aktif ve pasif kalemlerin tümünün devredilmesi zorunludur.Kısmî bölünmede devredilen varlıklara karşılık edinilen devralan şirket hisseleri, devreden şirkette
kalabileceği gibi doğrudan bu şirketin ortaklarına da verilebilir. Taşınmaz ve iştirak hisselerinin bu
bent kapsamında devrinde, devralan şirketin hisselerinin devreden şirketin ortaklarına verilmesi
halinde, devredilen taşınmaz ve iştirak hisselerine ilişkin borçların da devri zorunludur[1] ." hükmü
yer almaktadır.
1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin;
- “19.2.2.3. İştirak hisselerinin ortaklara verilmesi” başlıklı bölümünde, “Kısmi bölünmede
devredilen varlıklara karşılık edinilen devralan şirket hisseleri, devreden şirkette kalabileceği gibi
doğrudan bu şirketin ortaklarına da verilebilir. Taşınmaz ve iştirak hisselerinin Kurumlar Vergisi
Kanununun 19 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendine göre devrinde, devralan şirketin
hisselerinin devreden şirketin ortaklarına verilmesi halinde, devredilen taşınmaz ve iştirak
hisselerine ilişkin borçların da devri zorunludur.
...
... devredilen kıymetlere karşılık edinilen devralan şirket hisselerinin ortaklara verilmesi halinde,
bölünen şirkette sermaye azaltımına gidileceği tabiidir.
Öte yandan, devralan şirketin hisselerinin devreden şirkette kalması halinde, devredilen taşınmaz
ve iştirak hisselerine ilişkin pasif kıymetlerin (borçların) devri ihtiyaridir."
- "19.3.1. Alınan hisse senetlerinin durumu “ başlıklı bölümünde, "Devir veya bölünme işlemine
konu olan varlıkların kayıtlı değerleri üzerinden diğer şirketlere intikal ettirilmesi, devrolan veya
bölünen şirketin ortaklarına ya da bölünen şirkete varlıkların kayıtlı değeri kadar hisse verilmesini
gerektirmemektedir. Bölünen ve devralan şirketlerin karşılıklı olarak devre konu varlıkların
değerlerini belirlemek suretiyle devrolan veya bölünen şirketin ortaklarının haklarını koruyacak bir
değişim oranı tespit etmeleri gerekmektedir. Değişim oranının bölünen ve devralan şirketlerin
hisselerinin gerçek değeri üzerinden belirlenebilmesi mümkündür.
Ancak, yapılan işlemin Kurumlar Vergisi Kanunu uyarınca yapılan devir veya bölünme işlemi
sayılabilmesi için devir veya bölünmeye konu edilen varlıklara karşılık iktisap edilen hisselerin,
varlıklarını devreden şirketin ortaklarına, devreden veya bölünen şirketteki hisselerine isabet eden
servet değeri ile orantılı olarak dağıtılması gerekecektir."
açıklamaları yapılmıştır.
Dilekçeniz ve eklerinin incelenmesinden, iki tam yıldan uzun bir süre şirketiniz aktifinde yer alan
iştirak hisselerinin başka bir şirkete kısmi bölünme yoluyla devredileceği ve bütün ortaklara
hisseleri oranında pay verilmeden, belirlenecek kıstaslara göre şirketlerin hisselerinin dağıtılacağı
ve yeniden yapılandırılacağı anlaşılmaktadır.
Kurumlar Vergisi Kanununun 19 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendinde yer alan kısmi
bölünme işleminin amacının; dilekçenizde açıklandığı şekilde yapılacak işlem sonucunda, şirketlerin
belirli kıstaslara göre hisselerinin paylaştırılması ve ortaklık yapısının değiştirilmesi olmadığı
açıktır.
Bu açıklamalar çerçevesinde, şirketiniz aktifinde iki tam yıldan uzun süre bulunan iştirak
hisselerinin başka bir şirkete devredilmesi sonucu elde edilen hisse senetlerinin, ortakların
şirketinizdeki sermaye payları dikkate alınmaksızın belirli kıstaslara göre ortakların sadece bir
kısmına verilmesi ve bir kısım ortakların şirketiniz ortaklığından ayrılması suretiyle
gerçekleştirilecek işlemin kısmi bölünme olarak değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Kurulacak yeni şirketin hisselerinden ortaklarınıza şirketinizdeki hisseleri oranında pay verilmesi
durumunda ise yapılacak işlemin kısmi bölünme hükümlerine uygun olacağı tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
İmza
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.