Kısmi bölünme sözleşmesinin damga vergisinden istisna olup olmadığı
Özelge: Kısmi bölünme sözleşmesinin damga vergisinden
istisna olup olmadığı
Sayı:
97895701-155[1-2014/128]-2311
Tarih:
30/09/2014
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü)
Sayı : 97895701-155[1-2014/128]-2311
30/09/2014
Konu : Kısmi bölünme sözleşmesinin damga
vergisinden istisna olup olmadığı hk.
İlgi'de kayıtlı özelge talep formuzun incelenmesinden, bir örneği ilişikte sunulan kısmi bölünme
sözleşmesinin damga vergisinden istisna olup olmadığı hususunda görüş talep edildiği
anlaşılmaktadır.
488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde; bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı
kağıtların damga vergisine tabi olacağı, 9 uncu maddesinde; bu Kanuna ekli (2) sayılı tabloda yazılı
kağıtların damga vergisinden istisna olduğu, Kanuna ekli (2) sayılı Tablonun "IV-Ticari ve medeni
işlerle ilgili kağıtlar" başlıklı bölümünün (17) numaralı fıkrasında ise, Kurumlar Vergisi Kanununa
göre yapılan birleşme, devir ve bölünmeler nedeniyle düzenlenen kağıtların damga vergisinden
istisna olduğu hükme bağlanmıştır.
01/01/2006 tarihinde yürürlüğe giren 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 19 uncu maddesinin
3 üncü fıkrasının (b) bendinde, "b) Kısmî bölünme: Tam mükellef bir sermaye şirketinin veya
sermaye şirketi niteliğindeki bir yabancı kurumun Türkiye'deki iş yeri veya daimî temsilcisinin
bilânçosunda yer alan taşınmazlar ile en az iki tam yıl süreyle elde tutulan iştirak hisseleri ya da
sahip oldukları üretim veya hizmet işletmelerinin bir veya birkaçını kayıtlı değerleri üzerinden aynî
sermaye olarak mevcut veya yeni kurulacak tam mükellef bir sermaye şirketine devretmesi, bu
Kanunun uygulanmasında kısmî bölünme hükmündedir. Ancak, üretim veya hizmet işletmelerinin
devrinde, işletme bütünlüğü korunacak şekilde faaliyetin devamı için gerekli aktif ve pasif
kalemlerin tümünün devredilmesi zorunludur. Kısmî bölünmede devredilen varlıklara karşılık
edinilen devralan şirket hisseleri, devreden şirkette kalabileceği gibi doğrudan bu şirketin
ortaklarına da verilebilir. Taşınmaz ve iştirak hisselerinin bu bent kapsamında devrinde, devralan
şirketin hisselerinin devreden şirketin ortaklarına verilmesi halinde, devredilen taşınmaz ve iştirak
hisselerine ilişkin borçların da devri zorunludur." hükmüne yer verilmiştir.
Bu hükme göre, kısmi bölünme işlemine taşınmazlar, iştirak hisseleri, üretim veya hizmet
işletmeleri konu edilebilmektedir.
Diğer taraftan, kısmi bölünme ile ilgili gerekli açıklamalar 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel
Tebliğinin "19.2.2.Kısmi bölünme" başlıklı bölümünde yapılmış olup anılan Tebliğin "19.2.2.1.
Üretim ve hizmet işletmelerinin ayni sermaye olarak konulması" başlıklı bölümünde; "Üretim veyahizmet işletmelerinin devrinde, işletme bütünlüğü korunacak şekilde faaliyetin devamı için gerekli
aktif ve pasif kalemlerin tümünün devredilmesi zorunludur. Kısmi bölünme sonucu hem bölünen
işletmenin hem de bölünme sonucunda varlıkları devralan işletmenin faaliyetine devam etmesi
esastır. Bu kapsamda, söz konusu işletmelerin devrinde, işletme bütünlüğü korunacak şekilde
faaliyetin devamı için gerekli taşınmaz, her türlü tesis, makine ve teçhizat, alet, edevat, taşıtlar,
gayrimaddi haklar ile hammadde, mamul, yarı mamul mallar gibi aktif kıymetler ile ilgili pasif
kıymetlerin tümünün devredilmesi zorunludur." açıklaması yapılmıştır.
Bu hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, demirbaşların müstakil olarak kısmi bölünme işlemine konu
edilmesi mümkün olmayıp bir üretim veya hizmet işletmesinin bütünlüğü içerisinde devredilmesi
gerekmektedir.
İlgi'de kayıtlı özelge talep formu ekinde yer alan "Kısmi Bölünme Sözleşmesi" başlıklı sözleşmenin
tetkikinden, sözleşmenin konusunun demirbaşlar ve Sermaye Piyasası Kanunu uyarınca Sermaye
Piyasası Kurulu tarafından aracı kurum ... A.Ş.'ye ait yetki belgelerinin kısmi bölünme yolu ile ...
A.Ş. ye devriyle ilgili olduğu anlaşılmaktadır.
Buna göre, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 19 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (b)
bendi hükmü kapsamında, kısmi bölünme işlemine sadece taşınmazlar, iştirak hisseleri, üretim veya
hizmet işletmeleri konu edilmekte olup, ... A.Ş.'ye devredilen demirbaşlar ve yetki belgeleriyle ilgili
yapılacak işlemler anılan hüküm uyarınca kısmi bölünme olarak değerlendirilmeyeceğinden
sözkonusu işleme ilişkin düzenlenen kağıtların damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.