Kısmi bölünme sonucu yeni şirkete devrolunan kredi sözleşmesinin damga vergisine tabi olup olmadığı
Kısmi bölünme sonucu yeni şirkete devrolunan kredi
sözleşmesinin damga vergisine tabi olup olmadığı
Sayı:
97895701-155[2019/55]-380484
Tarih:
07/05/2019
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı
Gelir Kanunları Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü
Sayı : 97895701-155[2019/55]-E.380484 07/05/2019
Konu : Kısmi bölünme sonucu yeni şirkete
devrolunan kredi sözleşmesinin
damga vergisine tabi olup olmadığı
İlgi (a)'da kayıtlı özelge talep formunuzun incelenmesinden, Türkiye Kalkınma Bankası A.Ş. ile grup
şirketiniz olan … San. ve Tic. A.Ş. arasında Ankara 9. Noterliğinde …/2015 tarihli ve … yevmiye
numaralı "Kredi Genel Sözleşmesi" ve eki "Kredi Özel Sözleşmesi"nin düzenlendiği, ayrıca …/2016
tarihinde taraflar arasında "Tadil Sözleşme" başlıklı kağıdın düzenlendiği, sözleşme hükümleri
devam ederken … San. ve Tic. A.Ş.'nin Türk Ticaret Kanunu hükümleri doğrultusunda kısmi
bölünme yoluna gittiği ve bunun sonucu … İşletme ve Yönetim A.Ş.'nin kurulduğu, bahsi geçen
Kredi Genel Sözleşmesi ve eki sözleşmenin kısmi bölünme sonucu yeni kurulan şirketinize
devredileceği, bu amaçla imzalanan "Sözleşmenin ve Borcun Devri Mukavelesi" başlıklı kağıdın
damga vergisine tabi tutulup tutulmayacağı hakkında görüş talep edildiği anlaşılmış, ilgi (c) ve
(d)'de kayıtlı dilekçeleriniz ile başvuruya konu sözleşme ve ek belgeler Başkanlığımıza ibraz
edilmiştir.
488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı
kağıtların damga vergisine tabi olacağı, bu Kanundaki kağıtlar teriminin yazılıp imzalanmak veya
imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli
etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetikortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgeleri ifade edeceği; 9 uncu maddesinde ise bu
Kanuna ekli (2) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisinden müstesna olacağı hükümleri yer
almıştır.
Kanuna ekli (2) sayılı tablonun "IV-Ticari ve medeni işlerle ilgili kağıtlar" başlıklı bölümünün (17)
numaralı fıkrasında, Kurumlar Vergisi Kanununa göre yapılan birleşme, devir ve bölünmeler
nedeniyle düzenlenen kağıtların damga vergisinden istisna edileceği hükmüne yer verilmiştir.
Diğer taraftan, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun "Devir, bölünme ve hisse değişimi" başlıklı
19 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendinde; "Kısmî bölünme: Tam mükellef bir sermaye
şirketinin veya sermaye şirketi niteliğindeki bir yabancı kurumun Türkiye'deki iş yeri veya daimî
temsilcisinin bilânçosunda yer alan taşınmazlar ile en az iki tam yıl süreyle elde tutulan iştirak
hisseleri ya da sahip oldukları üretim veya hizmet işletmelerinin bir veya birkaçını kayıtlı değerleri
üzerinden aynî sermaye olarak mevcut veya yeni kurulacak tam mükellef bir sermaye şirketine
devretmesi, bu Kanunun uygulanmasında kısmî bölünme hükmündedir. Ancak, üretim veya hizmet
işletmelerinin devrinde, işletme bütünlüğü korunacak şekilde faaliyetin devamı için gerekli aktif ve
pasif kalemlerin tümünün devredilmesi zorunludur. Kısmî bölünmede devredilen varlıklara karşılık
edinilen devralan şirket hisseleri, devreden şirkette kalabileceği gibi doğrudan bu şirketin
ortaklarına da verilebilir. Taşınmaz ve iştirak hisselerinin bu bent kapsamında devrinde, devralan
şirketin hisselerinin devreden şirketin ortaklarına verilmesi halinde, devredilen taşınmaz ve iştirak
hisselerine ilişkin borçların da devri zorunludur."; dördüncü fıkrasında, "Bu maddeye göre
yapılacak bölünmelerde aktifi ve pasifi düzenleyici hesaplar, ilgili olduğu aktif veya pasif hesapla
birlikte devrolunur." hükmü yer almaktadır.
1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin; "19.2.2.1. Üretim ve hizmet işletmelerinin ayni
sermaye olarak konulması" başlıklı bölümünde, "Üretim veya hizmet işletmelerinin devrinde,
işletme bütünlüğü korunacak şekilde faaliyetin devamı için gerekli aktif ve pasif kalemlerin
tümünün devredilmesi zorunludur. Kısmi bölünme sonucu hem bölünen işletmenin hem de bölünme
sonucunda varlıkları devralan işletmenin faaliyetine devam etmesi esastır. Bu kapsamda, söz
konusu işletmelerin devrinde, işletme bütünlüğü korunacak şekilde faaliyetin devamı için gerekli
taşınmaz, her türlü tesis, makine ve teçhizat, alet, edevat, taşıtlar, gayrimaddi haklar ile
hammadde, mamul, yarı mamul mallar gibi aktif kıymetler ile ilgili pasif kıymetlerin tümünün
devredilmesi zorunludur..." açıklamasına yer verilmiştir.
İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ekinde yer alan …/2018 tarihli ve … sayılı Ticaret Sicil Gazetesi
ile …/2018 tarihli ve … sayılı Ticaret Sicil Gazetesinin incelenmesinden; İstanbul Ticaret Sicil
Memurluğunda … sicil numarasında tescilli … San. ve Tic. A.Ş.'nin Kurumlar Vergisi Kanununun 19
uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendi çerçevesinde kısmi bölünme yoluna gidilerek …
İşletme ve Yönetim A.Ş.'nin kurulduğu, … San. ve Tic. A.Ş.'nin …/2018 tarihli bilançosunda bulunan
… TL net kayıtlı değerdeki Güneş Enerjisi Projesinin … İşletme ve Yönetim A.Ş.'ye devredildiği
görülmüştür.
Ayrıca, özelge talep formu ekinde yer alan "Kısmi bölünme planı" incelenmiş olup bu planda
herhangi bir açıklamaya yer verilmemesine rağmen … San. ve Tic. A.Ş.'nin kullanmış olduğu yatırım
kredilerinin …/2018 tarihi itibarıyla anapara borç bakiyesi … Dolar ve … Avro olduğu belirtilen
kısmının, söz konusu kısmi bölünme kapsamında şirketinize devredilmesinin istenildiği
anlaşılmıştır.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, … San. ve Tic. A.Ş.'nin …/2018 tarihli bilançosunda … TL net
kayıtlı değerde olduğu belirtilen "Güneş Enerjisi Projesi"nin müstakil olarak üretim veya hizmet
işletmesi niteliği taşıması halinde, söz konusu projenin üretim veya hizmet işletmesi olarak ve
işletme bütünlüğü korunacak şekilde faaliyetin devamı için gerekli taşınmaz, her türlü tesis, makine
ve teçhizat, alet, edevat, taşıtlar, gayrimaddi haklar ile hammadde, mamul, yarı mamul mallar gibi
aktif kıymetler ile ilgili pasif kıymetlerin tümünün devredilmesi ve Kurumlar Vergisi Kanununun 19
uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendinde yer alan şartları taşıması kaydıyla kısmi bölünmeye
konu edilmesi mümkün bulunmaktadır.Öte yandan, … San. ve Tic. A.Ş.'nin kullanmış olduğu yatırım kredilerinin bu güneş santraline isabet
eden kısmının, söz konusu kısmi bölünme kapsamında, ancak Kurumlar Vergisi Kanununun 19 uncu
maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendinde yer alan şartları sağlamak kaydıyla devredilebileceği
tabiidir.
Bu itibarla, … San. ve Tic. A.Ş.'nin kısmi bölünmesi sonucu gerçekleştirildiği belirtilen özelge talep
formunuz konusu "Sözleşmenin ve Borcun Devri Mukavelesi"nin 5520 sayılı Kurumlar Vergisi
Kanunundaki şartlar dahilinde kısmi bölünmeye ilişkin olarak düzenlenmiş olması halinde, söz
konusu sözleşmenin, kısmi bölünmeye isabet eden kredi borcu tutarıyla sınırlı olmak üzere, 488
sayılı Kanuna ekli (2) sayılı tablonun IV/17 fıkrası kapsamında damga vergisinden istisna tutulması
mümkün bulunmaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.