Kısmi bölünme sonucu devir alan şirkete ait hisse senetlerinin elden çıkarılması durumunda doğacak kazancın vergilendirilmesi

Özelge: Kısmi bölünme sonucu devir alan şirkete ait hisse
senetlerinin elden çıkarılması durumunda doğacak
kazancın vergilendirilmesi hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.34.16.01-KVK 19-91
Tarih:
10/01/2012
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.16.01-KVK 19-91 10/01/2012
Konu : Kısmi bölünme sonucu devir alan şirkete ait hisse
senetlerinin elden çıkarılması durumunda doğacak
kazancın vergilendirilmesi
İlgide kayıtlı özelge talep formu ve eklerinin tetkikinde, kısmi bölünme yoluyla bölünecek
şirketinizin ... Vergi Dairesi Müdürlüğünün ... vergi kimlik numarasında kayıtlı mükellefi olduğu,
kısmi bölünme işlemi neticesinde devralan şirket hisselerinin devreden şirket ortaklarına verileceği,
yeni kurulacak şirket hisselerinin %99,98'inin şirketinizin ortağı olan İspanya mukimi ... şirketine
verileceği ve bu bölünme işleminden sonra da anılan şirketin elinde bulundurduğu hisselerin tam
mükellef bir gerçek veya tüzel kişiye devredileceği belirtilerek, bölünme işlemi neticesinde elde
edilecek hisse senetlerinin bir yıl içinde elden çıkarılması durumunda doğacak kazancın Türkiye'de
vergilendirilip vergilendirilmeyeceği hususunda Başkanlığımız görüşü sorulmaktadır.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun "Devir, bölünme ve hisse değişimi" başlıklı 19'uncu
maddesinin üçüncü fıkrasında; tam mükellef bir sermaye şirketinin veya sermaye şirketi
niteliğindeki bir yabancı kurumun Türkiye'deki iş yeri veya daimî temsilcisinin bilânçosunda yer
alan taşınmazlar ile en az iki tam yıl süreyle elde tutulan iştirak hisseleri ya da sahip oldukları
üretim veya hizmet işletmelerinin bir veya birkaçını kayıtlı değerleri üzerinden aynî sermaye olarak
mevcut veya yeni kurulacak tam mükellef bir sermaye şirketine devretmesinin, Kurumlar Vergisi
Kanunu'nun uygulanmasında kısmî bölünme hükmünde olduğu belirtilmiştir.
1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği'nin "Kısmi bölünme" başlıklı "19.2.2." bölümünde;
"Kurumlar Vergisi Kanununun 19 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendinde, tam mükellef bir
sermaye şirketi veya sermaye şirketi niteliğindeki yabancı bir kurumun Türkiye'deki işyeri ya da
daimi temsilcisinin bilançosunda yer alan taşınmazlar ile bilançoda yer alan ve en az iki tam yıl
süreyle elde tutulan iştirak hisselerinin ya da sahip oldukları üretim veya hizmet işletmelerinin bir
veya birkaçının mevcut veya yeni kurulacak tam mükellef bir sermaye şirketine kayıtlı değerleri
üzerinden ayni sermaye olarak konulmasının kısmi bölünme olarak kabul edilmiştir.
Bu düzenleme ile iştirak hisselerinin kısmi bölünme kapsamında ayni sermaye olarak konulabilmesi
için aktifte yer alan bu kıymetlerin en az iki tam yıl süreyle elde tutulması şarttır.
Kısmi bölünme işleminde, aktifi ve pasifi düzenleyici hesaplar, ilgili olduğu aktif veya pasif hesapla
birlikte devrolunmak zorundadır."
açıklamalarına yer verilmiştir.
Aynı Tebliğ'in "19.3.3. Devir ve bölünmelerde elde edilen hisselerin iktisap tarihi" başlıklı
bölümünde; "Kurumlar Vergisi Kanununun 19. ve 20. maddeleri kapsamında gerçekleştirilen devir
ve bölünme (kısmi bölünme dahil) hallerinde, devir olan veya bölünen şirketin ortaklarına verilen
hisselerin iktisap tarihi olarak, bu yeni hisselerin verilmesine neden olan devir olan veya bölünen
şirketin hisselerinin iktisap edildiği tarihin esas alınması gerekmektedir." açıklamalarına yer
verilmiştir.
Öte yandan "Türkiye Cumhuriyeti ile İspanya Krallığı Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde
Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşması" 01/01/2004 tarihinden
itibaren uygulanmaktadır.
Söz konusu Anlaşma'nın "Sermaye Değer Artış Kazançları"nı düzenleyen 13'üncü maddesinin 4 ve
5'inci fıkraları;
"4. 1, 2 ve 3 üncü fıkrada belirtilenlerin dışında kalan varlıkların elden çıkarılmasından doğan
kazançlar, yalnızca elden çıkaranın mukim olduğu Akit Devlette vergilendirilecektir."
"5. 4 üncü fıkra hükümleri, Devletlerden birisinin, bu Devletin bir mukimi tarafından çıkarılan tahvil
veya hisse senetlerinin, diğer Devletin bir mukimi tarafından elden çıkarılmasından sağlanan
kazançları, iktisap ve elden çıkarma arasındaki sürenin bir yılı aşmaması ve elden çıkarmanın ilk
bahsedilen Devletin bir mukimine yapılması kaydıyla, kendi mevzuatına göre vergilendirme hakkını
etkilemeyecektir."
hükmünü öngörmektedir.
Buna göre, şirketinizin kısmi olarak bölünmesi neticesinde, İspanya mukimi ... şirketinin elde
edeceği hisse senetlerini, Türkiye mukimi alıcılara iktisap ettiği tarihten itibaren 1 yıl içinde
devretmesi durumunda elde edeceği bu kazanç üzerinden Türkiye'nin de vergi alma hakkı doğacak
ve vergileme iç mevzuat hükümlerimize göre yapılacaktır. Bu şartlardan (iktisap ve elden çıkarma
arasındaki sürenin 1 yılı aşmaması ve bu devir işleminin bir Türkiye mukimine yapılmış olması)
birinin gerçekleşmemesi durumunda ise, Türkiye'nin vergi alma hakkı bulunmayacaktır.
Diğer taraftan, Anlaşma hükümlerinden yararlanabilmek için söz konusu İspanya mukimi şirketin
İspanya'da tam mükellef olduğunun ve tüm dünya kazançları üzerinden bu ülkede
vergilendirildiğinin İspanya yetkili makamlarından alınacak bir belge ile kanıtlanması ve bu
belgenin aslı ile birlikte Noterce veya İspanya'daki Türk Konsolosluklarınca tasdik edilmiş Türkçe
tercümesinin bir örneğinin vergi sorumlularına ve ilgili vergi dairesine ibraz edilmesi
gerekmektedir.
Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalara göre, Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 19'uncu ve 20'nci
maddeleri kapsamında gerçekleştirilen kısmi bölünme işleminden elde edilen hisse senetlerinin
iktisap tarihi olarak, kısmi bölünme yoluyla bölünen şirketiniz hisselerinin iktisap edildiği tarihin
esas alınması gerekmektedir. Dolayısıyla, şirketinizin kısmi olarak bölünmesi neticesinde bölünen
şirketin ana ortağı olan ... şirketine verilen hisse senetlerinin elden çıkarılması durumunda, söz
konusu hisse senetlerinin bir yıldan fazla süredir elde tutulmuş olması şartıyla Türkiye mukimine
yapılmış bir devir işleminden elde edilecek kazanç Türkiye'de vergilendirilemeyecektir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.