Kitap yazarının elde ettiği telif kazancının vergilendirilmesi hk.

Özelge: Kitap yazarının elde ettiği telif kazancının
vergilendirilmesi hk.
Sayı: 
11395140-105[236-2012/VUK-1- . . .]--1326
Tarih: 
23/08/2013
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
 İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü
 
   
Sayı : 11395140-105[236-2012/VUK-1- . . .]--1326 23/08/2013
Konu : Kitap yazarının elde ettiği telif kazancının  
vergilendirilmesi.
 
            İlgide (a) da kayıtlı özelge talep formunuza istinaden tarafınıza Başkanlığımızca ilgi (b) de
kayıtlı özelge verilmiş olup, ilgi (c) de kayıtlı özelge talep formunuzda; telif kazançlarınızın serbest
meslek kazanç defterine mi işleneceği yoksa ayrı bir defter mi tasdik ettirileceği, serbest meslek
makbuzunun telif kazançları için de mi kullanılacağı yoksa ayriyeten serbest meslek makbuzu mu
bastırılacağı,  telif kazançlarının ve stopaj kesintisinin diğer faaliyetlerden dolayı düzenlenen
beyannamelere intikal ettirilip ettirilemeyeceği, telif kazançlarının diğer serbest meslek faaliyetleri
için verilen katma değer vergisi beyannamesinin hangi bölümünde gösterileceği hususlarında
Başkanlığımız görüşlerini talep etmektesiniz.
            GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
            193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 65 inci maddesinde serbest meslek kazancının tanımı
yapılarak, Kanunun 18 inci maddesinde ise serbest meslek kazançlarında istisna uygulamasına
ilişkin hükümler yer almıştır.
            Diğer taraftan, Gelir Vergisi Kanununun 86 ncı maddesinin birinci fıkrasının (I/a) bendi ile
de kazanç ve iratların istisna hadleri içinde kalan kısmı için yıllık beyanname verilmeyeceği, diğer
gelirler için beyanname verilmesi halinde bu gelirlerin beyannameye dahil edilmeyeceği belirtilmiş,
mezkur Kanunun 121 inci maddesinin birinci fıkrasıyla yıllık beyannamede gösterilen gelire dahil
kazanç ve iratlardan bu kanuna göre kesilmiş bulunan vergilerin, beyanname üzerinden hesaplanan
gelir vergisinden mahsup edilebileceği hüküm altına alınmıştır.
            Aynı Kanunun Mükerrer 120 nci maddesinde ise; "Ticari kazanç sahipleri (basit usulde
vergilendirilenler hariç) ile serbest meslek erbabı cari vergilendirme döneminin gelir vergisine
mahsup edilmek üzere, bu Kanunun ticari veya mesleki kazancın tespitine ilişkin hükümlerine göre
(indirim ve istisnalar ile Vergi Usul Kanununun değerlemeye ait hükümleri de dikkate alınarak)
belirlenen ilgili hesap döneminin üçer aylık kazançları (42 nci madde kapsamına giren kazançlar ile
noterlik görevini ifa ile mükellef olanların bu işlerden sağladıkları kazançlar hariç) üzerinden, 103
üncü maddede yer alan tarifenin ilk gelir dilimine uygulanan oranda geçici vergi öderler. Geçici
vergi matrahının hesaplanmasında dönem sonu mal mevcutları, kayıtlar üzerinden tespit edilebilir."
hükmüne yer verilmiştir.
            Bu itibarla Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesi kapsamında değerlendirilen telif hakkı
ödenen/ödenecek kitap çalışmalarınıza ait gelirleriniz, gelir vergisinden müstesna olacağından
yapılacak gelir vergisi tevkifatı nihai vergileme olacak olup, bu gelirler için yıllık gelir vergisi ve
geçici vergi beyannamesi vermeniz veya diğer gelirler için beyanname vermeniz halinde bu
gelirlerinizin beyannameye ithali söz konusu olmayıp, istisna kazançlar üzerinden Kanun'un (94/2-a)
maddesi uyarınca kesilen vergilerin (l8 inci madde kapsamında değerlendirilen serbest mesleködemeleri üzerinden %17 oranında) diğer gelirler için beyanname vermeniz halinde beyanname
üzerinde hesaplanan vergiden mahsubu da söz konusu değildir.
            KATMA DEĞER VERGİSİ YÖNÜNDEN
            3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun 9 uncu maddesinde, gerekli görülen
hallerde vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla vergiye tabi işlemlere taraf olanları
verginin ödenmesinden sorumlu tutma konusunda Bakanlığımıza yetki verilmiştir.
            Bu yetkiye dayanılarak yayımlanan 117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinde uygulamaya
yönelik olarak açıklamalar yapılmıştır. İlgili Tebliğin "2.2. Serbest Meslek Faaliyeti Çerçevesinde
Yapılan Teslim Ve Hizmetler" başlıklı bölümünde;
            "2.2.1. KDV Kanununun (1/1) maddesine göre, serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan
teslim ve hizmetler vergiye tabidir. Sözü edilen faaliyetleri mutad ve sürekli olarak yapanlar KDV
mükellefi olacak, arızi serbest meslek faaliyetinde bulunanların ise KDV mükellefiyeti tesis
edilmeyecektir.
            2.2.2. Serbest meslek faaliyetlerini mutad ve sürekli olarak yapanların prensip olarak, KDV
mükellefiyeti tesis ettirmeleri gerekmektedir. Ancak, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 18 inci
maddesi kapsamına giren teslim ve hizmetleri münhasıran aynı Kanunun 94 üncü maddesinde
belirtilen kişi, kurum ve kuruluşlara yapanların hesaplayacağı KDV' nin bu kişi veya kuruluşlar
tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilmesi mümkün bulunmaktadır.
            Serbest meslek erbabının bu uygulamadan faydalanabilmesi için KDV mükellefiyetinin
sadece Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesi kapsamına giren işlemlerden ibaret olması ve
işlemlerinin tamamının aynı Kanunun 94 üncü maddesinde sayılan kişi, kurum ve kuruluşlara
yapılması gerekmektedir.
            Ayrıca, sorumluluk uygulaması kapsamında işlem yapılabilmesi için Gelir Vergisi Kanununun
18 inci maddesi kapsamına giren işlemleri yapan kişilerin, bu şekilde işlem yapılmasını önceden
vergi sorumlusuna (Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinde sayılanlara) bildirmesi
gerekmektedir.
            İşlemlerine ait verginin beyan ve ödeme mükellefiyeti sorumlular tarafından yerine getirilen
serbest meslek mensupları (Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesinde sayılanlar) ayrıca KDV
beyannamesi vermeyecek ve defter tutmayacaklardır. İşlemin belgelendirilmesi ise Vergi Usul
Kanununun genel hükümlerine göre gerçekleştirilecektir.
            Bu uygulamaya göre, Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinde sayılan kişi, kurum ve
kuruluşlar, aynı Kanunun 18 inci maddesi kapsamına giren kişilere yapacakları ödemeler ile ilgili
olarak gelir vergisi (GV) stopaj tutarı dahil işlem bedeli üzerinden KDV hesaplayıp sorumlu sıfatıyla
beyan edip ödeyeceklerdir. Hesaplanan KDV tutarı gelir vergisi stopaj matrahına dahil
edilmeyecektir.
            2.2.3. Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesi kapsamına giren teslim veya hizmetleri aynı
Kanunun 94 üncü maddesinde sayılan kişi, kurum ve kuruluşlar yanında bu maddede yer
almayanlara da yapanlar yukarıda belirtilen uygulamadan faydalanamayacaktır.
            Sorumluluk uygulamasını tercih etmeyenler ile esasen bu kapsama girmesi mümkün
olmayan mükelleflerin, Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinde sayılan kişi, kurum ve
kuruluşlar ile bunlar dışındakilere yaptıkları işlemleri sebebiyle hesaplanan KDV, Tebliğin (3.)
bölümü saklı kalmak kaydıyla, kendileri tarafından mükellef sıfatıyla beyan edilip ödenecektir. Bu
mükellefler genel hükümler çerçevesinde defter tutacak, belge düzenleyecek ve KDV beyannamesi
vereceklerdir. Bu durumda, Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinde sayılan kişi, kurum ve
kuruluşların, Tebliğin (3.) bölümü saklı kalmak kaydıyla, bu işlemler sebebiyle vergi sorumlulukları
söz konusu olmayacaktır." denilmektedir.            Buna göre, Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesi kapsamına giren faaliyetlerinizin yanı
sıra söz konusu madde kapsamına girmeyen serbest meslek faaliyetleriniz dolayısıyla KDV
mükellefiyetiniz bulunduğundan, Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesi kapsamında olsun
olmasın serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yaptığınız tüm teslim ve hizmetlerin karşılığını teşkil
eden bedelin 1 No.lu KDV beyannamesinin "Matrah ve Vergi Bildirimi" bölümündeki "Tablo 1
Tevkifat Uygulanmayan İşlemler" ayrımında yer alan "Teslim ve Hizmet Bedeli" satırında
gösterilmesi, söz konusu bedel üzerinden hesaplanan KDV nin de yine aynı bölümdeki "Hesaplanan
KDV" satırına intikal ettirilmesi, aynı zamanda bahse konu beyannamenin "Tablo 6 Diğer Bilgiler"
bölümündeki "Teslim ve Hizmetlerin Karşılığını Teşkil Eden Bedel (Kümülatif)" satırında da
gözükmesi gerekmektedir.
            VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN
            Serbest meslek erbabının, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 172 ve 210 uncu maddeleri
uyarınca serbest meslek kazanç defteri tutma, 236 ncı maddesi uyarınca da mesleki faaliyetlerine
ilişkin her türlü tahsilatları için serbest meslek makbuzu düzenleme mecburiyeti bulunmaktadır.
            224 seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde ise konuya ilişkin olarak, münhasıran Gelir
Vergisi Kanununun 18 inci maddesinde belirtilen türden faaliyetlerde bulunan ve eserlerini sadece
aynı Kanunun 94 üncü maddesinde belirtilen kişi veya kurumlara teslim eden serbest meslek
erbabından isteyenlerin, defter tasdik ettirme ve tutma ile belge düzenleme zorunluluklarının
hasılat tutarına bağlı olmaksızın kaldırıldığı açıklanmıştır.
            Buna göre, istisna kapsamındaki eserlerinizin Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinde
sayılanlar dışındakilere de satılması nedeniyle serbest meslek kazanç defteri tutma ve serbest
meslek makbuzu düzenleme mecburiyetiniz bulunduğundan, elde ettiğiniz telif kazancını tasdik
ettirdiğiniz deftere kaydetmeniz ve bahsi geçen kazanç için bastırdığınız serbest meslek
makbuzunu kullanmanız gerekmektedir.
            Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.